SN: jest wyjątek w zakazie nabywania ziemi rolnej

Osoba nie będąca rolnikiem może nabyć ziemię rolną w wyniku przeprowadzonej egzekucji sądowej z nieruchomości, wszczętej przed 30 kwietnia 2016 r. tj. przed wprowadzeniem zakaz obrotu nieruchomościami między nie-rolnikami - taki jest sens uchwały Sądu Najwyższego z 24 sierpnia br.

Problem powstał w czasie egzekucji świadczenia pieniężnego z nieruchomości rolnej. Dłużnikiem był rolnik Zbigniew K. , a wierzycielem Wojciech Z. Wierzyciel przejął  nieruchomość po drugiej nieudanej licytacji. Przejęcie ziemi nastąpiło po 30 kwietnia 2016 r. to jest po wejściu w życie nowelizacji ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego. Nowelizacja ta wprowadziła zasadę, że nabywcą nieruchomości rolnej może być wyłącznie rolnik indywidualny, chyba że ustawa stanowi inaczej.
Okazało się, że wierzyciel nie spełnia warunków wymienionych w art. 2 a) znowelizowanej ustawy, gdyż nie jest rolnikiem, ani członek jego rodziny z którymi pozostaje we wspólności majątkowej.   A zatem nie może nieruchomości nabyć.
Sąd rozpatrujący sprawę miał wątpliwości, czy przepisy znowelizowanej ustawy znajdują zastosowanie do spraw egzekucyjnych z nieruchomości rolnych wszczętych przed dniem wejścia w życie ustawy nowelizującej. A jeśli tak, to na jakim etapie postępowania egzekucyjnego powinna nastąpić weryfikacja warunków nabycia nieruchomości rolnej określonych w art. 2a i 4 ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego.

Sąd Najwyższy podjął uchwałę, zgodnie z którą do nabycia własności nieruchomości rolnej w toku egzekucji sądowej z nieruchomości, wszczętej przed 30 kwietnia 2016 r. nie stosuje się ograniczeń w nabywaniu nieruchomości rolnych wynikających z art. 2a ustawy z dnia 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego. Zmianę tę  wprowadzono artykułem 7 pkt 4 ustawy z 14 kwietnia 2016 r. o wstrzymaniu sprzedaży nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa.

Sygnatura akt III CZP 35/17, uchwała trzech sędziów SN z 24 sierpnia 2017 r.