Przy rozpoznawaniu apelacji wyłoniło się zagadnienie prawne budzące poważne wątpliwości, gdyż w piśmiennictwie prezentowane były do tej pory trzy stanowiska.
Dwa stanowiska wynikają z założenia, że użytkownik wieczysty nie wnosi opłaty w pełnej wysokości wynikającej z aktualizacji, bowiem zobowiązany jest wnieść taką opłatę dopiero w trzecim roku od aktualizacji. Zasadnicza zaś różnica między nimi polega na tym, że pierwsze z nich przyjmuje, iż w pierwszym roku „od aktualizacji” (de facto będącym rokiem aktualizacji) użytkownik wieczysty jest zobowiązany wpłacić tytułem opłaty rocznej za wieczyste użytkowanie kwotę odpowiadającą dwukrotności dotychczasowej opłaty rocznej, uiszczanej przed aktualizacją. Drugie zaś stanowisko odróżnia rok aktualizacji, w którym obowiązuje nowa opłata roczna za użytkowanie wieczyste z ograniczeniem jej do podwójnej opłaty dotychczasowej, od pierwszego roku „od aktualizacji”, w którym już obowiązuje opłata w kwocie dwukrotności opłaty rocznej powiększona o połowę nadwyżki ponad dwukrotność dotychczasowej opłaty rocznej. Z powyższym jest sprzężone przyjęcie według pierwszego stanowiska, że nadwyżka ponad dwukrotność dotychczasowej opłaty powiększa opłatę roczną w drugim i trzecim roku od aktualizacji, z tym że w roku trzecim opłata stanowić będzie sumę kwoty wniesionej w roku drugim i połowy nadwyżki, co odpowiadać będzie jednocześnie wysokości opłaty wynikającej z aktualizacji.
Drugie zaś stanowisko zakłada, że nadwyżka ponad dwukrotność dotychczasowej opłaty powiększa opłatę roczną de facto już w pierwszym i drugim roku od aktualizacji, stanowiąc za każdym razem sumę dwukrotności opłaty sprzed aktualizacji powiększonej o połowę nadwyżki ponad dwukrotność.
Pierwsze stanowisko zostało zaprezentowane przez Ministerstwo Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej - jako opinia wobec pojawiających się wątpliwości interpretacyjnych art. 77 ust. 2a ugn –w formie komunikatu nr 2 (300) z dnia 6.12.2011 r.
SN odpowiadając na wątpliwości sądu podjął uchwałę następującej treści: „W przypadku gdy zaktualizowana wysokość opłaty rocznej przewyższa co najmniej dwukrotnie wysokość dotychczasowej opłaty, użytkownik wieczysty w drugim roku od aktualizacji wnosi opłatę w wysokości stanowiącej sumę dwukrotności dotychczasowej opłaty i połowy nadwyżki ponad dwukrotność tej opłaty, a w trzecim roku od aktualizacji wnosi opłatę w wysokości stanowiącej sumę opłaty ustalonej w drugim roku i połowy nadwyżki ponad dwukrotność dotychczasowej opłaty (art. 77 ust. 2a zdanie drugie i trzecie ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, jedn. tekst Dz.U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 ze zm.).”
Sygnatura akt III CZP 110/12, uchwała 3 sędziów z 28 lutego 2013 r.
SN: opłata za użytkowanie wieczyste po aktualizacji
Użytkownik wieczysty w trzecim roku od aktualizacji wnosi opłatę roczną w wysokości stanowiącej sumę opłaty ustalonej w drugim roku i połowy nadwyżki ponad dwukrotność dotychczasowej opłaty taka jest istota uchwały SN z 28 lutego br.