Ustawa okołobudżetowa wiele zmieni także w samorządach

Sejm uchwalił 26 listopada 2010 r. ustawę o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej. Część z wprowadzanych nowelizacji ma istotne znaczenie dla jednostek samorządu terytorialnego. Łatwiej np. będzie przekazywać gminom państwowe nieruchomości.

W wyniku zmian w ustawie z dnia 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa (Dz. U. z 2007 r. Nr 231, poz. 1700, z późn. zm.) poszerzono katalog przypadków, w których Agencja Nieruchomości Rolnych może przekazać nieruchomości wchodzące w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa jednostce samorządu terytorialnego. Nieruchomości te, obok realizacji inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych, mogą być przeznaczane również na realizację miejscowych planów odbudowy, a także inwestycji, które służyć mają wykonywaniu zadań własnych gminy z zakresu es wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, ochrony zdrowia, pomocy społecznej, edukacji publicznej, kultury i kultury fizycznej. Wprowadzono również możliwość nieodpłatnego przekazywania na własność nieruchomości jednostkom samorządu terytorialnego przez Agencję. Warunkiem jest, by dany teren był zajęty pod drogi gminne, powiatowe i wojewódzkie lub był gruntem przeznaczonym na te cele w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego lub studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy. Ograniczono jednocześnie możliwość przekazywania na własność nieruchomości zarządzającemu specjalną strefą ekonomiczną.
Niewielkie, ale dość znaczące zmiany wprowadzono w ustawie z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. z 2006 r. Nr 123, poz. 858 ze zm.). Z konieczności zatwierdzenia przez radę gminy taryf za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków wyłączono taryfy zmienione w związku ze zmianą stawki podatku od towarów i usług (VAT). Nowe ceny i stawki opłat muszą jednak odpowiadać zmianie stawki podatku. Wchodzą one również w życie w dniu, w którym uległa zmianie stawka podatku VAT.
Same zmiany w zakresie stawek podatku VAT będą miały ogromne znaczenie dla jednostek samorządu terytorialnego, przede wszystkim w sferze zamówień publicznych. Zagadnienie to zostało szczegółowo omówione w artykule A. Bartosiewicza „Zmiany stawek VAT od 1 stycznia 2011 r. a zamówienia publiczne”.
Zmianom uległa również wysokość wpłat, których dokonują województwa do budżetu państwa z przeznaczeniem na część regionalną subwencji ogólnej (na podstawie art. 31 ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego). W 2011 r. wpłaty dokonają jedynie te województwa, których wskaźnik W jest większy od 120% wskaźnika Ww, zamiast 110% jak określa to ustawa. Zmiany objęły również sposób obliczania kwoty rocznej wpłaty. Stanowić ona będzie iloczyn liczby mieszkańców województwa oraz kwoty wynoszącej:
- 70% nadwyżki wskaźnika W ponad 120% wskaźnika Ww - dla województw, w których wskaźnik W jest nie większy niż 180% wskaźnika Ww;
- 42% wskaźnika Ww, powiększoną o 80% nadwyżki wskaźnika W ponad 180% wskaźnika Ww - dla województw, w których wskaźnik W jest większy niż 180% wskaźnika Ww.
Zgodnie z argumentacją autorów projektu ustawy, powyższe zmiany spowodują, zmniejszenie wpłat województw o 177.798 tys. zł, tj. z 805.691 tys. zł do 627.893 tys. zł. O tę samą kwotę ulegnie zmniejszeniu kwota przeznaczona na część regionalną subwencji ogólnej dla województw.
Ze względu na przypadające w 2010 r. wybory samorządowe, wprowadzono przepis, który dopuści - w szczególnie uzasadnionych przypadkach - możliwość podjęcia przez organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego uchwały budżetowej na 2011 r., w terminie do dnia 28 lutego 2011 r. Odpowiednio, incydentalnie wydłużono też, do dnia 31 marca 2011 r. termin ustalenia budżetu przez regionalną izbę obrachunkową.
Ustawa wprowadza również przepisy szczególne związane z wynagradzaniem nauczycieli w 2011 roku. Zgodnie z art. 43 podwyższenie wynagrodzeń dla nauczycieli w związku z kwotą bazową określoną dla nauczycieli w ustawie budżetowej na rok 2011, obowiązującą od dnia 1 września 2011 r., następuje nie później niż do dnia 30 września 2011 r., z wyrównaniem od dnia 1 września 2011 r.
Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2011 r. Przepisy regulujące zatwierdzanie taryf za dostarczanie wody i odprowadzanie ścieków, a także kwestie budżetowe i wpłat na część regionalną subwencji ogólnej wchodzą z dniem ogłoszenia tj. 17 grudnia 2010 r.

Artykuł pochodzi z Serwisu Samorządowego www.lex.pl/samorzad