Karol Z. wystąpił w grudniu 1992 roku z wnioskiem o przyznanie rekompensaty po majątku swoich rodziców pozostawionym za Bugiem, w Zaleszczykach. Potwierdzenie prawa do rekompensaty następuje na wniosek osoby ubiegającej się o potwierdzenie tego prawa, złożony nie później niż do 31 grudnia 2008 r.
Majątek obejmował pensjonat, kamienicę i sklep oraz pomieszczenia gospodarcze oraz 2 hektary gruntu z sadem.
Po śmierci Karola Z. w jego prawa weszli spadkobiercy - Jadwiga, Andrzej i Jacka. W styczniu 2004 r. Sąd Okręgowy w Krakowie ustalił składniki majątku, w którym nie było działek budowlanych i pomieszczeń gospodarczych. Dlatego, że spadkobiercy dokumenty świadczące o tej własności odnaleźli dopiero w 2009 r.
Wobec tego wojewoda mazowiecki wypłacił spadkobiercom 200 tys. zł, a co do pozostałego majątku wartego drugie tyle - odmówił wypłacenia rekompensaty. Uzasadniał, że dokumenty znalazły się po terminie ustawowym. Tę decyzję potwierdził minister Skarbu Państwa.
Sprawa trafiła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, który oddalił skargę Andrzeja Z. i pozostałych. Zdaniem sądu I instancji stwierdził, że jest związany wyrokiem sądu cywilnego, który określił stan pozostawionego majątku. A ponadto rzeczoznawca nie mógł ustalić całkowitej powierzchni gospodarstwa.
Z tym wyrokiem spadkobiercy nie zgodzili się i złożyli apelację do NSA. Zażądali uchylenia wyroku WSA, uwzględnienia wartości kamienicy ze sklepem, prawidłowej wyceny budynku gospodarczego i zaliczenia do majątku działek budowlanych.
Naczelny Sąd Administracyjny uchylił wyrok sądu I instancji i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania.
Sąd stwierdził, że uzupełnienie wniosku o dodatkowe dokumenty przesłane w 2009 r., czyli po terminie ustawowym nie było złożeniem nowego wniosku, ale kontynuacją sprawy przedstawionej w urzędzie wojewódzkim w 1992 r.
- Nie doszło do uchybienia terminu z ustawy zabużańskiej - powiedziała sędzia Jolanta Rudnicka. - Jednak sąd administracyjny jest związany wyrokiem Sądu Okręgowego, który uwzględnił kamienicę ze sklepem, ale nie zaliczył do majątku działek budowlanych.
A zatem zarzut skargi kasacyjnej dotyczący rekompensaty za te działki były nieuzasadnione. Dlatego, że sąd nie może zmienić przeznaczenia działek. Za nieruchomości ujawnione po 2009 r. rekompensata się należy.
Sygnatura akt I OSK 1092/13, wyrok z 9 grudnia 2014 r.
NSA: urzędnicy bezprawnie odmówili rekompensaty
Jeżeli wnioskodawcy starający się o rekompensatę za mienie zabużańskie uzupełnili dokumenty dopełniajace wniosek złożony przed 31 grudnia 2008 r., to należy je uwzględnić, bo termin nie jest przekroczony - stwierdził Naczelny Sąd Administracyjny.