Wynagrodzenia kuratorów sądowych w Trybunale

Na rozpoznanie w Trybunale Konstytucyjnym czeka pytanie warszawskiego sądu w sprawie wynagrodzenia kuratorów sądowych. Problemem jest niejasność przepisów. W obowiązującym stanie konstytucyjnym niemożliwe jest wskazanie organu właściwego do wydania rozporządzenia.

Zaskarżony przepis stanowi, iż Minister Sprawiedliwości w porozumieniu z Przewodniczącym Komitetu Pracy Płac na podstawie delegacji ustawowej zamieszczonej w art. 42 ustawy o kosztach sądowych wydał rozporządzenie z 1982 r., którego § 3 stanowił, że: wysokość wynagrodzenia kuratorów ustanowionych w poszczególnych sprawach zależy w każdym wypadku od rodzaju sprawy, stopnia jej zawiłości i nakładu pracy kuratora. A także „wysokość wynagrodzenia kuratorów ustala się według przepisów określających opłaty za czynności zespołów adwokackich. Wysokość wynagrodzenia kuratorów będących adwokatami nie może przekraczać stawek zasadniczego wynagrodzenia przewidzianego tymi przepisami, a wysokość wynagrodzenia innych kuratorów to  50 proc. tych stawek”. Upoważnienie dotyczące określenia wynagrodzenia kuratorów zostało bowiem ujęte zarówno w art. 42 ustawy z 1967 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, jak też w art. 9 pkt 3 ustawy z 2005 r.

Pytanie prawne złożone w Trybunale Konstytucyjnym przez Sąd Okręgowy Warszawa-Praga dotyczy zgodności przepisów z art. 92 ust. 1 Konstytucji. Z art. 92 ust. 1 Konstytucji wynika obowiązek formułowania upoważnienia w sposób szczegółowy. Oznacza to, iż upoważnienie powinno w sposób jednoznaczny wskazywać nie tylko organ i zakres spraw przekazanych do uregulowania, ale także wytyczne dotyczące treści aktu. W obowiązującym stanie konstytucyjnym niemożliwe jest zatem poszukiwanie organu właściwego do wydania rozporządzenia, w przypadku braku wskazania w sposób wyraźny takiego organu w przepisie upoważniającym, poprzez analizę wszystkich przepisów ustawy. Nie jest także możliwe, z uwagi na tę samą okoliczność, ustalenie w analogiczny sposób zakresu spraw przekazanych do uregulowania.

Zdaniem sądu pytającego przyznanie wynagrodzenia na rzecz ustanowionego kuratora powinno jednak nastąpić wyłącznie w oparciu o przepisy zgodne z Konstytucją.

Według opinii Sejmu postępowanie należy umorzyć. Dlatego, że utrata mocy obowiązującej przepisu ustawowego stanowiącego podstawę wydania rozporządzenia automatycznie powoduje utratę mocy obowiązującej aktu wykonawczego wydanego na jego podstawie.  

Źródło: TK