Sąd Okręgowy zadał Sądowi Najwyższemu pytanie: Czy w przypadku przyłączenia się wierzycieli do wszczętej wcześniej egzekucji z nieruchomości komornik ustala i pobiera opłaty egzekucyjne z nieruchomości osobno w każdej ze spraw egzekucyjnych, proporcjonalnie do wysokości wyegzekwowanej kwoty przypadającej dla danego wierzyciela, czy też pobiera jedną opłatę od wyegzekwowanej kwoty, niezależnie od liczby spraw egzekucyjnych, w których wierzyciele przyłączyli się do egzekucji z nieruchomości?
Jedną z opinii jest twierdzenie, że opłata egzekucyjna należy się komornikowi za przeprowadzenie skutecznej egzekucji, jednak podstawą jej ustalenia jest kwota wyegzekwowana osobno na rzecz każdego wierzyciela.

Wiele opłat

Odmienne stanowisko od powyższego wyrażone zostało przez jednego z przedstawicieli doktryny. W przypadku wszczęcia egzekucji z tego samego prawa majątkowego przez kolejnych wierzycieli, przyłączając się oni do toczącej się egzekucji (tak art. 851 i 927 k.p.c.), a co za tym idzie – w istocie winna być prowadzona jedna egzekucja z jedną opłatą stosunkową wyznaczoną sumą egzekwowanych świadczeń, nie większą jednak niż trzydziestokrotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.
Takie stanowisko zajął także Sąd Najwyższy w uzasadnieniu uchwały z 20 października 2010 r. (III CZP 71/10, OSNC 2011/5/53). Sąd wskazał, że niezasadnym jest przyjmowanie, iż w razie przyłączenia się do egzekucji z nieruchomości dalszych wierzycieli, na podstawie art. 927 k.p.c. komornik pobiera oddzielnie opłatę egzekucyjną w sprawie każdego kolejnego wierzyciela.

Jedna opłata

Sąd Okręgowy, który zadał pytanie skłania się ku przyjęciu, że niezależnie od liczby wierzycieli, którzy przyłączyli się do postępowania wszczętego wcześniej, komornik powinien ustalić i pobrać jedną opłatę od wyegzekwowanej w wyniku egzekucji z nieruchomości kwoty. Za tym stanowiskiem przemawia bowiem w szczególności wzgląd na ochronę wierzycieli egzekwujących, albowiem w przypadku ustalenia opłat egzekucyjnych w każdym postępowaniu z osobna, ich łączna suma mogłaby wielokrotnie przewyższać trzydziestokrotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, gdyż komornik mógłby ustalić maksymalne opłaty w każdej ze spraw aż do tej granicy. Nadto, zdaniem Sądu Okręgowego, należy mieć na uwadze także to, że czynności egzekucyjne podejmowane w trakcie egzekucji z nieruchomości generują jedne koszty wspólne dla wszystkich wierzycieli, co może uzasadniać ustalenie jednej opłaty egzekucyjnej. Należy także podkreślić, że poszczególne sprawy egzekucyjne, w których wierzyciele przyłączyli się do egzekucji z nieruchomości, mogą być wszczynane w różnym czasie. Ustalanie opłat egzekucyjnych odrębnie w każdej z tych spraw mogłoby być zatem objęte różnymi reżimami prawnymi, gdyż do postępowań wszczętych przed nowelizacją przepisów o kosztach egzekucyjnych należałoby stosować przepisy dotychczasowe. Powyższe rodziłoby zaś problemy przy podziale sumy uzyskanej z egzekucji. Nadto, w przypadku przyjęcia, że po przyłączeniu się wierzycieli do toczącej się egzekucji z nieruchomości, w zakresie tej egzekucji toczy się wiele postępowań egzekucyjnych odrębnie, do postępowań tych mogłyby mieć zastosowanie różne regulacje prawne dotyczące podziału sumy uzyskanej z egzekucji, albowiem przepis art. 1025 k.p.c. podlegał na przestrzeni czasu licznym zmianom.
Sygn. akt III CZP 57/11