Sąd Najwyższy poszedł w kierunku większej ochrony dużych sieci handlowych, kosztem małych dostawców. Rozstrzygnął tym samym , że rabat posprzedażowy wypłacany dostawcom może, ale nie musi być opłatę inną niż marża handlowa pobierana za przyjęcie towaru do sprzedaży. Każdorazowo sąd musi zbadać treść umowy między stronami i wtedy orzec, czy doszło do nieuczciwej konkurencji według art. 15 ust. 1 pkt 4 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.

Praktyczny problem opłat od obrotu
Problem wynikał z następującej sytuacji. Dostawca żaluzji i rolet spółka D&D w Bielsku Białej podpisała w 2006 roku długoletnią umowę z Castoramą spółką w Warszawie. W umowie zapisano premie i następnie rabaty od obrotu dla nabywcy, z których rozliczano się po wystawieniu faktury, a następnie potrącano te sumy od dostawcy. Dostawca nie wytrzymał konkurencji i zbankrutował. Obecnie reprezentowany jest przez syndyka masy upadłościowej. Powstał problem, czy takie praktyki pozwanej spółki były dozwolone.
W podobnej sprawie opłaty , w której stroną była Castorama Sąd Najwyższy wydał 23 lipca 2015 r.  wyrok korzystny dla pozwanej spółki. SN stwierdził, że opłata od obrotu nie jest czynem niedozwolonej konkurencji.
 

Dwa poglądy
W tym zakresie możliwe były dwa rozbieżne stanowiska. Zgodnie z pierwszym,   uzgodnienie w umowie, iż kupujący pobiera premię pieniężną z tytułu osiągnięcia określonej wielkości sprzedaży (tzw. rabatu posprzedażowego), stanowi pobranie za przyjęcie towaru do sprzedaży opłaty innej niż marża, czego zabrania art. 15 ust. 1 pkt 4 u.z.n.k. Przyjmując, że obydwie strony umowy uzyskują zysk we wzajemnych relacjach handlowych, który zależy wprost proporcjonalnie od wysokości obrotów, nakładanie tylko na jedną z nich obowiązku dodatkowego premiowania strony przeciwnej należy uznać za działanie utrudniające dostęp do rynku. Nakładanie nieuzasadnionych w mechanizmie konkurencji opłat prowadzi do naruszenia interesu ekonomicznego dostawcy.

Uchwała trzech sędziów
Sąd Najwyższy podjął uchwałę następującej treści: w stosunkach handlowych między nabywcą prowadzącym sieć sklepów a dostawcą nie jest wyłączone uznanie zastrzeżonej w umowie premii pieniężnej uzależnionej od wielkości obrotów za rabat posprzedażowy niestanowiący opłaty przewidzianej w art. 15 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.

Sygnatura akt III CZP 73/15, uchwała 3 sędziów SN z 18 listopada 2015 r.

Dowiedz się więcej z książki
Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów. Komentarz
  • rzetelna i aktualna wiedza
  • darmowa wysyłka od 50 zł