Zmianę wprowadza ustawa z dnia 21 lutego 2014 r. o zmianie ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. poz. 528), która została opublikowana w dniu 25 kwietnia 2014 r.

Zgodnie z dotychczasowym brzmieniem art. 79 ust. 1 pkt 1 lit. f ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 90, poz. 594 ze zm.) zwrot opłaty od skargi na orzeczenie referendarza należał się stronie jedynie w razie jej uwzględnienia z powodu oczywistego naruszenia prawa i stwierdzenie tego naruszenia przez sąd. Przepis ten został uznany przez Trybunał Konstytucyjny za niezgodny z art. 45 ust. 1 w związku z art. 2 oraz art. 31 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie, w jakim w postępowaniu nieprocesowym wszczętym z urzędu nie przewidywał zwrotu opłaty od skargi na postanowienie referendarza sądowego uwzględnionej z innego powodu niż oczywiste naruszenie prawa (wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 7 marca 2013 r., sygn. akt SK 30/09, Dz. U. poz. 429). Zdaniem Trybunału kwestionowany przepis godził w prawo do odpowiedniego ukształtowania procedury sądowej, zgodnie z wymogami sprawiedliwości i jawności i był sprzeczny z zasadą ochrony zaufania obywateli do państwa i stanowionego przez nie prawa.

Nowelizacja doprowadza przepis art. 79 ust. 1 pkt 1 lit. f ustawy o kosztach do stanu zgodnego z Konstytucją. Po dokonanej zmianie zwrot opłaty od skargi na orzeczenie referendarza sądowego będzie należał się stronie zarówno w przypadku, gdy zostanie ona uwzględniona z powodu oczywistego naruszenia prawa, które zostanie stwierdzone przez sąd, jak również w razie jej uwzględnienia w sprawie, w której postępowanie wszczęto z urzędu.

Ustawa zmieniająca wchodzi w życie po upływie 14 dni od ogłoszenia, t. j. w dniu 10 maja 2014 r.