Zagadnienie prawne rozstrzygano na wniosek Rzecznika Praw Obywatelskich, który wnosił  o podjęcie uchwały  w sprawie zaskarżenia ekspertyz budowlanych.
Wniosek Rzecznika Praw Obywatelskich dotyczył odpowiedzi na pytanie: „Czy na postanowienie nakładające obowiązek przedstawienia ekspertyzy stanu technicznego obiektu lub jego części, wydane w trybie art. 62 ust. 3 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane przysługuje zażalenie?”.

Zażalenie musi przysługiwać
Według wspomnianego przepisu właściwy organ może - w razie stwierdzenia nieodpowiedniego stanu technicznego obiektu budowlanego lub jego części, mogącego spowodować zagrożenie: życia lub zdrowia ludzi, bezpieczeństwa mienia, środowiska - nakazać przeprowadzenie, w każdym terminie, kontroli,  a także zażądać przedstawienia ekspertyzy stanu technicznego obiektu lub jego części (art. 62 ust. 3).
RPO uważa, że nie do zaakceptowania jest sytuacja, w której możliwość złożenia zażalenia na decyzję o przeprowadzeniu ekspertyzy zależy od tego, czy organ prowadzący postępowanie powoła się na art. 62 ust. 3 prawa budowlanego ( zażalenie nie jest możliwe), czy też uwzględni art. 81 c) ust. 2 tej ustawy ( zażalenie przysługuje). Zdaniem Rzecznika właściwe jest zastosowanie przepisu , dopuszczającego złożenie zażalenia.

Zobacz też>> Prawo budowlane
Według art. 81 c) organy administracji architektoniczno-budowlanej i nadzoru budowlanego, w razie powstania uzasadnionych wątpliwości co do jakości wyrobów budowlanych lub robót budowlanych, a także stanu technicznego obiektu budowlanego, mogą nałożyć, w drodze postanowienia, na właściciela lub zarzadcę obowiązek dostarczenia w określonym terminie odpowiednich ocen technicznych lub ekspertyz. Koszty ocen i ekspertyz ponosi osoba zobowiązana do ich dostarczenia. .Na postanowienie to przysługuje zażalenie.

Prawo własności - zagrożone
Przedstawiciel RPO Janusz Pągowski powołał się na konstytucyjną ochronę własności. Niemałe, bo wielotysięczne  koszty ekspertyzy ponowi właściciel lub zarządca nieruchomości, a niekiedy taka opinia rzeczoznawcy nie jest w cale niezbędna.
Zdaniem prokuratora PG Lucjana Nowakowskiego zażalenie przysługuje na podstawie art.81c) ust.3 ustawy Prawo budowlane.
NSA 16 lutego podjął uchwałę, zgodnie z którą na postanowienie nakładające  obowiązek przedstawienia ekspertyzy stanu technicznego obiektu w związku z art. 81 ust. 1 i 2 ustawy Prawo budowlane po wszczęciu kontroli przysługuje zażalenie.

Uchwała zgodna z wnioskiem
Uchwała została podjęta  w myśl wniosku RPO. Zażalenie na postanowienie nakładające obowiązek przedstawienia ekspertyzy przysługuje dopiero po kontroli, którą zlecił zarządca lub właściciel nieruchomości.  Ustawodawca nie określił formy, w jakiej taki obowiązek następuje. Według NSA musi przy kontroli być decyzja administracyjna. Treść decyzji obejmuje nakaz kontroli oraz obowiązek przedstawienia ekspertyzy stanu technicznego obiektu.
W razie wątpliwości co do stanu technicznego i jakości materiałów organ nadzoru może wydać obowiązek przedstawienia ekspertyzy, ale wtedy takie postanowienie jest zaskarżalne - podkreślił sędzia Jacek Chlebny. Art.81 c) ust.2 i 3  ma zakres szerszy niż art. 62 ust. 3 i powinno stosować się przepis przewidujący złożenie zażalenia.

Sygnatura akt II OPS 4/15, uchwała 7 sędziów NSA z 16 lutego 2016 r.

 

Dowiedz się więcej z książki
Gospodarcza działalność usługowa w prawie polskim w świetle unijnych swobód przedsiębiorczości i świadczenia usług
  • rzetelna i aktualna wiedza
  • darmowa wysyłka od 50 zł