12 lipca weszła w życie nowelizacja ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, która może sprawić, że już niedługo liczba skarg wzrośnie, a kara może sięgnąć nawet do 28 tys. złotych

Wcześniejsze składanie skarg
Do tej pory, aby sąd mógł nałożyć grzywnę na organ, strona musiała przejść przez długą i skomplikowaną procedurę: wnieść skargę na bezczynność organu do sądu administracyjnego, poczekać na jej uwzględnienie, wezwać organ do wykonania wyroku uwzględniającego skargę i dopiero w razie jego niewykonania, wnieść skargę z żądaniem wymierzenia organowi grzywny. W rzeczywistości wymierzana przez sąd grzywna nie była więc karą za bezczynność, lecz za niewykonanie wyroku sądowego.
Ten stan rzeczy zmienia się dzięki nowelizacji. Przewiduje ona bowiem, że wniosek o wymierzenie organowi grzywny strona może wnieść do sądu już na etapie składania skargi na bezczynność. Tym samym, sąd zbada nie tylko czy organ pozostawał bezczynny, ale także czy bezczynność została spowodowana zawinioną, czy też niezawinioną opieszałością organu i ewentualnie wymierzy grzywnę. Takie rozwiązanie zwiększy efektywność oddziaływania skarg na bezczynność organów administracji państwowej.
Kontrowersyjne zmiany
Po ogłoszeniu projektu ustawy zastanawiano się, czy słuszne jest przyjęte rozwiązanie sankcjonowania bezczynności organu, a nie osoby, która rzeczywiście za nią odpowiada. Uznano jednak, że gdyby wprowadzono odpowiedzialność pracownika organu, Nowelizacja mogłaby przynieść efekt odwrotny do zamierzonego. Urzędnicy mogliby bowiem unikać podejmowania jakichkolwiek działań i brania odpowiedzialności za decyzje, obawiając się ewentualnych konsekwencji.

Podważano także zasadność wyboru sankcji - grzywny, która uiszczana jest na rzecz Skarbu Państwa, a nie odszkodowania, z którego korzyść uzyskiwałby podmiot bezpośrednio dotknięty bezczynnością organu. Należy jednak zauważyć, że dochodzenie odszkodowania przez stronę, która poniosła szkodę w wyniku zaniechania władzy publicznej, w tym nie wydania decyzji, jest już możliwe na gruncie kodeksu cywilnego. Jego wysokość, w przeciwieństwie do grzywny, nie jest ograniczona. Celem Nowelizacji jest natomiast zdyscyplinowanie organu, a kara grzywny jest sankcją, która w pełni realizuje to założenie.