Propozycje - do których dotarło Prawo.pl, a które właśnie są udostępniane adwokatom, aplikantom, poszczególnym izbom mają być materiałem wyjściowym do dalszych prac Naczelnej Rady Adwokackiej. Uchwałę dotyczącą zmian w Zbiorze Zasad Etyki Adwokackiej i Godności Zawodu przyjęto podczas nadzwyczajnego posiedzenia plenarnego NRA, które odbyło się 7 marca 2020 r. w Warszawie i - jak już pisało Prawo.pl - było poświęcone tej właśnie tematyce. 

 


Same zmiany opracowywała Komisja Etyki przy Naczelnej Radzie Adwokackiej pod kierownictwem prof. Jacka Giezka. We wrześniu 2019 r. NRA przyjęła uchwałę, poprzez którą zmieniono par. 9 Zbioru Zasad Kodeksu Etyki i Godności Zawodu w zakresie łączenia zajęć z wykonywaniem zawodu adwokata. Obowiązujący dotąd przepis skrócono i zapisano, że nie wolno łączyć zajęć, których wykonywanie uwłaczałoby godności zawodu adwokata lub ograniczało jego niezależność oraz podważało zaufanie do Adwokatury. Nie może to też prowadzić do obniżenia jakości świadczonej przez adwokata pomocy prawnej, czy utraty zaufania będącego podstawą stosunku wiążącego adwokata z jego klientem. Chodziło m.in. o to by adwokaci mogli pełnić funkcję członka zarządu czy członka rady nadzorczej spółki.

Czytaj w LEX: Bieg terminu przedawnienia roszczeń w dobie epidemii >

Adwokat ma zachęcać do ugody i informować o mediacji

O tym, że jedną ze zmian zaproponowaną do Kodeksu będzie obowiązek informowania klienta o alternatywnych sposobach rozwiązywania sporu Prawo.pl pisało już w styczniu. Adwokat Agnieszka Zemke-Górecka, dziekan białostockiej ORA i prezes Centrum Mediacji przy NRA mówiła wówczas portalowi, że będzie chciała zachęcić adwokatów do takiego rozwiązania. 

Czytaj: MS i samorządy za kolejnymi zachętami do mediacji>>

Efektem jest zapis w projekcie nowego Kodeksu Etyki Adwokackiej. Nowego, bo w porównaniu z dotychczasowym został całkowicie przebudowany, podzielony na rozdziały - dotyczące różnych obszarów i skrócony. Jego autorzy zapewniają, że jest mniej kazuistyczny, a część przepisów związanych z wykonywaniem zawodu ma być przeniesiona do Regulaminu wykonywania zawodu adwokata w kancelarii indywidualnej lub spółkach, nad którym obecnie pracuje Komisja ds. Praktyki Adwokackiej przy NRA.   

Czytaj: Specjalizacja sposobem na konkurencję - prawnicy widzą konieczność zmian>>

Obowiązek informowania o różnych możliwościach rozwiązania sprawy znalazł się w rozdziale III - zatytułowanym "Stosunek do klienta". 
Zgodnie z nim adwokata ma mieć również obowiązek dążenia do rozstrzygnięć pozwalających zaoszczędzić klientowi kosztów oraz doradzać ugodowe zakończenie sprawy, gdy jest to uzasadnione interesem klienta. 

Część przepisów się powtarza. Adwokat jest też zobowiązany do reprezentowania i obrony interesów swego klienta w sposób odważny i honorowy, co nie zwalnia go z obowiązku okazywania należytego sądowi i innym organom szacunku. Nie może reprezentować klientów, których interesy są sprzeczne, chociażby się na to godzili. Ma czuwać nad biegiem sprawy i informować klienta o jej postępach i wyniku. 

Czytaj w LEX: Prawa i obowiązki pełnomocników procesowych w praktyce w związku z koronawirusem >

Reklama? Tak - jako informacja o działalności

Zmienia się też podejście do reklamy. Nowy Kodeks to zdecydowanie mniej obostrzeń. Kwestii tej poświęcona jest część: "Reklama jako informacja o działalności zawodowej adwokata". 

Zgodnie z nią adwokat jest uprawniony do informowania o swojej działalności zawodowej oraz kształtowania swego wizerunku w przestrzeni publicznej. Uprawnienie to nie może być realizowane w sposób: 

  • naruszający godność zawodu; 
  • podważający zaufanie publiczne do Adwokatury;
  • natarczywy i narzucający odbiór informacji o działalności zawodowej adwokata osobom, które jej nie oczekują.   

Adwokatowi informując o tym co robi, nie będzie mógł też naruszać tajemnicy zawodowej, wprowadzać klientów w błąd, czy sugerować im, że o rezultatach świadczonej pomocy prawnej decydować będzie osobista znajomość z sędziami, prokuratorami lub urzędnikami. Takie informacje nie mogą naruszać zasad uczciwej konkurencji i zawierać bezpośrednie porównania w zakresie jakości z innymi możliwymi do identyfikacji adwokatami i członkami innych korporacji prawniczych. 

Czytaj w LEX: Funkcjonowanie sądów i wymiaru sprawiedliwości w obliczu koronawirusa >

To duża zmiana, bo zgodnie z obowiązującym Kodeksem Etyki Adwokackiej - par. 23, adwokata obowiązuje zakaz korzystania z reklamy, jak również zakaz pozyskiwania klientów w sposób sprzeczny z godnością zawodu oraz współpracy z podmiotami pozyskującymi klientów z naruszeniem prawa lub zasad współżycia społecznego. Jest też szczegółowo wymienione czego nie może robić informując o swoje praktyce. 

Czytaj: Adwokatura przygotowuje się do obligatoryjnego informowania o mediacji>>

 Interes klienta to nie tylko proces - rozpoczyna się dyskusja nad radcowską etyką>>


Wyróżniona tajemnica adwokacka 

Kwestia tajemnicy adwokackiej w nowym Kodeksie została wyróżniona, jako odrębna część. Przeniesiono jednak do niej dotychczasowe przepisy. Zgodnie z nimi adwokat jest zobowiązany zachować w tajemnicy oraz zabezpieczyć przed ujawnieniem lub niepożądanym wykorzystaniem wszystko, o czym dowiedział się w związku z wykonywaniem obowiązków zawodowych. 

Dotyczy to też znajdujących się w aktach adwokackich materiałów, wiadomości, notatek i dokumentów dotyczących sprawy uzyskanych od klienta oraz innych osób, niezależnie od miejsca, w którym się znajdują.

Czytaj w LEX: Funkcjonowanie kancelarii notarialnej w trakcie epidemii SARS-CoV-2 >

Adwokat do tajemnicy ma zobowiązać swoich współpracowników i personel oraz wszelkie osoby zatrudnione przez niego podczas wykonywania działalności zawodowej. Ma też odpowiednio zabezpieczyć komputer lub inne środki elektronicznego utrwalania danych. 

Zaznaczono, że obowiązek przestrzegania tajemnicy zawodowej jest nieograniczony w czasie, a adwokatowi nie wolno zgłaszać dowodu z zeznań świadka będącego adwokatem lub radcą prawnym w celu ujawnienia przez niego wiadomości uzyskanych w związku z wykonywaniem zawodu.

Autorzy projektu wyróżnili także część dotyczącą zaufania. Wskazali w nim, że warunkiem świadczenia pomocy prawnej w zgodzie z zasadami etyki jest zaufanie klienta do adwokata, "które opiera się na przekonaniu, że adwokat – zachowując tajemnicę zawodową – podejmie w jego interesie wszelkie dozwolone prawem czynności, powstrzymując się od czynności z interesem tym sprzecznych oraz takich, których podjęciu klient sprzeciwia". Adwokat nie może - zapisano - w żadnej formie świadczyć pomocy prawnej na rzecz klienta, jeżeli występuje konflikt interesów lub istotne ryzyko jego wystąpienia.