Marszałek: opozycyjne projekty czekają w kuchni, nie w zamrażarce

Zarzucając przetrzymywanie projektów w "zamrażarce", politycy opozycji mylą pojęcia: "zamrażarki" i "kuchni legislacyjnej" - stwierdził 7 kwietnia br. marszałek Sejmu Bronisław Komorowski. Według niego w "zamrażarce" na rozpatrzenie nie czeka żaden opozycyjny projekt ustawy.

Zdaniem marszałka, opozycja często chętnie myli dwa pojęcia, czyli projekty, które z różnych powodów czekają cztery miesiące na rozpoczęcia procedowania na poziomie komisji czy Sejmu, z projektami, które z różnych powodów są w procedurze przygotowania do prac legislacyjnych. - Trzeba wiedzieć czym się różni kuchnia od zamrażarki" - powiedział marszałek na środowej konferencji prasowej w Sejmie.

W ogłoszonym 7 kwietnia br. komunikacie Biuro Prasowe Kancelarii Sejmu poinformowało, że zgodnie z art. 35 ust. 1 Regulaminu Sejmu drukowanie projektów ustaw zarządza Marszałek Sejmu. Jest to jednak możliwe dopiero wówczas, gdy złożony projekt ustawy spełnia szereg formalnych wymagań sformułowanych w art. 34 Regulaminu Sejmu. Dopóki wymagania te nie zostaną spełnione, Marszałek Sejmu nie ma możliwości nadania takim projektom biegu. Dlatego przed nadaniem numeru druku w stosunku do każdego projektu musi zostać wykonany szereg czynności wstępnych, których wymaga Regulamin Sejmu. Wstępnej procedury wobec projektów ustaw nie należy mylić z instytucją oczekiwania na realizację wniosków o uzupełnienie porządku obrad Sejmu (zwanej "zamrażarką") - zgodnie z regulaminem każdy możliwy do realizacji wniosek o uzupełnienie porządku obrad Sejmu musi być przez Marszałka Sejmu przedstawiony do rozstrzygnięcia przez Sejm w terminie do 4 miesięcy.

Komunikat przypomina tez, jakie czynności wykonywane sa przed skierowaniem projektu do druku:
1. Zbadanie kompletności dołączonego do projektu uzasadnienia:
[zob. art. 34 ust. 2 Regulaminu Sejmu:
"Do projektu ustawy dołącza się uzasadnienie, które powinno:
1) wyjaśniać potrzebę i cel wydania ustawy,
2) przedstawiać rzeczywisty stan w dziedzinie, która ma być unormowana,
3) wykazywać różnicę pomiędzy dotychczasowym a projektowanym stanem prawnym,
4) przedstawiać przewidywane skutki społeczne, gospodarcze, finansowe i prawne,
5) wskazywać źródła finansowania, jeżeli projekt ustawy pociąga za sobą obciążenie budżetu państwa lub budżetów jednostek samorządu terytorialnego,
6) przedstawiać założenia projektów podstawowych aktów wykonawczych,
7) zawierać oświadczenie o zgodności projektu ustawy z prawem Unii Europejskiej albo oświadczenie, że przedmiot projektowanej regulacji nie jest objęty prawem Unii Europejskiej"].
Projekty ustaw nie spełniające warunków mogą być przez Marszałka Sejmu odesłane wnioskodawcom.

2. Sporządzenie opinii prawnej dotyczącej w sprawie zgodności wniesionego projektu z prawem UE:
[zob. art. 34 ust. 9 Regulaminu Sejmu: "Marszałek Sejmu po otrzymaniu projektu ustawy, z wyjątkiem projektów wnoszonych przez Prezydenta oraz Radę Ministrów, przed skierowaniem projektu do pierwszego czytania zarządza sporządzenie przez ekspertów Kancelarii Sejmu opinii w sprawie zgodności wniesionego projektu z prawem Unii
Europejskiej"];

3. Skierowanie projektu do konsultacji:
[zob. art. 34 ust. 3 Regulaminu Sejmu:
"W wypadku komisyjnych i poselskich projektów ustaw, w stosunku do których nie przeprowadzono konsultacji, Marszałek Sejmu przed skierowaniem do pierwszego czytania kieruje projekt do konsultacji w trybie i na zasadach określonych w odrębnych ustawach"];

Lista podmiotów posiadających prawo do˙opiniowania projektów liczy ponad 50 pozycji. Są na niej m. in.: Sąd Najwyższy, Komitet Integracji Europejskiej, Krajowa Rada Radców Prawnych, Krajowa Rada Sądownictwa, Naczelna Rada Adwokacka. To, gdzie projekt zostanie wysłany do konsultacji zależy od wskazań Biura Legislacyjnego.

4. Skierowanie projektu do Komisji Ustawodawczej - w przypadku wątpliwości czy projekt nie jest sprzeczny z prawem:
[zob. art. 34 ust. 8 Regulaminu Sejmu:
"Projekty, co do których istnieje wątpliwość, czy nie są sprzeczne z prawem, w tym z prawem Unii Europejskiej lub podstawowymi zasadami techniki prawodawczej, Marszałek Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu, może skierować celem wyrażenia opinii do Komisji Ustawodawczej"];

Według Biura Prasowego obecnie na etapie procedury wstępnej są 43 projekty ustaw, z czego:
- 6 projektów skierowano do opinii Biura Legislacyjnego i Biura Analiz Sejmowych;
- 8 projektów skierowano do konsultacji;
- 4 projekty skierowano do opinii Komisji Ustawodawczej;
- 23 projekty wymagały wystąpienia do Wnioskodawców z prośbami o uzupełnienie braków formalnych projektów (zazwyczaj niekompletne było uzasadnienie do projektu) oraz o odniesienie się do opinii prawnych - w chwili obecnej brak jest odpowiedzi;
- 2 projekty gotowe - czekają na wystąpienia klubu o włączenie do porządku.

Żaden projekt, który przeszedł procedurę wstępną i spełnił warunki regulaminowe oraz co do którego wnioskodawcy złożyli wniosek o włączenie do porządku posiedzenia Sejmu nie jest wstrzymywany - pisze Biuro Prasowe Sejmu.

Przykłady najstarszych projektów:

Nr 1. Projekt klubu PiS - ustawy o zmianie ustawy o ochronie przeciwpożarowej oraz niektórych innych ustaw. Projekt złożono w dniu 12 marca 2008 r. W dniu 28 marca 2008 r. Marszałek Sejmu zwrócił się do przedstawiciela Wnioskodawców (pana posła Tadeusza Woźniaka) o uzupełnienie uzasadnienia. Odpowiedź nie nadeszła.

Nr 2. Projekt klubu Lewica - ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty. Projekt złożono w dniu 7 maja 2008 r. W dniu 30 maja 2008 r. Marszałek Sejmu zwrócił się do przedstawiciela Wnioskodawców (pana posła Artura Ostrowskiego) o uzupełnienie uzasadnienia. Odpowiedź nie nadeszła.

Nr 3. Projekt klubu PiS - ustawy o formach opieki nad dziećmi w wieku do 5 lat. Projekt złożono w dniu 27 sierpnia 2008 r. Z opinii Biura Analiz Sejmowych wynika, że ocena projektu w sprawie zgodności z prawem Unii Europejskiej nie jest możliwa ze względu na błędy legislacyjne. (W projekcie nieprecyzyjnie określono, na czym miałoby polegać uprawnienie do korzystania z zaproponowanych form opiekuńczo - prawnych. Nie było również możliwe określenie kręgu osób uprawnionych i stwierdzenie, czy proponowana regulacja nie będzie prowadzić do naruszenia zasad dyskryminacji ze względu na przynależność państwową. Ponadto projekt nie zawierał przepisów dotyczących finansowania ww. form opiekuńczo - edukacyjnych.) W dniu 5 grudnia 2008 r. Marszałek Sejmu zwrócił się do przedstawiciela Wnioskodawców (pani poseł Joanny Kluzik - Rostkowskiej) z prośbą o ustosunkowanie się do podnoszonych przez BAS wątpliwości. Odpowiedź nadeszła po 14 miesiącach - w dniu 8 lutego 2010 r. Wnioskodawcy wnieśli autopoprawkę do projektu. Jednak zdaniem BAS (opinia z dnia 23 lutego 2010 r.) projekt w dalszym ciągu zawiera liczne błędy legislacyjne uniemożliwiające całościową ocenę jego zgodności z prawem UE. Stanowisko to, przekazane Wnioskodawcom w dniu 2 marca 2010 r., jak dotąd pozostaje bez odpowiedzi.

Nr 4. Projekt klubu PiS - ustawy o zmianie ustawy o zadośćuczynieniu rodzinom ofiar zbiorowych wystąpień wolnościowych w latach 1956-1983. Projekt złożono w dniu 4 czerwca 2009 r. Wnioskodawcy oszacowali skutki finansowe ew. uchwalenia ustawy na 8 mld (miliardów) złotych. W dniu 23 czerwca 2009 r. Marszałek Sejmu zwrócił się do przedstawiciela Wnioskodawców (pani poseł Marzeny Wróbel) o odniesienie się do opinii Biura Legislacyjnego Kancelarii Sejmu. Odpowiedź nie nadeszła.