NSA: niższe stawki za holowanie i przechowanie pojazdu

Naczelny Sąd Administracyjny wydał wyrok niekorzystny dla właścicieli parkingów, którzy usuwają auta z dróg i przechowują je. Stawki przyjęte przez radę powiatu dotyczą właścicieli pojazdów, a nie dozorców pojazdu, którym wynagrodzenie płaci skarb państwa - stwierdził sąd.

Właściciel parkingu, który wykonywał zadania zlecone gminy Mieczysław A. zwrócił się do Naczelnika Urzędu Skarbowego o przyznanie wynagrodzenia za usunięcie i parkowanie m.in. przejętego na rzecz skarbu państwa pojazdu m-ki "Fiat". Dozór nad autem trwał od 27 lutego 2006 roku do 27 października 2006 r. Natomiast przepadek samochodu na rzecz skarbu państwa nastąpił 5 marca 2007 r. Samo auto było stare i warte 300 zł, a skarb państwa nabył je po 101 zł.
Niższa stawka za dozór
Naczelnik Urzędu Skarbowego w Olsztynie przyznał Mieczysławowi A. wynagrodzenie za czynności związane z usunięciem z drogi, wykonywaniem dozoru oraz wynagrodzenie za dozór do dnia przejścia na własność skarbu państwa tego samochodu.  Jako podstawę prawną rozstrzygnięcia wskazał art. 102 § 2 i § 4 w zw. z art. 17 § 1 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Uzasadniając rozstrzygnięcie podniósł m.in., że wnioskodawca nie wskazał faktycznych kosztów utrzymania parkingu, opierając się wyłącznie na stawkach wynikających z uchwały rady powiatu. Za podstawę wyliczeń żądanego przez stronę wynagrodzenia przyjęto poziom stawek stosowanych przez inne podmioty prowadzące działalność gospodarczą o profilu zbliżonym do działalności wnioskodawcy. Naczelnik stwierdził, iż stawki wynikające z uchwał rady powiatu odbiegają od przyjętych w stosunkach danego rodzaju oraz podkreślił, iż nie znajdują zastosowania w przypadku Skarbu Państwa, ponieważ odnoszą się one do pierwotnych właścicieli pojazdów. Wysokość tych opłat to kara za nieodebranie porzuconego pojazdu w wyznaczonym terminie.

Racje skarżącego
Mieczysław A. wniósł skargę do WSA żądając uchylenia postanowienia. Wskazał, iż podnoszona przez organy obydwu instancji argumentacja, jak i orzecznictwo odnoszące się do zasad ustalania wysokości wynagrodzenia strony pozostają nieaktualne od dnia podjęcia przez Naczelny Sąd Administracyjny uchwały z dnia 29 listopada 2010 r., sygn. akt I OPS 1/10. W tej uchwale NSA wyraził między innymi pogląd, iż "wskazane okoliczności dotyczące wysokości opłat powinna uwzględniać rada powiatu, która zgodnie z art. 130a ust. 1 pkt 5c i 6 ustawy Prawo o ruchu drogowym ustala wysokość opłat za usunięcie i parkowanie pojazdu. Opłaty te mają zastosowanie także wtedy, gdy właściciel nie odebrał pojazdu w określonym terminie".

WSA nie zgadza się ze skarżącym
Sąd ustalił, że bezsporne jest, że  samochód przeszedł na własność skarbu państwa i pozostawał pod dozorem skarżącego. Stosownie do art. 102 § 2 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym  w administracji, organ egzekucyjny przyznaje, na żądanie dozorcy, zwrot koniecznych wydatków związanych z wykonywaniem dozoru oraz wynagrodzenie za dozór. Między skarżącym, a organem egzekucyjnym istniał zatem stosunek: dozorca - organ egzekucyjny.
Ustawa o postępowaniu egzekucyjnym w administracji nie określa jednak kryteriów ustalania wysokości wynagrodzenia za dozór. Sąd zgodził się z organami administracji, które wskazują, że należy w tym zakresie posiłkować się art. 836 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym, jeżeli wysokość wynagrodzenia za przechowanie nie jest określona w umowie albo w taryfie przechowawcy należy się wynagrodzenie przyjęte w danych stosunkach. Tym samym zadaniem organów było ustalenie odpowiedniego wynagrodzenia za dozorowanie przedmiotowego pojazdu we wskazanym okresie, przy uwzględnieniu faktu, że skoro wysokość wynagrodzenia za przechowanie nie została określona w umowie, to dozorcy należy się wynagrodzenie w danych stosunkach przyjęte.
WSA przyznał rację dyrektorowi US, oddalając skargę. - Organy trafnie zastosowały przepis ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w adminsitacji, a swoje stanowisko uzasadniły w sposób wyczerpujący - uzasadniał WSA w Olsztynie.

Skarga kasacyjna oddalona
Trzech sędziów skierowało pytanie prawne w sprawie stawek wynagrodzenia za dozorowanie auta do powiększonego składu. NSA nie podjął uchwały w tej sprawie, lecz przejął sprawę do rozpoznania.
Prokurator Prokuratury Generalnej Bożena Kiecol wnosiła o uwzględnienie skargi kasacyjnej i przyjąć, że stawki uchwalone przez radę powiatu stosuje się do skarbu państwa.
Jednak NSA wydał wyrok odmienny, oddalił skargę i uznał, że stawki przyjęte przez radę powiatu dotyczą właścicieli pojazdów, a nie dozorców pojazdu. Należy zatem stosować wobec skarbu państwa wynagrodzenie zawarte w art. 102 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Ponieważ przepisy o usuwaniu pojazdów z dróg i ich przechowywaniu wielokrotnie się zmieniały ( Trybunał Konstytucyjny uchylił 3 czerwca 2008 r. art.130a) ust.1 i odroczył wygaśnięcie przepisu o 12 miesięcy), to należy uwzględnić w tej sprawie datę 14 kwietnia 2011 r., gdy wpłynął wniosek właściciela parkingu o zapłatę. A także wejście w życie ustawy Prawo o ruchu drogowym 4 września 2010 r.
- W tej sprawie zastosowanie mają przepisy, które obowiązywały w 2006 i 2007 r., gdy przechowywano auto i gdy nastąpił jego przepadek na rzecz skarbu państwa  - powiedział sędzia Włodzimierz Ryms. - Stawki zostały uchwalone przez radę powiatu później i nie dotyczą osób prowadzących parkingi - dodał.

Inaczej mówiąc - prowadzącemu parking przysługuje jedynie wynagrodzenie za dozór, przy którego ustalaniu należy uwzględnić zakres obowiązków dozorcy czy rozmiar auta.
 

Sygnatura akt I OPS 4/14, wyrok 7 sędziów NSA z 13 kwietnia 2015 r.
 

ID produktu: 40289580 Rok wydania: 2015
Autor: urzędowe dokumenty
Tytuł: Prawo o ruchu drogowym