Uchwalona 9 kwietnia 2010 r. i przekazana Senatowi ustawa nowelizująca Kodeks postępowania karnego wykonuje obowiązek dostosowania systemu prawa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego, który orzekł o niezgodności z Konstytucją RP przepisów art. 434 § 3 i art. 443 zdanie pierwsze in fine k.p.k., w zakresie, w jakim dopuszczają możliwość orzeczenia na niekorzyść oskarżonego w sytuacji zaskarżenia wyroku, wydanego z zastosowaniem art. 387 k.p.k., wyłącznie na korzyść oskarżonego w oparciu o zarzuty nieobjęte porozumieniem karnoprocesowym zawartym w trybie art. 387 k.p.k.
Zmiana art. 434 § 3 k.p.k. ma ograniczyć zakres wyjątku od zakazu orzekania na niekorzyść oskarżonego tylko do sytuacji, gdy we wniesionym na jego korzyść środku odwoławczym zaskarżone zostanie rozstrzygnięcie co do winy lub co do kary lub środka karnego, co do których oskarżony porozumiał się uprzednio z drugą stroną postępowania karnego.
W obecnym stanie prawnym, jeżeli skazany zaskarży wyrok konsensualny, zrywając tym samym porozumienie procesowe będące jego podstawą, zakaz reformationis in peius nie obowiązuje, co jest uzasadnione w sytuacji gdy przyczyna uchylenia wyroku leży po stronie oskarżonego. Natomiast gdy przyczyna leży po stronie sądu, który uchybił przepisom prawa materialnego lub proceduralnego, wyłączenie zakazu orzekania na niekorzyść stanowi zdaniem Trybunału Konstytucyjnego ograniczenie przysługującego oskarżonemu prawa do obrony.

Artykuł pochodzi z programu System Informacji Prawnej LEX on-line