Strasburg: po przedawnieniu karalności nie można stwierdzać winy

Europejski Trybunał Praw Człowieka w wyroku z 28 października uznał, iż uznanie winy podejrzanego w decyzji o umorzeniu postępowania karnego ze względu na upływ terminu przedawnienia ścigania narusza prawo do domniemania niewinności.

Skarga została wniesiona do Trybunału przez obywatela Szwajcarii - duchownego, któremu w 2008 r. postawiono zarzuty związane z nadużyciami seksualnymi względem osób podwładnych. W postanowieniu o umorzeniu postępowania karnego przeciwko skarżącemu w tej sprawie prokurator stwierdził, iż skarżący dopuścił się co najmniej dwóch takich czynów karalnych w 1991 r. i w 1992 r., lecz ze względu na upływ terminu przedawnienia karalności ich ściganie jest niemożliwe. Przed Trybunałem Sprawiedliwości skarżący wskazał, iż takie sformułowanie postanowienia o umorzeniu postępowania stanowiło naruszenie jego prawa do domniemania niewinności, chronionego w art. 6 ust. 2 Konwencji o prawach człowieka.

Trybunał zgodził się z tym stanowiskiem i stwierdził naruszenie Konwencji. Trybunał zważył, czy wynik postępowania karnego mógł poddawać w wątpliwość niewinność skarżącego pomimo braku stwierdzenia jego winy prawomocnym wyrokiem sądowym. Jeżeli decyzja danego organu rzuca cień wątpliwości na niewinność skarżącego, pomimo braku wyroku sądowego w tej mierze - zachodzi naruszenie domniemania niewinności sprzeczne z art. 6 ust. 2 Konwencji.

Tak też stało się w niniejszej sprawie: prokurator w decyzji o umorzeniu postępowania wyraźnie stwierdził, iż skarżący był winien zarzucanych mu czynów, a jego ściganie nie było możliwe ze względów formalnoprawnych. Nadto, decyzja ta została podana do publicznej wiadomości i nagłośniona w prasie, ponieważ sprawa skarżącego budziła duże zainteresowanie w mediach. Oczywiście prawdą jest, iż opinia publiczna miała prawo do uzyskania informacji na temat przebiegu postępowania, lecz postanowienie prokuratorskie o umorzeniu postępowania powinno było zostać inaczej sformułowane - fragment stwierdzający winę skarżącego nie powinien był się w nim znaleźć. Bezsprzecznie sformułowane w ten sposób postanowienie o umorzeniu postępowania, upublicznione w mediach, miało negatywny wpływ na dobre imię skarżącego. Stwierdzenie jego winy przez organ władzy publicznej bez jej wcześniejszego potwierdzenia wyrokiem sądowym naruszyło prawo skarżącego do domniemania niewinności. Tym samym miało miejsce pogwałcenie art. 6 ust. 2 Konwencji.

Tak wynika z wyroku Trybunału z 28 października 2014 r. w sprawie nr 60101/09, Peltereau-Villeneuve przeciwko Szwajcarii.