Nowa ustawa pozwala na wykluczenie firmy z zamówień publicznych bez sądu

Zdaniem Pracodawców RP wykluczanie przedsiębiorców z zamówień publicznych bez sądu jest nie do przyjęcia. A to zakłada, podpisana 13 kwietnia br. przez prezydenta Bronisława Komorowskiego, nowelizacja ustawy. Dotrychczas do podjęcia takiej decyzji potrzebny był wyrok sądu. Pracodawcy RP przypominają, że ustawę przeprowadzono przez kolejne czytania sejmowe w szybkim trybie, nie zważając na negatywne opinie organizacji pracodawców.

Zgodnie z wprowadzoną regulacją, zamawiający będzie mógł wykluczyć wykonawcę, z którym wiązała go umowa w sprawie realizacji zamówienia publicznego, jeżeli z winy wykonawcy zamawiający był zmuszony rozwiązać, wypowiedzieć, albo odstąpić od umowy, a wartość niezrealizowanego zamówienia wyniosła, co najmniej 5 proc. wartości umowy. Orzeczenie sądu nie będzie konieczne.
Zamawiający będzie mógł wykluczyć z postępowania także konsorcjum wykonawców wspólnie ubiegających się o zamówienie, jeżeli np. do odstąpienia od umowy doszło z powodu odpowiedzialności choćby jednego z uczestników konsorcjum. Wykluczone przedsiębiorstwa, czy konsorcja zachowają prawo do złożenia odwołania do Krajowej Izby Odwoławczej.
Według dotychczasowych przepisów zamawiający wyklucza z postępowania o udzielenie zamówienia publicznego przedsiębiorców, którzy nierzetelnie wykonując zamówienie wyrządzili szkodę zamawiającemu. Szkoda musi być potwierdzona orzeczeniem sądu, które uprawomocniło się w terminie trzech lat przed wszczęciem postępowania.
- Nowelizacja ustawy prawo zamówień publicznych pozwoli urzędnikom arbitralnie decydować o być albo nie być przedsiębiorców uczestniczących w zamówieniach publicznych - czytamy w opinii Pracodawców RP.
Zdaniem jej autorów istnieją poważne wątpliwości, czy nowelizacja ustawy jest zgodna z prawem Unii Europejskiej, który stanowi, że wykonawca może być wykluczony, jeżeli „jest winny poważnego wykroczenia zawodowego, udowodnionego dowolnymi środkami przez instytucje zamawiające”. Z brzmienia dodanego przepisu nie wynika, jakoby udowodnienie winy było konieczne. Tymczasem zdaniem Pracodawców RP nie można mówić o udowodnieniu winy bez wyroku sądu.
Pracodawcy Rzeczypospolitej Polskiej zwracają także uwagę, iż efektem przyjętej zmiany będzie zwiększenie cen ofert wykonawców, którzy będą w niej musieli uwzględnić grożące im ryzyko. W niektórych niszowych, wysokospecjalistycznych dziedzinach, gdzie zamówienia publiczne wykonuje niewielka grupa wykonawców, istnieje ryzyko wyeliminowania wszystkich wykonawców, co może spowodować zamykanie przetargów z powodu braku ofert.