Chodzi o sędziego Przemysława Jasinkiewicza – wiceprezesa SO w Gdańsku i Tomasza Jabłońskiego – prezesa SR Gdańsk-Południe w Gdańsku. 

Minister uzasadniał swoje decyzje tym, że resort sprawuje nadzór nad działalnością prezesów sądów i muszą oni dawać rękojmię prawidłowego wykonywania obowiązków. Dodał, że niezawisłość dotyczy sfery orzeczniczej. Zawieszeni nie przestaną orzekać, a wręcz zwiększą swoją aktywność na sali rozpraw – zapewnił. – Moim zdaniem sędzia, który podpisywał tzw. listy poparcia do neo-KRS, jednak powinien mieć refleksję. Sędzia, który startował w konkursie wtedy, kiedy wiedział, że szereg innych osób, świetnych w sądzie, nie startuje w tym konkursie przed neo-KRS, wiedział też, że jest to organ sprzecznie powołany z zapisami Konstytucji dotyczącymi tej instytucji, powinien mieć refleksję – powiedział minister Żurek.

Czytaj: Minister Żurek odwołuje 46 prezesów sądów>>

Co wynika z przepisów?

Kwestie odwoływania prezesów i wiceprezesów w trakcie kadencji reguluje art. 27 Prawa o ustroju sądów powszechnych. Przewiduje on, że mogą być odwołani w toku kadencji w przypadku:

  • rażącego lub uporczywego niewywiązywania się z obowiązków służbowych;
  • gdy dalsze pełnienie funkcji nie da się pogodzić z innych powodów z dobrem wymiaru sprawiedliwości;
  • stwierdzenia szczególnie niskiej efektywności działań w zakresie pełnionego nadzoru administracyjnego lub organizacji pracy w sądzie lub sądach niższych;
  • złożenia rezygnacji z pełnionej funkcji.

Zgodnie z par. 2 odwołanie prezesa albo wiceprezesa sądu następuje po zasięgnięciu opinii kolegium właściwego sądu. Zamiar odwołania, wraz z pisemnym uzasadnieniem, minister sprawiedliwości przedstawia mu w celu uzyskania opinii. Równocześnie, występując o opinię, minister może zawiesić prezesa albo wiceprezesa sądu w pełnieniu czynności.

Samo kolegium właściwego sądu wyraża taką opinię po wysłuchaniu prezesa albo wiceprezesa sądu, którego dotyczy zamiar odwołania. Ale osoba, której dotyczy zamiar odwołania, nie uczestniczy w głosowaniu nad opinią, nawet jeśli jest członkiem kolegium.

Negatywna opinia – KRS powinna wkroczyć do gry

Pozytywna opinia kolegium właściwego sądu upoważnia ministra do odwołania jego prezesa albo wiceprezesa. Niewydanie opinii w terminie trzydziestu dni od dnia przedstawienia przez ministra zamiaru odwołania prezesa albo wiceprezesa sądu – jak zapisano – nie stoi na przeszkodzie odwołaniu.

Problem zaczyna się, gdy opinia jest negatywna. Wówczas, zgodnie z obowiązującym przepisem, minister sprawiedliwości może przedstawić zamiar odwołania, wraz z pisemnym uzasadnieniem, Krajowej Radzie Sądownictwa. Negatywna opinia Krajowej Rady Sądownictwa jest dla ministra wiążąca, jeżeli uchwała w tej sprawie została podjęta większością dwóch trzecich głosów. Niewydanie opinii przez Krajową Radę Sądownictwa w terminie trzydziestu dni od dnia przedstawienia przez ministra zamiaru odwołania prezesa albo wiceprezesa sądu nie stoi na przeszkodzie odwołaniu.

Tu warto przypomnieć, że obecna KRS - ukształtowana na podstawie ustawy z grudnia z 2017 r. (w jej skład wchodzą sędziowie wybierani przez Sejm nie przez sędziów), nie uznawana przez rząd jako organ konstytucyjny. 

 

Kto wchodzi w skład kolegium?

W przypadku sądu okręgowego reguluje to art. 30 Prawa o ustroju sądów powszechnych. Zgodnie z nim kolegium sądu okręgowego składa się z:

  • prezesa sądu okręgowego;
  • prezesów sądów rejonowych z obszaru właściwości sądu okręgowego.

Zmiany w zakresie kolegiów i zgromadzeń wprowadziła m.in. nowelizacja Prawa o ustroju sądów powszechnych z 2020 r. Nowe kierownictwo MS – jeszcze za czasów ministra Bodnara – planowało zmiany w tym zakresie i, jak wskazywano, zwiększenie roli samorządu sędziowskiego. Proponowano, by w każdym sądzie, niezależnie od szczebla, było kolegium wybierane spośród sędziów, a w mniejszych sądach rejonowych tę rolę miałyby pełnić zgromadzenia sędziów. To one miałyby decydujący wpływ na decyzje kadrowe.

Kto na liście? 

Na liście prezesów i wiceprezesów (opublikował ją jako pierwszy PAP), którzy mają być odwołani są:  

  • Przemysław Jasinkiewicz – wiceprezes SO w Gdańsku
  • Tomasz Jabłoński – prezes SR Gdańsk-Południe w Gdańsku
  • Sylwester Świerdza – prezes SR w Myszkowie
  • Tycjan Kotara – wiceprezes SR Katowice-Wschód w Katowicach
  • Ewa Łąpińska – prezes SO w Sosnowcu
  • Katarzyna Czerwińska-Koral – wiceprezes SO w Sosnowcu
  • Marta Wilk – prezes SR w Czeladzi
  • Ewa Barańska – wiceprezes SR w Dąbrowie Górniczej
  • Beata Włoch – prezes SR w Jaworznie
  • Roman Glos – wiceprezes SR w Jaworznie
  • Małgorzata Hencel-Święczkowska – prezes SR w Sosnowcu
  • Rafał Sobczuk – prezes SR w Chrzanowie
  • Lucyna Podsadecka – wiceprezes SR w Myślenicach
  • Mirosław Baranowski – prezes SO w Zamościu
  • Andrzej Sak – wiceprezes SO w Zamościu
  • Barbara Gałka – wiceprezes SR w Biłgoraju
  • Adam Pisiewicz – prezes SR w Hrubieszowie
  • Tomasz Orzeł – wiceprezes SR w Janowie Lubelskim
  • Wojciech Osiński – prezes SR w Krasnymstawie
  • Arkadiusz Kopańko – wiceprezes SR w Krasnymstawie
  • Krzysztof Pliszka – prezes SR w Tomaszowie Lubelskim
  • Adam Abraszek – prezes SR w Zamościu
  • Adam Michalak – wiceprezes SR w Koninie
  • Anna Filipiak – prezes SR w Wągrowcu
  • Marek Gajdecki – wiceprezes SR w Jeleniej Górze
  • Karolina Miklaszewska – prezes SR w Wadowicach
  • Mariusz Nawrocki – wiceprezes SR w Stargardzie
  • Piotr Szarek – prezes SO w Szczecinie
  • Rafał Lila – wiceprezes SO w Szczecinie
  • Mirosław Skowyra – prezes SR w Bartoszycach
  • Tomasz Cichocki – prezes SR w Kętrzynie
  • Anna Kwoczek-Wadecka – prezes SR w Braniewie
  • Marzena Madrak – prezes SR w Ostródzie
  • Ewa Knopisz-Motylewska – prezes SR w Rypinie
  • Piotr Korczyński – prezes SR w Szydłowcu
  • Rafał Długajczyk – prezes SR w Mławie
  • Ewa Jarzyńska – prezes SR w Sierpcu
  • Paweł Jagodziński – prezes SR w Śremie
  • Elżbieta Stefaniuk – wiceprezes SR dla Warszawy Pragi-Południe w Warszawie
  • Piotr Kula – wiceprezes SO w Katowicach
  • Maria Jolanta Häusler – prezes SR w Oleśnie
  • Krzysztof Grajcar – wiceprezes SR w Oleśnie
  • Konrad Łaszkiewicz – wiceprezes SR w Zamościu
  • Marcin Rowicki – wiceprezes SO w Warszawie
  • Adam Woźniak – wiceprezes SR w Sosnowcu
  • Andrzej Lewandowski – wiceprezes SO we Wrocławiu