Pytanie prawne zadał Sąd Okręgowy w Ł. Na tle następującej sprawy. Dwaj wspólnicy A.T. i B.C. od marca 2002 r. byli wspólnikami spółki jawnej. Spółka została wykreślona z rejestru w czerwcu 2009 r. Jednak majątek spółki  nie wystarczył  na zaspokojenie wszystkich jej zobowiązań, dlatego egzekucja została skierowana przeciwko wszystkim jej wspólnikom. We wrześniu jeden ze wspólników A.T. uiścił na rzecz PGE 6 tys. 500 zł  wykonując wyrok sądowy. Ten sam wspólnik uregulował także dług wobec BIGA spółki z.o.o. i wypłacił jej 9 tys. zł. Następnie 2 lutego 2011 dokonał kolejnej zapłaty 575 zł.
Kolejny wyrok przeciwko A.T. skończył się zasądzeniem 60 tys. zł i obciążył go kosztami procesu w wysokości 18 tys. zł. Komornik wyegzekwował od A.T 10 tys. 600 i zapłacił wierzycielowi.
W październiku 2010 r. doszło do ugody wspólników z J. ustalając warunki spłaty zobowiązania. Przy zawarciu ugody A.T. zapłacił na rzecz J. - 16 tys. zł. A.T. zapłacił prawie 3 tys. zł podatku od czynności cywilnoprawnych, a B.C. 16 tys. zł

Roszczenie wspólnika
Wspólnik A.T wstąpił do sądu przeciwko wspólnikowi o zwrot kwot spłaconych wierzycielom. Sąd Rejonowy przychylił się do żądania powoda w wyroku z 23 lutego 2012 nakazał zapłacić na rzecz A.T. 31 tys. zł z ustawowymi odsetkami
Sąd odwołał się do art.22 par.2 ksh oraz art.31 ksh. Przepisy te określają odpowiedzialność spółki jawnej o charakterze odpowiedzialności osobistej, nieograniczonej, solidarnej i subsydiarnej.
Sąd Rejonowy  nie przychylił się do argumentacji pozwanego o braku podstaw do objęcia żądaniem także zwrotu połowy poniesionych kosztów postępowania egzekucyjnego i kosztów postępowania sądowego. Sąd stwierdził, że roszczenie regresowe  może więc dotyczyć również kosztów procesu i kosztów egzekucyjnych, a bez znaczenia jest to czy pozwany wiedział o postępowaniu, w związku z którym koszty zostały poniesione i jaki miał do tego stosunek.

Koszty procesu wykluczone z regresu?

Apelację od tego wyroku złożył pozwany. Przyjmuje się, ze odpowiedzialność subsydiarna  wspólników spółki jawnej jest odpowiedzialnością osobistą za cudzy dług. Jest to również odpowiedzialność akcesoryjna, co oznacza że jej zakres jest determinowany  istnieniem i zakresem odpowiedzialności spółki.
Sąd Okręgowy zauważył, że odpowiedzialność wspólnika ma charakter solidarny, a wobec tego należy zastosować  art.366 i nas. kc dotyczące solidarności dłużników. Wspólnik z tytułu uczestnictwa w spółce  może występować w charakterze dłużnika wierzyciela spółki, jak i dłużnika roszczeń regresowych przysługujących  temu ze wspólników, który zaspokoił wierzyciela spółki.
Sąd Okręgowy miał powziął jednak wątpliwość, jak na gruncie roszczeń regresowych należy oceniać poniesione przez tego wspólnika koszty postępowań w zakresie , w jakim zostały przyznane przez sąd lub komornika na rzecz wierzyciela. Powstanie tych kosztów zależało od sposobu prowadzenia procesu – wadliwej taktyki czy przewlekania. Mając to na względzie – zdaniem Sądu Okręgowego – zasadne byłoby wykluczenie roszczeń regresowych. Warto też zaznaczyć, ze wspólnik pozwany ma możliwość skorzystania z instytucji przypozwania z art. 82 kpc.
Orzecznictwo ani doktryna nie wyjaśniają tego problemu dostatecznie. Dlatego zagadnienie rozstrzygnął Sad Najwyższy w uchwale z 28 lutego 2013 r. , która brzmi: wspólnik spółki jawnej, który spełnił świadczenie na rzecz wierzyciela tej spółki, może żądać od innego jej wspólnika zwrotu odpowiedniej części tego świadczenia wraz z kosztami procesu wytoczonego przeciwko niemu, chyba ze pozwany wspólnik skutecznie podniesie zarzut wadliwego prowadzenia procesu przez wspólnika pozwanego przez wierzyciela.

Sygnatura akt III CZP 108/12, uchwała 3 sędziów z 28 lutego 2013 r.