Z pozwem do sądu wystąpił syndyk masy upadłościowej małej spółki dostarczającej kurtki do sieci sklepów Auchan Polska sp. z oo. Zażądał on zwrotu nieuzasadnionej korzyści, niezgodnej z ustawą o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji w wysokości 291 tys. zł. Sama spółka D. z Karkowa z powodu praktyk Auchan popadła w upadłość. Pobieranie korzyści polegało na pobieraniu 25 rodzajów opłat uznanych przez Sąd Apelacyjny za zakazane. Do Sądu Najwyższego dotarła skarga kasacyjna dotycząca tylko dwóch z nich - premii za wzmożoną aktywność oraz opłaty logistycznej, które sobie potrącała od ceny spółka Auchan.
Umowy z aneksami
Między stronami doszło do podpisania szeregu umów handlowych i aneksów, w których przewidziano osiem typów usług świadczonych przez odbiorcę towaru - m. in opłatę za wzmożona aktywność, premie pieniężne różnego rodzaju. Syndyk uznał, że niektóre z tych praktyk zbyt mocno obciążają dostawcę i ograniczają konkurencje rynkową.
Sąd Apelacyjny w Warszawie zgodził się z sądem I instancji, że Auchan dopuścił się deliktów ograniczających konkurencję ( art.15 ust. 1 pkt. 4 ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwej konkurencji). Według tego przepisu - czynem nieuczciwej konkurencji jest utrudnianie innym przedsiębiorcom dostępu do rynku a w szczególności pobieranie innych niż marża handlowa opłat za przyjęcie towaru do sprzedaży.
Opinie stron
Strona pozwana, a w jej imieniu - radca prawny Dariusz Skuza bronił się powołując wyrok SN z 14 lutego 2014 r., w którym stwierdza się, że świadomość naruszenia zakazów wynikających z ustawy nie ma znaczenia dla samej możliwości kwalifikacji zachowania przedsiębiorcy jako praktyki ograniczającą konkurencję. Wykazanie świadomości naruszenia zakazu, swoistego zamiaru ograniczenia konkurencji, nie jest konieczne do stwierdzenia zachowania niedozwolonego w świetle art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów z 2000 r. Objęte zakresem normowania tego przepisu porozumienia cenowe mają na celu ograniczenie konkurencji, nie tylko wtedy gdy strony porozumienia mają zamiar ingerencji w funkcjonowanie mechanizmu konkurencji, ale także wtedy, gdy z przedmiotu poczynionych przez jego strony uzgodnień wynika, że nieodzownym skutkiem porozumienia jest ograniczenie konkurencji (sygn. SK 26/13).
Ze strony syndyka adw. Agnieszka Bełdowska-Marzec twierdziła, że dodatkowe opłaty od małej spółki to był rozbój na prostej drodze. Dostawca miał dostarczyć do magazynu towar, opłacając koszt magazynowania i jeszcze na własny koszt rozładować swój towar. Premia dla Auchan rosła z miesiąca na miesiąc w zależności od liczby dostarczanych kurtek.
SN oddala skargę
Sąd Najwyższy skargę Auchan oddalił 23 października br. Sąd przypomniał wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 16 października br. , który stwierdził, że art.15 ust.1 pkt. 4 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji jest niezbędny dla prawidłowej realizacji wolności umów, a w konsekwencji ochrony normy z art. 3531 k.c.
Trybunał Konstytucyjny stwierdził, tez że zakaz pobierania opłat półkowych jest rozwiązaniem przydatnym do realizacji celu zakładanego przez prawodawcę oraz odpowiada potrzebom i strukturze rynku, na którym dominują wielkopowierzchniowe obiekty handlowe. Jego celem jest przeciwdziałanie nadużyciom pozycji rynkowej przez przedsiębiorców w relacjach z innymi przedsiębiorcami, które skutkują utrudnieniem dostępu do rynku ( sygn. akt SK 20/12).
- Trudno przyjąć, że opłaty wynegocjowane przez strony były oparte na równych zasadach - dodał sędzia Mirosław Bączyk. - Opłata w postaci premii dla sieci, czy opłata logistyczna pobierana od małego dostawcy - to jest patologia rynkowa - zaznaczył SN.
Sprawa spółki R.
Tego samego dnia 23 października zapadł kolejny wyrok oddalający skargę kasacyjną sieci Auchan. Chodziło o rozliczenia ze spółką R. SA z Łodzi. Spór toczył się o 534 tys. zł z odsetkami z tytułu zwrotu zapłaconego wynagrodzenia za przyjęcie towaru do sprzedaży. Sąd Apelacyjny przyznał rację skarżącej spółce R., dostawcy do sklepów Auchan, skorygował jedynie kwotę należną z tytułu odsetek.
Adwokat Agnieszka Bełdowska-Marzec występująca w imieniu powodowej spółki mówila, że w 2010 r. sytuacja spółki była dramatyczna i banki wspierające jej restrukturyzację zażądały rozwiązania umowy z Auchan, aby nie mnożyć strat.
- To jest juz schyłkowy okres powództw. Obecnie sklepy Auchan zmieniły wzorce swoich umów i po licznych wyrokach tak je formułuje, aby dostawcy mieli równy dostęp do rynku - powiedziała adw. Bełdowska-Marzec.
Sygnatura akt I CSK 615/13, I CSK 597/13, wyroki z 23 października 2014 r.
SN: sieć Auchan wykorzystywała swoich dostawców
Opłata w postaci premii dla sieci za dostarczenie towaru, czy opłata logistyczna pobierana od małej spółki - to jest patologia rynkowa - stwierdził Sąd Najwyższy oddalając dwie skargi kasacyjne supermarketu Auchan.