Przygotowana przez MSWiA ustawa wdraża do polskiego prawa dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady UE z 15 maja 2014 roku ws. warunków wjazdu i pobytu obywateli państw trzecich w ramach przeniesienia wewnątrz przedsiębiorstwa. Termin wdrożenia dyrektywy upłynął 29 listopada 2016 r. Według szacunków Urzędu ds. Cudzoziemców, zmiany mogą dotyczyć nawet 200 tys. osób.
W noweli zapisano zmiany dotyczące wydawania zezwoleń na pobyt czasowy cudzoziemców z uwagi na przeniesienie wewnątrz przedsiębiorstwa. Maksymalny okres przeniesienia będzie wynosił 3 lata w przypadku pracowników kadry kierowniczej i specjalistów oraz rok w przypadku stażystów. Po upływie tego czasu osoby te będą musiały opuścić terytorium państw członkowskich, chyba, że otrzymają zezwolenie na pobyt na innej podstawie, zgodnie z przepisami unijnymi lub krajowymi.
Aby skorzystać z przeniesienia, wymagane będzie wcześniejsze zatrudnienie w tym samym przedsiębiorstwie lub tej samej grupie przedsiębiorstw, przez co najmniej 12 miesięcy – w przypadku pracowników kadry kierowniczej i specjalistów oraz 6 miesięcy – w przypadku pracowników odbywających staż.
Zezwolenie na pobyt w Polsce, w ramach przeniesienia wewnątrz przedsiębiorstwa, będzie wydawał wojewoda. Z wnioskiem będzie mógł wystąpić wyłącznie zakład przyjmujący cudzoziemca do pracy w ramach wewnętrznego przeniesienia. Na podstawie tego pozwolenia cudzoziemiec będzie mógł wykonywać prace w całej UE w ramach danego przedsiębiorstwa.
Ponadto, dla cudzoziemców starających się o pobyt stały w Polsce, wprowadzono nowy wymóg - muszą oni znać język polski przynajmniej na poziomie B1 (stopień średniozaawansowany). Z tego obowiązku mają być zwolnione dzieci cudzoziemskie do 16. roku życia oraz urodzone na terytorium Polski. Obecnie przepisy nie wskazują minimalnego poziomu znajomości języka polskiego.
Wprowadzono także rozwiązania, które mają usprawnić procedury dotyczące pozwoleń dla cudzoziemców. Jest to m.in. zniesienie konieczności podpisywania umowy o pracę na etapie procedury udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy i pracę, zniesiony został wymóg posiadania źródła stabilnego i regularnego dochodu wystarczającego na pokrycie kosztów utrzymania siebie i członków rodziny przy ubieganiu się o zezwolenie na pobyt czasowy dla absolwenta polskiej uczelni poszukującego pracy. Wymagane będzie posiadanie środków finansowych na utrzymanie.
Zmiany - jak wskazuje MSWiA - mają stworzyć lepsze ramy prawne, pozwalające na "świadome zarządzanie migracjami w Polsce", mają też zapewnić lepszą ochronę cudzoziemskich ofiar handlu ludźmi.
Nowela wprowadza również ułatwienia dla cudzoziemców chcących osiedlić się w Polsce na stałe z uwagi na polskie pochodzenie lub posiadanie Karty Polaka. Upraszcza także proces wydawania decyzji w sprawie zobowiązania cudzoziemca do powrotu.
Ponadto, ustawa wprowadza rozwiązania, które umożliwia udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy i pracę dla cudzoziemca, który chce wykonywać pracę w zawodzie pożądanym dla polskiej gospodarki. Zawody te będą mogły być określone w rozporządzeniu ministra właściwego do spraw pracy w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw gospodarki.
Ustawa wprowadza także możliwość zapewnienia pomocy socjalnej, opieki medycznej i psychologicznej cudzoziemcom, którzy nie zostali umieszczeni w strzeżonym ośrodku lub areszcie w przypadku, gdy mogłoby to spowodować niebezpieczeństwo dla ich życia lub zdrowia albo ich stan psychofizyczny może uzasadniać domniemanie, że byli oni poddani przemocy.
Możliwość zapewnienia takiej pomocy dotyczy także osoby małoletniej, członków rodziny lub opiekuna prawnego cudzoziemca.(PAP)