Rzecznik Dyscyplinarny Sędziów Sądów Powszechnych Piotr Schab we wniosku o rozpoznanie sprawy dyscyplinarnej zarzucił obwinionej sędzi Sądu Okręgowego, że uchybiła godności urzędu. Dlatego, że podczas rozprawy odwoławczej, jako przewodnicząca składu orzekającego po odroczeniu rozprawy, pomijając naradę składu orzekającego, zaprezentowała swój osobisty pogląd w zakresie istnienia dodatkowych podstaw do odroczenia rozprawy i publicznie zakwestionowała skład orzekający.
Podważenie statusu sędziego
Rzecznik Schab uznał, że obwiniona sędzia podważyła niezawisłość i niezależność sędziego - członka składu orzekającego, negując jego tytuł do uczestnictwa w tym składzie. Jego zdaniem takie postępowanie stanowiło naruszenie art. 89 par. 1 ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych.
Następnie obwiniona wydała zarządzenie. Zwróciła się w nim do wszystkich sędziów orzekających w Wydziale Karnym Odwoławczym o opinie w zakresie skierowania do ministra sprawiedliwości wniosku o odwołanie tego sędziego, a także dyspozycje w zakresie podjęcia dalszych czynności służbowych. Tym samym uniemożliwiła sędziemu uczestnictwo w rozpoznaniu tej sprawy, co stanowiło bezprawną - zdaniem rzecznika - ingerencję w skład orzekający, powołany do rozpoznania sprawy.
Podobnie obwiniona uczyniła wobec innego sędziego tego wydziału, co było działaniem na szkodę interesu publicznego.
Pytanie prejudycjalne i wywiady w mediach
Co więcej, obwiniona bez udziału innych członków składu orzekającego zwróciła się do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z pytaniami prejudycjalnymi. Po czym z tego powodu zawiesiła postępowanie w sprawie, dokonując tym samym sprzecznej z przepisami art. 47a par. 1 i art. 47b par. 1 u.s.p., ingerencji w skład orzekający, powołany do rozpoznania na rozprawie tej sprawy.
Zdaniem rzecznika uchybienie godności urzędu godności polegało na udzieleniu wywiadów w mediach od 3 do 25 września 2019 r. W tym dla telewizji, prasy i portali internetowych, w których podważyła status dwóch sędziów. A także - zakwestionowała sposób realizacji kompetencji przez wiceprezesa Sądu Okręgowego w W., kierując w tym zakresie swoje wystąpienie do ministra sprawiedliwości.
Czytaj w LEX: Zakres pytania prejudycjalnego > >
Powołanie rzecznika ad hoc
Dekretem ministra sprawiedliwości Adama Bodnara z 15 lutego 2024 r. sędzia Sądu Okręgowego w Szczecinie Grzegorz Kasicki został powołany na stanowisko Rzecznika Dyscyplinarnego Ministra Sprawiedliwości do prowadzenia m.in. tej sprawy.
16 lutego 2024 r., rzecznik Kasicki postanowił wstąpić do toczącego się postępowania dyscyplinarnego. Wstąpienie do postępowania, zgodnie z art. 112b par. 1 zd. in fine u.s.p., wyłącza innego rzecznika od podejmowania czynności w sprawie.
Pismem z 29 lutego 2024 r., Rzecznik Dyscyplinarny Ministra Sprawiedliwości cofnął wniosek z dnia 19 listopada 2021 r. o rozpoznanie sprawy dyscyplinarnej, w którym sędzi zarzucono popełnienie przewinień dyscyplinarnych i wniósł o umorzenie postępowania.
Sąd Dyscyplinarny przy Sądzie Apelacyjnym postępowanie dyscyplinarne wobec obwinionej sędzi umorzył, zaś kosztami postępowania dyscyplinarnego w sprawie obciążył Skarb Państwa. Jednak Rzecznik Dyscyplinarny Ministra Sprawiedliwości wniósł zażalenia na postanowienie Sądu Dyscyplinarnego.
Zaskarżonemu postanowieniu zarzucił rażącą obrazę przepisów postępowania, stanowiącą bezwzględną przyczynę odwoławczą pod postacią nienależytej obsady sądu i wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia i umorzenie postępowania, z uwagi na brak skargi uprawnionego oskarżyciela.
Wniósł o przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji.
Błędna obsada sądu
Sąd Najwyższy uznał, że zażalenie jest zasadne i zasługiwało na uwzględnienie. W ocenie SN, zasadny jest zarzut Rzecznika Dyscyplinarnego Ministra Sprawiedliwości, iż sąd I instancji dopuścił się rażącej obrazy przepisów postępowania, stanowiącej bezwzględną przyczynę odwoławczą pod postacią nienależytej obsady sądu.
Dlatego, że w sprawach dyscyplinarnych sędziów sądy dyscyplinarne przy sądach apelacyjnych orzekają w składzie trzech sędziów.
W tej sprawie Sąd Dyscyplinarny przy Sądzie Apelacyjnym rozpoznał na posiedzeniu 4 kwietnia 2024 r. sprawę dyscyplinarną w składzie jednoosobowym, a więc sprzecznym z art. 110 par. 1 pkt 1) lit. a) u.s.p. Tym samym doszło do wystąpienia bezwzględnej przesłanki odwoławczej.
W toku przewodu sądowego przed sądem pierwszej instancji cofnięcie aktu oskarżenia jest dopuszczalne jedynie za zgodą oskarżonego. Ponowne wniesienie aktu oskarżenia przeciwko tej samej osobie, o ten sam czyn, jest niedopuszczalne. Cofnięcie aktu oskarżenia oznacza brak skargi uprawnionego oskarżyciela, co powoduje wystąpienie przeszkody procesowej i w konsekwencji umorzenie postępowania.
W realiach tej sprawy, Grzegorz Kasicki - sędzia Sądu Okręgowego w Szczecinie powołany przez ministra sprawiedliwości na Rzecznika Dyscyplinarnego, skutecznie cofnął wniosek złożony przez Piotra Schaba – przyznał Sąd Najwyższy.
Warto podkreślić, że od 15 lipca 2023 r., gdy weszła nowelizacja ustawy o Sądzie Najwyższym, sędzia nie może być pociągnięty do odpowiedzialności karnej ani odpowiedzialności dyscyplinarnej za czyn polegający na wydaniu określonej treści orzeczenia, chyba że do wydania orzeczenia doszło na skutek poważnych i całkowicie niewybaczalnych zachowań.
Sąd orzekał w składzie: SSN Paweł Wojciechowski (przewodniczący, sprawozdawca), SSN Maria Szczepaniec oraz ławnik SN Arkadiusz Sopata
Postanowienie Izby Odpowiedzialności Zawodowej z 26 lutego 2025 r., sygnatura akt II ZOW 22/24
Czytaj również w LEX: Losowy przydział spraw cywilnych w sądzie drugiej instancji > >
Cena promocyjna: 94.06 zł
Cena regularna: 99 zł
Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 74.26 zł