W maju tego roku Naczelny Sąd Administracyjny postanowił otworzyć na nowo zamkniętą już rozprawę w przedmiocie skargi kasacyjnej Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka na odmowę udostępnienia informacji publicznej w sprawie wykorzystywania w kontroli operacyjnej urządzeń GPS. Uznał, że dla pełnego zobrazowania sprawy konieczne będzie, aby skład orzekający zapoznał się z zarządzeniem, którego częściowego ujawnienia domaga się Helsińska Fundacja Praw Człowieka.  Komendant Główny Policji odmówił udostępnienia tego dokumentu na potrzeby przedmiotowego postępowania. Uznał, że skład orzekający Naczelnego Sądu Administracyjnego nie jest uprawniony do zapoznawania się z materiałami o takim stopniu tajności.
W ustnym uzasadnieniu orzeczenia przewodnicząca składu sędziowskiego sędzia NSA Irena Kamińska podkreśliła, że sądy administracyjne mają obowiązek dokonywać kontroli spraw zarówno na płaszczyźnie materialnej, jak i proceduralnej. Jej zdaniem odmowa udostępnienia przedmiotowego dokumentu stanowi pozbawienie Naczelnego Sądu Administracyjnego możliwości przeprowadzenia materialnej weryfikacji niniejszej sprawy. Nie tylko czyni dokonaną kontrolę niepełną, ale także stwarza ryzyko, że prawo do sądu będzie realizowane w sposób wadliwy. Wskazała też, że Komendant Główny Policji nie miał prawa odmówić składowi orzekającemu prawa do zapoznania się z dokumentem, którego dotyczył wniosek HFPC. Przywołana przez niego podstawa prawna ma zastosowanie jedynie do sądów, jako jednostek organizacyjnych, a nie składów orzekających. Kwestia ta została już dawno temu rozstrzygnięta w orzecznictwie Sądu Najwyższego (uchwała składu 7 sędziów SN z 28 września 2000 r., III ZP 21/00).
Przewodnicząca składu sędziowskiego, przywołując art. 10 i 173 Konstytucji RP przypomniała również, że jednym z fundamentów demokratycznego państwa prawa jest podział i równowaga władzy ustawodawczej, wykonawczej i sądowniczej. Nie może być tak, że niektóre organy stoją ponad prawem i nie podlegają żadnej kontroli. Sędzia Irena Kamińska podkreśliła przy tym, iż służby państwowe mają tendencję do utajniania swojej działalności, do chronienia się przed kontrolą. W jej ocenie niewątpliwie szkodzi to budowaniu w Polsce państwa prawa.
Formułując wytyczne dla Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie przewodnicząca składu sędziowskiego wskazała, że powinien on po raz kolejny zwrócić się do Komendanta Głównego Policji z prośbą o udostępnienie przedmiotowego dokumentu. W wypadku odmowy, skład rozpoznający powinien wymierzyć Komendantowi Głównemu Policji na podstawie art. 112 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi karę pieniężną i zwrócić się z odpowiednią sygnalizacją do Prezesa Rady Ministrów. I tak, aż do skutku.
Więcej na ten temat>>>

Źródło: HFPC

Helsińską Fundację Praw Człowieka reprezentuje w niniejszym postępowaniu mec. Kacper Florysiak z Kancelarii Pietrzak & Sidor.