W 2009 r. do Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych zgłoszono ponad 700 wniosków o wszczęcie kontroli doraźnej zamówień współfinansowanych ze środków krajowych lub unijnych. W przypadku 554 wniosków przeprowadzono postępowania wyjaśniające mające na celu ustalenie, czy zasadne jest wszczęcie kontroli (tj. czy doszło do naruszenia Pzp, które mogło mieć wpływ na wynik postępowania). Ostatecznie w badanym okresie Prezes Urzędu przeprowadził 294 kontrole, w tym zarówno kontrole doraźne, jak i kontrole obligatoryjne uprzednie. Spośród ww. kontroli 177 dotyczyło zamówień współfinansowanych ze środków UE (w 2008 r. było ich 176). Łączna wartość objętych kontrolą zamówień z udziałem środków unijnych wyniosła ok. 39,7 mld zł.

95 kontroli miało charakter kontroli uprzedniej obligatoryjnej, zatem były to kontrole zamówień o wartości równej lub przekraczającej 10 mln euro dla dostaw i usług oraz 20 mln euro dla robót budowlanych. Zamówienia te dotyczyły przede wszystkim inwestycji drogowych lub wodociągowo-kanalizacyjnych i były najczęściej współfinansowane w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. Łączna wartość zamówień poddanych kontrolom obligatoryjnym uprzednim wyniosła ponad 39,4 mld zł.

82 kontrole miały charakter kontroli doraźnych następczych i dotyczyły zamówień o mniejszych wartościach, na ogół nie przekraczających tzw. progów unijnych4. Łączna wartość zamówień poddanych tym kontrolom wyniosła ponad 220 mln zł, a ich zakres przedmiotowy był bardzo zróżnicowany: począwszy od modernizacji sieci wodociągowo kanalizacyjnych, poprzez przebudowę ulic i budynków w gminach, usługi szkoleniowe, aż po dostawy takich urządzeń, jak frezarka czy sprzęt do koziarni. 10 kontroli doraźnych następczych zamówień z udziałem środków UE zostało wszczętych z urzędu przez Prezesa Urzędu z powodu uzasadnionego przypuszczenia, że w postępowaniu doszło do naruszeń mogących mieć wpływ na jego wynik, tj. głównie z powodu zastosowania przez zamawiającego trybu zamówienia z wolnej ręki. Pozostałe kontrole doraźne zostały wszczęte głównie na wniosek Ministerstwa Rozwoju Regionalnego (41 kontroli), ale także na wniosek Ministerstwa Środowiska, Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Urzędu Marszałkowskiego Województwa Łódzkiego, zamawiających (beneficjentów środków UE), wykonawców ubiegających się o udzielenie zamówień współfinansowanych ze środków UE oraz posłów i radnych (w sumie 31 kontroli).

W 80 (45% z 177) kontrolach nie stwierdzono naruszeń ustawy Pzp. Przy czym większość takich przypadków (61) dotyczyła największych zamówień o wartości równej lub przekraczającej 10 mln euro dla dostaw i usług oraz 20 mln euro dla robót budowlanych. W 95 (54% z 177) skontrolowanych postępowaniach stwierdzono naruszenia ustawy Pzp, w tym: (i) w wyniku 26 kontroli stwierdzono naruszenia mające wpływ na wynik postępowania, przy czym w przypadku kontroli uprzednich w związku z tym zalecono unieważnienie jednego postępowania oraz dwukrotnie zalecono usunięcie stwierdzonych naruszeń, (ii) w wyniku 69 kontroli stwierdzono naruszenia nie mające wpływu na wynik postępowania.