W Ministerstwie Sprawiedliwości powstał protokół rozbieżności w sprawie deregulacji zawodów.
Do tego protokołu Ministerstwo Spraw Zagranicznych zgłosiło merytoryczne zastrzeżenie, powołując się na orzecznictwo Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości.

Sprzecznosć z wolnością przepływu osób
MSZ twierdzi, że w związku z prowadzoną w systemie EU-Pilot sprawą dotyczącą uprawnień do wykonywania zawodu adwokata należy ponownie rozważyć proponowane zasady zwalniania z odbycia aplikacji lub egzaminu w zawodach adwokata, radcy prawnego i notariusza w zakresie, w jakim uznają one wyłącznie praktykę odbytą na terytorium Polski oraz stopnie i tytuły naukowe nadawane w Polsce.
Przepisy te mogą zostać uznane za ograniczenia w swobodnym przepływie osób (art. 45 i 49 TFUE) gdyż uniemożliwiają organom właściwym do przyznania uprawnień do wykonywania zawodów prawniczych uwzględnienie równoważnej praktyki i dyplomów uzyskanych w innych państwach członkowskich Unii Europejskiej.
W wyroku w sprawie C-340/89 Vlasspolou Trybunał Sprawiedliwości przyznał, że w związku z brakiem harmonizacji przepisów krajowych, państwa członkowskie mogą samodzielnie określić zasady dostępu do zawodów prawniczych. Przepisy krajowe nie mogą jednak naruszać zasad ogólnych prawa UE, w tym swobody przedsiębiorczości. Zdaniem Trybunału art. 56 TFUE zobowiązuje państwa członkowskie do uwzględnienia wiedzy i kwalifikacji nabytych w innych państwach członkowskich poprzez zbadanie ich równoważności z kwalifikacjami wymaganymi w państwie przyjmującym. W trakcie oceny właściwe organy mogą wziąć pod uwagę obiektywne różnice między systemami prawnymi państw członkowskich.
W konsekwencji należy uznać, że ocena równoważności nie ma charakteru automatycznego, niedopuszczalne jest jednak arbitralne stwierdzenie, że kwalifikacje, praktyka i dyplomy zagraniczne w żadnym przypadku nie poświadczają nawet częściowej równoważności z wymogami obowiązującymi w Polsce.
Powyższą konkluzję potwierdzają inne wyroki Trybunału – uważa MSZ.

Trzeba zdać egzamin w Polsce
Na tę uwagę resort sprawiedliwości odpowiedział, że jest ona zasadna tylko w stosunku do notariuszy, jeśli idzie o doktorów nauk prawnych , którzy uzyskali stopień naukowy w państwach członkowskich Unii Europejskiej. Osoby te będą obowiązane zdać egzamin notarialny w Polsce, co zweryfikuje ich znajomość prawa polskiego. Stad też nie ma podstaw by ograniczać art. 12 § 2 pkt 1 wyłącznie do osób, które stopień naukowy doktora uzyskały w Polsce.Oznacza to, że jedynie w sytuacji uzyskania tytułu naukowego profesora bądź stopnia naukowego doktora habilitowanego nauk prawnych w Rzeczypospolitej Polskiej umożliwia ubieganie się o powołania na stanowisko notariusza bez zdania egzaminu notarialnego. Uzyskanie tych tytułu w innym państwie członkowskim będzie obligowało do złożenia egzaminu notarialnego w celu weryfikacji znajomości polskiego systemu prawa.

Uwagi RCL
W zakresie projektowanych zmian ustawy - Prawo o adwokaturze oraz ustawy o radcach prawnych wątpliwości budzą propozycje polegające na poszerzeniu katalogu osób uprawnionych do wpisu na listę adwokatów (radców prawnych) bez konieczności odbycia aplikacji i złożenia odpowiedniego egzaminu - twierdzi Rządowe Centrum Legislacji. Chodzi tu o osoby posiadające tytuł doktora nauk prawnych, lub które przez okres co najmniej 3 lat pracowały przy tworzeniu aktów normatywnych o charakterze powszechnie obowiązujacycm.
- Wydaje się, iż powyższa zmiana promuje w sposób nieuzasadniony wyłącznie określoną grupę urzędników, wprowadzając dysproporcję w zakresie ułatwienia dostępu do zawodów - uważają eksperci z RCL.
Podobnie, w projekcie nie przedstawiono żadnych powodów, dla których proponuje się poszerzenie katalogu osób uprawnionych do przystąpienia do egzaminu bez wymogu odbycia aplikacji o osoby, które pracowały przy tworzeniu aktów normatywnych o charakterze powszechnie obowiązującym (legislatorzy).

Poprawiono listę legislatorów
Resot sprawiedliwości : odpowiada, listę osób poprawiliśmy. Do wpisu na listę uprawnione będą też osoby zatrudnione w państwowych jednostkach organizacyjnych (Prokuratoria Generalna Skarbu Państwa, Rządowe Centrum Legislacji).Ponadto na liste adwokató i radcó mogą się wpisać legislatororzy, który brali udział przy tworzeniu ustaw i rozporzadzeń, a nie innych aktów.

Źródło: Ministerstwo Sprawiedliwości