RPO wraca do problemu po raz kolejny, powołując się na skargi obywateli. Już - jak przypomina w obecnym wystąpieniu - w październiku 2017 r. i w listopada 2017 r. zwracał się do ministra sprawiedliwości z postulatami rozszerzenia zakresu obowiązku nagrywania toku czynności protokołowanych w postępowaniu karnym. W celu - precyzuje - zapewnienie prawidłowego toku postępowania karnego oraz zagwarantowanie, że orzeczenie sądu wydano na podstawie prawidłowych ustaleń.

 

Magdalena Błaszczyk, Anna Zientara

Sprawdź  

- Dziś Kodeks postępowania karnego dopuszcza możliwość utrwalania  za pomocą urządzenia rejestrującego obraz lub dźwięk protokołowanych czynności - o czym należy uprzedzić osoby w nich uczestniczące. Przesłuchanie świadka lub biegłego nagrywa się w przypadku obawy, że w dalszym postępowaniu nie będzie to możliwe. Nagrywa się też przesłuchanie pokrzywdzonego w sprawach o przestępstwo na tle seksualnym - przypomina. 

Skuteczniejsza ochrona praw przesłuchiwanych

W ocenie RPO  wprowadzenie obligatoryjności nagrywania dźwięku czynności protokołowanych doprowadziłoby do możliwości pełnego odtworzenia wypowiedzi świadków na dalszym etapie postępowania karnego - gdyby była taka potrzeba.

Czytaj: Prokurator jak nadsędzia - MS konsekwentnie zwiększa prokuratorskie uprawnienia>>

Nagrywanie przesłuchania w postępowaniu przygotowawczym pozwoliłoby też na ograniczenie ryzyka naruszania praw procesowych osób przesłuchiwanych (zwłaszcza tych występujących bez obrońcy lub pełnomocnika), np. poprzez ograniczenie możliwości wywierania niedozwolonego wpływu na ich treść. - Chroniłoby to także funkcjonariuszy publicznych - policjantów i prokuratorów - przed pomówieniami o nadużycie uprawnień lub niedochowanie obowiązków - wskazuje. 

Takie rozwiązanie - dodaje - byłoby również zasadne na rozprawach apelacyjnych i kasacyjnych.  - W ich toku co do zasady nie prowadzi się postępowania dowodowego - więc nagrywanie umożliwiałoby wierne odtworzenie wypowiedzi, stanowisk i wniosków stron - wskazuje. 

 

Przepis martwy "z powodów technicznych"

Choć art. 147 par. 2b Kpk  przewiduje, że zasadą jest nagrywanie rozprawy, szeroko zakreślony wyjątek od tej zasady - „niemożliwość ze względów technicznych” - czyni do martwym. 

Czytaj: Woiński: Silniejszy prokurator zaburza równowagę sił w sądzie>>

- Intencją naszą nie jest zastąpienie w postępowaniu karnym protokołu tradycyjnego protokołem elektronicznym - na wzór postępowania cywilnego czy wykroczeniowego. Nagranie dźwięku stanowiłoby jedynie załącznik do protokołu, pozwalający na rozwianie ewentualnych wątpliwości co do jego zgodności z faktycznym tokiem czynności procesowej - podnosi Adam Bodnar.