Michał Roszak, prawnik z kancelarii prawnej Grynhoff Woźny Maliński, doktorant UAM oraz Universite Rennes 1 dokonuje oceny wspomnianej nowelizacji.

Rozporządzenie to stanowi część polskiego programu łagodzenia kar w prawie ochrony konkurencji - tzw. programu leniency. Wprowadza istotne ułatwienia dla przedsiębiorców liczących na obniżenie lub uniknięcie kary w zamian za wystąpienie z kartelu i ujawnienie jego istnienia oraz istotnie zwiększa ich bezpieczeństwo prawne. Zmiany jakie w polskim programie leniency wprowadza w/w rozporządzenie to:

  1. skrócone wnioski o darowanie bądź obniżenie kary By ubiegać się o status "świadka koronnego", przedsiębiorstwo musi złożyć do UOKIK stosowny wniosek. Znowelizowane rozporządzenie dopuszcza złożenie wniosku również w sytuacji, gdy przedsiębiorca nie dysponuje jeszcze wszystkimi wymaganymi przez prawo informacjami na temat kartelu. Taki skrócony wniosek zostanie potraktowany jako wiążący jeśli tylko firma uzupełni wymagane informacje w określonym przez Urząd terminie. To ważna nowość, gdyż kolejność składania wniosków do UOKIK ma bezpośredni wpływ na wysokość kary [górna jej granica to nawet 10% rocznego przychodu firmy]. Ponadto tylko firma, która pierwsza zawiadomi UOKIK o istnieniu kartelu i przedstawi na to dowody, może liczyć na całkowite zniesienie kary.
  2. dokładne wskazanie informacji wymaganych przez Urząd Rozporządzenie dokładnie określa jakie informacje należy podać, aby skutecznie ubiegać się o objęcie programem leniency. Są to m.in. dane nt. uczestników kartelu, jego obszaru, celu i czasu trwania, okoliczności jego zawarcia, osób pełniących w kartelu istotne funkcje. Dzięki temu wzrasta bezpieczeństwo prawne firm wnioskujących o darowanie lub obniżenie kary. Poprzednio, gdy brakowało tak jednoznacznego zapisu oczekiwań ze strony Urzędu, przedsiębiorcy mogli obawiać się, że w skrajnych przypadkach ich wnioski zostaną odrzucone z uwagi na braki formalne. Ta nowość jest też korzystna dla samego UOKIKu, gdyż może on liczyć na wyższą jakość otrzymywanych informacji, a w efekcie usprawnienie procesu wykrywania karteli.
  3. wprowadzenie tzw. wniosku uproszczonego Jest to element harmonizujący polski program leniency z programami innych państw członkowskich UE oraz z regulacjami europejskimi. Ma zastosowanie w sytuacji, gdy przedsiębiorca składa jednocześnie wniosek o zwolnienie z kary do Komisji Europejskiej za udział w kartelu obejmującym terytorium więcej niż trzech państw członkowskich UE. Dla UOKIKu jest wiążący i stanowi swoistą "rezerwację" miejsca w kolejce firm wnioskujących o odpuszczenie lub złagodzenie kary, gdyby UOKIK zadecydował o wszczęciu postępowania przeciwko temu kartelowi również na terenie Polski.