Projekt nowelizacji ustawy o RPO zakłada ujednolicenie procedur uchylania immunitetu dla Rzecznika Praw Obywatelskich, Prezesa Najwyższej Izby Kontroli, Rzecznika Praw Dziecka, Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych oraz dla Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej.
W uzasadnieniu projektu napisano, że obecnie istnieje zbyt wiele regulacji dotyczących uchylania immunitetu, co powoduje wydłużanie postępowania i utrudnianie pokrzywdzonym dochodzenia sprawiedliwości. NRA zwraca uwagę na brak rzetelnej diagnozy obecnej sytuacji, a w szczególności wskazanie, ile w poprzednich kadencjach parlamentu złożonych było wniosków o uchylenie immunitetu dotyczących innych podmiotów niż posłowie i senatorowie oraz w jaki sposób były one ewentualnie procedowane.
NRA ocenia, że uchwalenie przejrzystej, skutecznej procedury mającej na celu uchylenie immunitetu zasługuje na aprobatę, ale procedura ta powinna być przejrzysta, skuteczna i precyzyjna, tak żeby nie umożliwiała ograniczenia niezależności od innych organów państwowych.

Ponadfto projekt zakąłda, że wniosek o wyrażenie zgody na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej będzie składany za pośrednictwem ministra sprawiedliwości, nie zaś jak dotychczas w przypadku posłów i senatorów – Prokuratora Generalnego. - Zaangażowanie ministra sprawiedliwości – a więc przedstawiciela władzy wykonawczej – może prowadzić do naruszenia zasady niezależności RPO, Prezesa NIK, RPD, GIODO i Prezesa IPN od innych organów państwowych, nie jest bowiem jasne, na czym, poza przekazaniem wniosku do Marszałka Sejmu, polegać miałaby rola ministra sprawiedliwości – czytamy.

NRA negatywnie oceniła również propozycję zmiany w zakresie funkcjonowania immunitetu w przypadku czynów ściganych z oskarżenia prywatnego. Jej zdaniem może to stanowić łatwy asumpt do inicjowania postępowań przeciwko tym podmiotom. - NRA wyraża opinię, iż podmioty takie jak RPO, Prezes NIK, RPD czy GIODO z uwagi na swoją pozycję ustrojową czy przewidziane w ustawach zadania związane z ochroną praw i wolności człowieka i obywatela i sprawowanie przez te organy kontroli władzy wykonawczej i ustawodawczej, powinny cieszyć się szerszym zakresem immunitetu niż proponuje projekt.

Adwokaci zgłosili też swoje uwagi do procedury uchylania immunitetu, m.in. braku jednoznacznego określenia momentu, w którym możliwe jest złożenie wniosku o uchylenie immunitetu czy też możliwości udostępniania akt postępowania na wniosek „organu właściwego do rozpoznania wniosku”.

Dowiedz się więcej z książki
Europejski Przegląd Sądowy - Nr 12/2015 [EBOOK PDF]
  • rzetelna i aktualna wiedza
  • darmowa wysyłka od 50 zł