Skargę do Trybunału wniósł obywatel Syrii, który od 2011 r. przebywa w Rosji, w Republice Dagestanu, dokąd przybył na tymczasowej wizie biznesowej. Skarżący pozostał w kraju po wygaśnięciu wizy, ożenił się z obywatelką Rosji i ma z nią dziecko. Mimo to, oraz mimo że ze względu na wojnę w Syrii skarżący złożył wniosek o przyznanie mu azylu, władze rosyjskie nakazały jego wydalenie. Przed Trybunałem skarżący zarzucił, iż wykonanie nakazu wydalenia oznaczać będzie naruszenie jego prawa do życia i zakazu stosowania tortur i nieludzkiego i poniżającego traktowania, chronionych w art. 2 i art. 3 Konwencji o prawach człowieka. Skarżący zarzucił również naruszenie jego prawa do wolności (art. 5 Konwencji), ponieważ od 2015 r. jest pozbawiony wolności w ośrodku dla nielegalnych imigrantów, gdzie oczekuje na wydalenie. Skarżący wskazał także, że od zastosowanych przez władze rosyjskie środków nie przysługiwało mu żadne skuteczne odwołanie, z naruszeniem art. 13 Konwencji.
Trybunał nie miał żadnych wątpliwości co do tego, iż wydalenie skarżącego do Syrii, w obecnej sytuacji zagrożenia i toczących się działań wojennych, stanowiłoby rzeczywiste zagrożenie dla jego życia i zdrowia, a także ryzyko zastosowania względem niego tortur lub innych form działania sprzecznego z art. 3 Konwencji o prawach człowieka. Tym samym wykonanie nakazu wydalenia oznaczałoby jednoznaczne złamanie art. 2 i 3 Konwencji.
Trybunał odniósł się także do jakości rosyjskiej procedury, regulującej kwestie wydalania cudzoziemców, i wskazał na szereg uchybień w postępowaniu w sprawie skarżącego. Głównym stwierdzonym przez Trybunał uchybieniem był fakt, iż w toku procedury azylowej i na czas rozpatrzenia odwołania od decyzji odmawiającej przyznania azylu prawo nie przewiduje automatycznego zawieszenia wykonania nakazu wydalenia. Taki brak automatycznego zawieszenia wydalenia w świetle orzecznictwa Trybunału oznacza, iż skarżącemu nie przysługuje skuteczny środek odwoławczy w rozumieniu art. 13 Konwencji, który zapobiegłby jego natychmiastowemu wydaleniu, a tym samym ewentualnemu naruszeniu w ten sposób jego praw podstawowych.
Trybunał za nadużycie uznał również pozbawienie skarżącego wolności na czas oczekiwania na wydalenie za sprzeczne z wymogami art. 5 ust. 1 Konwencji, chroniącego prawo do wolności osobistej. Skarżącemu nie przysługiwało nadto żadne prawo do żądania regularnej kontroli zasadności pozbawienia go wolności, co stoi w sprzeczności z przepisami konwencyjnymi z art. 5 ust. 4 Konwencji.
W sprawie stwierdzono zatem naruszenia art. 2, art. 3, art. 5 i art. 13 Konwencji, a Trybunał zastosował środek tymczasowy zakazujący wydalenia skarżącego z Rosji do uprawomocnienia się wyroku Trybunału. Pozostaje więc mieć nadzieję, że życie i zdrowie skarżącego w ostatecznym rozrachunku zostaną ocalone.
S.K. przeciwko Rosji - wyrok ETPC z dnia 14 lutego 2017 r., skarga nr 52722/15.
