Wójt jednej z Gmin w Małopolsce wydał  14 maja 2015 r. zarządzenie w sprawie realizacji zadania polegającego na zapewnieniu transportu i opieki nad dziećmi niepełnosprawnymi w czasie przejazdu z domu do szkoły i z powrotem.


Przejazd ze zniżką
W zarządzeniu tym uregulowano zapewnienie transportu i opieki nad dziećmi niepełnosprawnymi, uprawnionymi do bezpłatnego dowozu do szkoły na trasie dom-szkoła-dom (w tym uczęszczającymi na zajęcia rewalidacyjno-wychowawcze dla dzieci głęboko upośledzonych umysłowo) ich rodzicom lub opiekunom prawnym, na ich wniosek w szczególnych przypadkach, uzasadnionych stanem zdrowia dziecka. Zarządzenie przewidywało zwrot kosztów w wysokości 50 proc. stawek za 1 kilometr przebiegu pojazdu. Według rodziców podstawą wypłaty zwrotu kosztów wykonania zadania w formie ryczałtu jest oświadczenie rodziców lub opiekunów prawnych złożone nie później niż do 5 dnia następnego miesiąca, potwierdzające realizację uzgodnionych warunków. Rodzice dziecka 11 czerwca 2015 r.  wezwali wójta do usunięcia naruszenia prawa. Ich zdaniem wydał on zarządzenie niezgodne z obowiązującymi przepisami, a zwłaszcza nie uwzględniającego prawa ich niepełnosprawnego syna do bezpłatnego transportu i opieki w czasie przewozu do ośrodka umożliwiającego realizację obowiązku szkolnego. Następnie wnieśli do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego skargę.

Transport do szkoły jest bezpłatny
W uzasadnieniu rodzice napisali, że zgodnie z art. 17 ust. 3a pkt 2 ustawy o systemie oświaty obowiązkiem gminy jest: "zapewnienie dzieciom i młodzieży, o których mowa w art. 16 ust. 7, a także dzieciom i młodzieży z upośledzeniem umysłowym z niepełnosprawnościami sprzężonymi, bezpłatnego transportu i opieki w czasie przewozu do ośrodka umożliwiającego tym dzieciom i młodzieży realizację obowiązku szkolnego i obowiązku nauki, nie dłużej jednak niż do ukończenia 25 roku życia"
W tej sprawie rodzice dowozili dziecko pojazdem z silnikiem o pojemności powyżej 900 cm3 natomiast proponuje im się stawki poniżej kwoty, która w rozporządzeniu odpowiada pojazdom o pojemności silnika poniżej 900 cm3. Skarżący stwierdzili, że trudno w takiej sytuacji uznać, aby gmina realizowała swój obowiązek nałożony ustawą o samorządzie gminnym oraz systemie oświaty.

Rażące naruszenie prawa
WSA w Krakowie przyznał rację rodzicom i uchylił zarządzenie wójta. Zdaniem sądu na gminie ciąży obowiązek zapewnienia uczniowi upośledzonemu w stopniu głębokim bezpłatnego transportu i opieki w czasie przewozu do ośrodka umożliwiającego wypełnienie obowiązku szkolnego i obowiązku nauki. Przy tym nie musi to być ośrodek położony najbliżej, takie bowiem zastrzeżenie zostało wyeliminowane w wyniku nowelizacji przepisu. Wybór ośrodka nie stanowi uprawnienia gminy, lecz osób, do których należy podejmowanie decyzji w imieniu ucznia w wykonaniu konstytucyjnego prawa do nauki i wyboru szkoły (art. 70 ust. 1 i 3 Konstytucji). Obowiązkiem gminy, jeśli rodzice ucznia upośledzonego w stopniu głębokim zdecydują się sami zorganizować dziecku odpowiedni dowóz do placówki, jest pokrycie kosztów przejazdu ucznia i jego opiekuna na zasadach ustalonych w umowie zawartej z rodzicami lub opiekunami ucznia.
Zarządzenie wójta zostało zatem podjęte z naruszeniem art. 17 ust. 3a pkt 3 ustawy o systemie oświaty poprzez jego błędną wykładnię, a w konsekwencji niewłaściwe zastosowanie. Wobec tego sąd je uchylił.
Sygnatura akt III SA/Kr 1230/15 - Wyrok WSA w Krakowie z 15 grudnia 2015 r.
 

Dowiedz się więcej z książki
Porozumienie czy konflikt?
  • rzetelna i aktualna wiedza
  • darmowa wysyłka od 50 zł