Unijne przepisy morskie wejdą do polskiego prawa

Wchodzące do polskich portów statki będą musiały posiadać ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej i zabezpieczenie finansowe na wypadek wyrządzenia szkód. Takie obowiązki wprowadzi nowelizacja ustawy Kodeks morski oraz ustawy o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej, przedłożony przez ministra transportu, budownictwa i gospodarki morskiej, której projekt przyjęła w środę Rada Ministrów.

Propozycje zmian przygotowano w związku z koniecznością wdrożenia do polskiego prawa dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/20/WE z 23 kwietnia 2009 r. w sprawie ubezpieczenia armatorów od roszczeń morskich.
Zgodnie z postanowieniami dyrektywy, przewidziano obowiązek posiadania ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej dla statków pod polską banderą oraz statków obcych, wchodzących do polskich portów. Ubezpieczenie to ma zapewnić wypłatę odszkodowania w razie powstania szkody związanej z eksploatacją statku. Obowiązek uzyskania ubezpieczenia ma działać prewencyjnie i powinien pomóc w eliminacji z żeglugi statków niespełniających odpowiednich norm bezpieczeństwa, a także zapewnić równe warunki działania podmiotom gospodarczym trudniącym się żeglugą.
Do ustawy wprowadzone zostaną też przepisy Rozporządzenia nr 392/2009 Parlamentu Europejskiego i Rady z 23 kwietnia 2009 r. w sprawie odpowiedzialności przewoźników pasażerskich na morskich drogach wodnych z tytułu wypadków. Wprowadzono w związku z tym obowiązek posiadania ubezpieczenia lub innego zabezpieczenia finansowego odpowiedzialności, jak gwarancja banku lub podobnej instytucji finansowej, przez przewoźników dokonujących przewozów objętych zakresem rozporządzenia. Posiadanie ubezpieczenia lub zabezpieczenia, do limitów określonych w rozporządzeniu, powinno być potwierdzone certyfikatem, wystawianym przez dyrektora urzędu morskiego. Certyfikat powinien być przechowywany na statku. Za jego wydanie będzie pobierane 30 euro, za poświadczenie certyfikatu – 20 euro.
Ponadto, w zakresie nieobjętym rozporządzeniem, przewidziano obowiązek posiadania przez przewoźników pasażerskich – eksploatujących statki pod polską banderą oraz statki podnoszące bandery państw obcych (wpływające na nasze terytorium) – ubezpieczenia do wysokości limitów określonych w Konwencji ateńskiej z 1974 r. (w sprawie przewozu morzem pasażerów i ich bagażu).
Implementacja obejmie też przepisy Protokołu z 2003 r. do Międzynarodowej Konwencji o utworzeniu Międzynarodowego Funduszu Odszkodowań za Szkody Spowodowane Zanieczyszczeniem Olejami, sporządzonej w Brukseli 18 grudnia 1971 r. (tworzy ona Dodatkowy Fundusz).
W związku z ratyfikacją przez Polskę tego dokumentu wprowadzone zostaną regulacje umożliwiające wypłaty odszkodowań z Międzynarodowego Dodatkowego Funduszu Odszkodowań za Szkody Spowodowane Zanieczyszczeniem Olejami, w przypadku szkód katastrofalnych, przewyższających limity ubezpieczeń armatorów statków.
Do polskiego prawa włączone zostaną też zasady Protokołu z 1996 r. do Konwencji o ograniczeniu odpowiedzialności za roszczenia morskie, sporządzonej w Londynie 19 listopada 1976 r. (przewiduje on podniesienie limitów odpowiedzialności, do których odsyła dyrektywa 2009/20, celem zapewnienia odszkodowań adekwatnych do wyrządzonych szkód).
Większość nowych regulacji ma obowiązywać po 30 dniach od daty ich ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.