Skargę do Trybunału wniosła obywatelka Bośni i Hercegowiny, która chciała zamieszkać na Chorwacji ze swoją partnerką - obywatelką tego państwa. Władze chorwackie odmówiły jej jednak zezwolenia na pobyt argumentując, iż warunki prawa krajowego nie zostały spełnione. Skarżąca odwołała się do sądu chorwackiego, który wyraźnie stwierdził, że w przeciwieństwie do par różnopłciowych, które mogą dochodzić swego prawa do połączenia rodziny na podstawie chorwackiej ustawy o cudzoziemcach, możliwość taka nie przysługuje partnerom w związku jednopłciowym. Przed Trybunałem skarżąca zarzuciła, iż taki stan rzeczy stanowił naruszenie zakazu dyskryminacji i prawa do poszanowania jej życia rodzinnego, chronionych odpowiednio w art. 14 i 8 Konwencji o prawach człowieka.
SN: osoby pozostające we współżyciu to osoby także tej samej płci>>
Trybunał nie miał żadnych wątpliwości co do tego, iż pożycie pary jednopłciowej wchodzi w zakres pojęć "życia prywatnego" i "życia rodzinnego" z art. 8 Konwencji. Skarżąca pozostawała w stałym i trwałym pożyciu z obywatelką Chorwacji, regularnie podróżując do tego kraju i spędzając w nim czasami do 3 miesięcy - na tyle pozwalały jej obowiązujące przepisy imigracyjne i jedynie w ten sposób mogła podtrzymywać swoje życie rodzinne. Trybunał uznał w tym świetle, iż sytuacja skarżącej, która zwróciła się o zezwolenie na pobyt stały w Chorwacji, była identyczna jak sytuacja osoby w pozamałżeńskim związku różnopłciowym, która wniosłaby o zezwolenie na pobyt stały w tym państwie w celu zamieszkania ze swoim partnerem lub partnerką. Możliwość uzyskania zezwolenia na pobyt stały z tego powodu w świetle chorwackiej ustawy o cudzoziemcach była zarezerwowana wyłącznie dla osób w związkach różnopłciowych, bez względu na to, czy małżeńskich, czy pozamałżeńskich. Tym samym ustawa ta, poprzez dorozumiane wyłączenie osób znajdujących się w związku jednopłciowym, wprowadziła różnicę w traktowaniu opierającą się wyłącznie na orientacji seksualnej osób zainteresowanych.
Trybunał odrzucił argument rządu chorwackiego, zgodnie z którym skarżąca nie znajdowała się w porównywalnej sytuacji do sytuacji osoby w związku różnopłciowym. Tym samym to do organów państwowych należało wykazanie, iż zaskarżona różnica w traktowaniu była uzasadniona wobec uprawnionego celu realizowanego w ten sposób oraz zachowywała sprawiedliwą równowagę pomiędzy takim celem a stosowanym ograniczeniem praw podstawowych. Trybunał przypomniał, iż w odniesieniu do różnego traktowania ze względu na płeć lub orientację seksualną państwom-stronom Konwencji przysługuje bardzo wąski margines uznania i swobody decyzyjnej, a wszelkie różnice w traktowaniu w tej mierze muszą być bardzo dobrze uzasadnione. W związku z tym obowiązkiem państwa było wykazanie, iż wyłączenie określonej kategorii osób - w tym przypadku partnerów w stałym związku jednopłciowym - spod zakresu działania ustawy o cudzoziemcach było niezbędne dla osiągnięcia uprawnionego celu.
Chorwacja nie przedstawiła takich argumentów i nie podała żadnego merytorycznego uzasadnienia odmowy zastosowania praw wynikających z chorwackiej ustawy o cudzoziemcach w sytuacji skarżącej. Trybunał wskazał, że zaskarżone przepisy przewidywały blankietowe odebranie osobom pozostającym w związkach jednopłciowych możliwości połączenia się z partnerem lub partnerką i poszanowania swojego życia rodzinnego. Praktyki takiej nie można uznać za zgodną ze standardami Konwencji. Miało zatem miejsce naruszenie art. 14 w związku z art. 8 Konwencji.
Pajić przeciwko Chorwacji - wyrok ETPC z dnia 23 lutego 2016 r., skarga nr 68453/13.
| Dowiedz się więcej z książki | |
 |
Meritum Prawo rodzinne
|