Odszkodowania za opóźnienia i niewłaściwe wykonanie umowy przewodu będzie się wypłacać tylko w pociągach międzynarodowych i Intercity. Beata Czemerajda z PKP Intercity informuje, że niektóre ułatwienia zawarte w rozporządzeniu unijnym spółka Intercity wprowadziła już w październiku 2009 roku. A zatem zgodnie z rozporządzeniem, od lipca tego roku w przypadku opóźnienia do dwóch godzin pasażerom będzie należało się 25 proc. ceny biletu, powyżej dwóch godzin – 50 proc. Pasażerowie otrzymają też prawo do odszkodowania za utratę lub uszkodzenie bagażu w kwocie do 1825 euro z sztukę bagażu. W przypadku śmierci odszkodowanie ma wynieść min. 21 tys. euro.

Minister Infrastruktury odroczy wprowadzenie zasad UE

Gdyby Ministerstwo Infrastruktury nie wydało rozporządzenia odraczającego obowiązki kolei, to pasażerowie mieliby od lipca prawo do darmowego posiłku i napoju, w razie ponad godzinnego opóźnienia posiłku

– Kontrola naszego urzędu nad kolejami jest ograniczona. Zwłaszcza, że ustawa o transporcie kolejowym nie określiła czym jest przewóz regionalny -– wyjaśnia Maciej Odolczyk z Wydziału Praw Pasażera Urzędu Transportu Kolejowego.

Czy zatem te pociągi są zupełnie wyjęte spod prawa? Rzecznik prasowy Przewozów Regionalnych Piotr Olszewski informuje, że w dalszym ciągu skargi, zażalenia będą rozpatrywane indywidualnie w drodze reklamacji, na zasadach określonych w regulaminie. Skargę można złożyć w każdym okienku kasowym Przewozów Regionalnych oraz w centrali i 15 oddziałach firmy. Zatem regulamin spółki kolejowej jest w Polsce ważniejszy niż rozporządzenie Parlamentu i Rady UE.

Według Macieja Odolczyka rozporządzenie nr 1371/2007/WE Rady i Parlamentu Europejskiego  w ograniczonym zakresie obejmie pociągi na terenie Polski. Urząd Transportu Kolejowego może nadzorować prawidłowe przewozy tylko w takim zakresie, jaki wynika z dopuszczalnego zakresu stosowania powyższych przepisów.

Według projektu rozporządzenie Ministra Infrastruktury, które znajduje się w uzgodnieniach  art.18 mówiący o bezpłatnych posiłkach oferowanych przez kolej w razie opóźnienia pociągu, a także dokładnej informacji o spóźnieniach zacznie obowiązywać dopiero od 3 grudnia 2014 roku. W uzasadnieniu do projektu rozporządzenia czytamy, że wnioski o zwolnienie z obowiązków unijnych złożyły spółki: Przewozy Regionalne sp. z o.o., PKP Intercity SA i Arriva RP sp. z o.o. Uzasadniając wnioski, przewoźnicy wskazali na trudną sytuację finansową.
Przewoźnicy wskazali między innymi, że dostosowanie taboru, którym dysponują do wymagań rozporządzenia (WE) nr 1371/2007 jest procesem długotrwałym i kosztownym. Spełnienie wymagań powodować będzie poniesienie do dnia 3 grudnia 2014 r. wydatków, między innymi, na zakup nowego taboru, montaż instalacji wizualnej i głosowej, modernizacje kabin WC, wjazdów do wagonów, na łączną kwotę ok. 3,4 mld zł.
A zatem spółki te nie mogą na razie dostarczać pasażerom w trakcie podróży informacji dotyczących usług świadczonych w pociągu, następnej stacji, opóźnienia, możliwości przesiadek oraz informacji dotyczących bezpieczeństwa i ochrony (art. 8 ust. 2 i 3).

Reklamacje dzisiaj

Obecnie w Polsce działa dziewięć firm kolejowych. Wszystkie obowiązuje następujące zasady. Przed rozpoczęciem podróży pasażer może z niej zrezygnować i zwrócić zakupiony bilet. Przewoźnik wypłaci mu wówczas należność z potrąceniem odstępnego. Rezygnacja może nastąpić także na każdej stacji postoju pociągu, wówczas zwrócona zostanie różnica cen biletów.

Jeżeli rezygnacja z podróży następuje z winy przewoźnika (np. odwołanie pociągu) przewoźnik ma obowiązek zwrócić pełen koszt biletu.

Szczegółowe warunki zwrotu biletów określają przewoźnicy. I tu zaczynają się problemy. Dlatego, że z pozwem cywilnym nikt do sądu nie pójdzie. Wartość sporu jest zbyt niska, a koszty procesu niewspółmiernie wysokie.

W przypadku przerwy w ruchu pociągów, bądź utraty skomunikowania przewidzianego w rozkładzie jazdy, pasażer ma prawo przerwać podróż i otrzymać zwrot pełnej należności za bilet, a także bezpłatnie powrócić do stacji wyjazdu. Z takiego samego prawa korzysta pasażer, którego podróż stała się bezcelowa w związku z przewidywanym opóźnieniem przyjazdu do wskazanej na bilecie stacji docelowej o ponad 60 minut.

Warunkiem skorzystania z powyższych uprawnień jest odpowiednie poświadczenie biletu przez przewoźnika. Przewoźnik ma obowiązek zapewnienia transportu zastępczego w przypadku przerwy w ruchu pociągów. Przewoźnik odpowiada za szkodę, jaką poniósł podróżny wskutek opóźnionego przyjazdu pociągu. W celu otrzymania odszkodowania pasażer powinien złożyć reklamację do firmy przewozowej.