Minister Sportu i Turystyki  w marcu 2014 r. odmówił przyznania stypendium sportowego Renacie K., mistrzyni w kolarstwie.

Stan faktyczny i prawny
Renata K. była zawodniczką kadry narodowej osób niepełnosprawnych w kolarstwie. Uzasadnieniem dla odmowy przyznania stypendium było niespełnienie przez zawodniczkę przesłanki określonej w § 5 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sportu i Turystyki z  15 października 2012 r. w sprawie stypendiów sportowych dla członków kadry narodowej. Zgodnie z § 4 ust. 2 powołanego rozporządzenia, stypendium sportowe może otrzymać członek kadry narodowej, który uczestniczył w mistrzostwach świata, o ile brało w nich udział co najmniej 12 zawodników z co najmniej 8 państw.
W konkurencji jazdy indywidualnej na czas startowało 10 zawodniczek z 8 państw, w konkurencji wyścigu ze startu wspólnego kobiet, natomiast startowało 11 zawodniczek z 8 państw. W związku z tym organ stwierdził, iż nie została spełniona przesłanka wskazana w rozporządzeniu. Ponadto minister uznał, że regulamin Mistrzostw Świata w Kolarstwie nie ograniczał liczby zawodników startujących w danych konkurencjach.
Następnie skarżąca złożyła do Ministra Sportu i Turystyki wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy, zwracając się o przyznanie jej stypendium sportowego. Ale bez skutku.


Skarga do WSA na bezprawność aktu
 Renata K. złożyła skargę do Wojewódzkiego sądu Administracyjnego w Warszawie, w której wniosła o uchylenie decyzji organu obu instancji. Decyzjom zarzuciła m. in. naruszenie art. 32 ust. 7 ustawy o sporcie w związku z art. 92 ust. 1 Konstytucji RP poprzez jego błędne zastosowanie. Chodzi o warunki i tryb wydawania aktów wykonawczych do ustawy.
 Skarżąca stwierdziła, że w jeździe indywidualnej zajęła drugie miejsce, a startowało 10 zawodników z 8 państw, zaś w konkurencji na dystansie 51,8 km w wyścigu ze startu wspólnego skarżąca zajęła również drugie miejsce. Startowało 11 zawodników z 8 państw. Co więcej - regulamin zawodów dopuszczał udział mniejszej liczby zawodników. A zatem decyzja o odmowie przyznania stypendium była pozbawiona podstaw prawnych.

Nierówne traktowanie sportowców
Naruszono też Konstytucję RP, gdyż rozstrzygnięcie prowadzi do nierównego traktowania osób, które przygotowują się do zawodów i zdobywają najwyższe osiągnięcia sportowe (srebrny medal meriti) z takim samym wysiłkiem, jak zawodnicy z liczniej reprezentowanych dyscyplin i konkurencji. W konsekwencji prowadzi do sytuacji, że osoba zdobywająca drugie miejsce i srebrny medal oraz piąte miejsce w konkurencji reprezentowanej przez mniejszą liczbę zawodników nie otrzymuje stypendium, a osoba uzyskująca 8-me miejsce w liczniej reprezentowanej konkurencji, stypendium takie otrzyma.
Doszło - zdaniem Renaty K. do dyskryminacji osoby niepełnosprawnej, z powodu zrównania kryterium wymaganej liczby uczestników w konkurencji sportowej w zakresie sportowców sprawnych i niepełnosprawnych, w sytuacji gdy w społeczeństwie i wśród osób uprawiających sport, mniejsza jest liczba osób dotkniętych niepełnosprawnością.

WSA: minister nie naruszył Konstytucji
Wojewódzki Sąd Administracyjny oddalił skargę zawodniczki. Nie podzielił bowiem zasadniczych wątpliwości co do konstytucyjności  rozporządzenia. W ocenie WSA skarżąca kwestionowała całe rozporządzenie, uznając zawarte w nim regulacje za naruszające wymieniony przepis Konstytucji RP.
Sąd zauważył, że uprzednio obowiązujące rozporządzenie, z 26 stycznia 2009 r. w sprawie stypendiów sportowych dla członków kadry narodowej osób niepełnosprawnych i kadry paraolimpijskiej, nie przewidywało w swej procedurze przyznawania stypendiów zapisów podobnych do zaskarżonego rozporządzenia. Jednakże ograniczało możliwość jego przyznania do zajęcia przez zawodnika jedynie pierwszych trzech miejsc. WSA nie zgodził się ze skarżącym, aby rozporządzenie to naruszało art. 32 Konstytucji RP.

NSA: trzeba zmienić rozporzadzenie
Renata K. za pośrednictwem pełnomocnika złożyła skargę do Naczelnego Sądu Administracyjnego, w której powtórzyła zarzuty o niekonstytucyjności warunków ograniczających prawa niepełnosprawnych zawodników.
NSA przyznał rację zawodniczce i uchylił wyrok sądu I instancji.

- Decyzja ministra sportu i rozporządzenie naruszają Konstytucje RP - powiedział w uzasadnieniu sędzia sprawozdawca Piotr Pietrasz. - Upoważnienie ustawowe do wydania aktu wykonawczego zostało przekroczone - dodał podkreślając, że rozporządzenie w sprawie przyznawania stypendiów w sporcie trzeba zmienić, gdyż bezprawnie rozszerza ono kompetencje ministra, w tym i kryteria oceny zawodników.
Jak zaznaczył NSA prawo nie pozwala dzielić grupy sportowców niepełnosprawnych na te, którym stypendium się należy i te nieliczne, które są stypendium pozbawione. Wniektórych dyscyplinach, mniej popularnych zatem trudniej uzyskać stypendium. To trzeba poprawić - orzekł sąd.
 
Sygnatura akt II GSK 2876/15, wyrok NSA z 5 lipca 2017 r.
 

Dowiedz się więcej z książki
Konstytucyjny system organów państwowych
  • rzetelna i aktualna wiedza
  • darmowa wysyłka od 50 zł