Sprawa spędza zresztą sen z powiek wielu adwokatów, ale też radców prawnych i władz samorządowych. Trwają analizy jak ją rozwiązać. Przypomnijmy, nowelizacja została podpisana przez prezydenta 10 czerwca, opublikowana - 18. Większość wprowadzanych nią przepisów - w tym tych dotyczących e-doręczeń - wchodzi w życie po 14 dniach czyli 3 lipca. 

Przypomnijmy, 20 kwietnia Sejm przyjął nowelę kodeksu postępowania cywilnego, ale też ustawy antycovidowej. Początkowo Ministerstwo Sprawiedliwości chciało, by w okresie epidemii, zagrożenia epidemiologicznego i rok po nim - pierwsze pismo procesowe wnoszone przez adwokata, radcę prawnego, rzecznika patentowego albo Prokuratorię Generalną RP - zawierało adres służbowej poczty elektronicznej i numer telefonu. W sytuacji braku możliwości wykorzystania systemu teleinformatycznego, na ten adres miałoby być wysyłane cyfrowe odwzorowania pism procesowych, zawiadomień, wezwań i orzeczeń ze skutkiem doręczenia następnego dnia. To zmodyfikowano podczas prac w Sejmie wskazując, że pismo ma być doręczane poprzez portal informacyjny sądu, a skutek doręczenia ma następować po 14 dniach. 

Zobacz procedurę w LEX: Doręczanie pism sądowych >

Czytaj: E-doręczenia już wkrótce, a portal informacyjny sądów nie jest na nie gotowy>>

Stowarzyszenie pyta o konkrety 

Defensor Iuris właśnie wystąpiło do Ministerstwa Sprawiedliwości, na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej z wnioskiem o udzielenie informacji dotyczących przygotowania portalu informacyjnego do zmieniających się przepisów. I tak chce wiedzieć:

  • czy użytkownik portalu informacyjnego (adwokat lub radca prawny) w dniu wejścia w życie noweli, będzie miał możliwość ustalenia za jego pośrednictwem (lub w jakikolwiek inny sposób) datę umieszczenia w nim pisma i co w sytuacji gdy nie będzie miał takiej możliwości; 
  • jaki termin dla użytkownika portalu informacyjnego (adwokata lub radcę prawnego) przewiduje nowelizowana ustawa na zapoznanie się z pismem umieszczonym w portalu informacyjnym? Czy data zapoznania się przez użytkownika portalu informacyjnego z pismem procesowym jest limitowana datą umieszczenia pisma w portalu informacyjnym?; 
  • czy użytkownik portalu informacyjnego (adwokat lub radca prawny) będzie uzyskiwał automatyczny oraz równoległy  dostęp do portalu informacyjnego do każdej sprawy, w której zostało złożone pełnomocnictwo? Jeśli dostęp ten nie będzie automatyczny oraz równoległy w jaki sposób będzie liczony termin doręczenia pisma procesowego
  • czy w sytuacji zaistnienia znacznego opóźnienia pomiędzy datą umieszczenia pisma w portalu oraz datą udzielenia dostępu do sprawy użytkownikowi portalu (adwokata lub radcy prawnego) planowana jest jakakolwiek modyfikacja treści lub interpretacji przepisu w zakresie odnoszącym się do daty uznania pisma za doręczone po upływie 14 dni od dnia umieszczenia pisma w portalu informacyjnym? I czy ta okoliczność stanowić będzie podstawę dla przywrócenia terminu sądowego, o którym mowa w przepisach procedury cywilnej/ karnej?

Stowarzyszenie pyta też o sytuacje adwokatów i radców, którzy są wykluczeni cyfrowo lub nie mają dostępu do portalu, czy i ich przepis dotyczy i wskazuje, że aktualnie nie istnieją przepisy zobowiązujące pełnomocników stron (adwokatów lub radców prawnych) do posiadania dostępu do portalu informacyjnego sądów powszechnych. 

Zobacz procedurę w LEX: Udostępnienie informacji publicznej na wniosek >

Prace trwają i jeszcze potrwają 

Wcześniej jedna z adwokatek zwróciła się w tej sprawie do sędziego Jacka Saramagi, prezesa Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu. Zapytała m.in. w jaki sposób użytkownik portalu informacyjnego sądu zostanie poinformowany o wpłynięciu pisma sądowego i o tym, że się z nim zapoznał, oraz o funkcjonalność portalu - np. wprowadzenie możliwości chronologicznego gromadzenie wszystkie przesyłek sądowych kierowanych do pełnomocnika. 

Czytaj w LEX: Obowiązki adwokatów i radców prawnych w świetle ustawy o doręczeniach elektronicznych >

Z odpowiedzi, którą opisywało Prawo.pl wynika m.in., że obecnie trwają prace nad wytworzeniem funkcjonalności umożliwiającej "obsługę korespondencji w portalu informacyjnym, które z uwagi na bardzo krótkie vacatio legis zostaną zakończone dopiero za kilka tygodni".  Prezes wrocławskiej apelacji wskazuje też, że dopiero w modelu docelowym pojawi się dodatkowy „typ” powiadomienia e-mail informujący o korespondencji adresowanej do danego pełnomocnika. 

Zobacz linię orzeczniczą w LEX: Adres elektroniczny profesjonalnego pełnomocnika >

- W okresie przejściowym nie będzie żadnej dodatkowej informacji - wskazuje. Także dopiero w modelu docelowym będzie możliwe wdrożenie elektronicznego potwierdzenia odbioru korespondencji. - W okresie przejściowym informacja o odczytaniu pisma będzie możliwa do sprawdzenia w istniejącej już zakładce „Szczegóły” - zaznacza prezes. 

Czytaj: MS szykuje "nowy" portal sądowy, prawnicy sprawdzają jak działa "stary">>

Docelowo ... Portal Sądownictwa Powszechnego

W marcu Ministerstwo Sprawiedliwości poinformowało Prawo.pl, że chce, by Portal Informacyjny Sądów Powszechnych został zastąpiony Portalem Sądownictwa Powszechnego. Miałby służyć m.in. do udostępniania zdigitalizowanych dokumentów stronom postępowania i biegłym, ale też w przyszłości do wnoszenia do sądów i przekazywania przez sądy dokumentów. 

Czytaj w LEX: Pandemia COVID-19 a dostęp do prawa. Polska na tle wyników badania międzynarodowego >  

- Warunkiem jest funkcjonowanie doręczenia elektronicznego (elektroniczne potwierdzenie odbioru). Trwają przygotowania do jego uruchomienia - wskazano wówczas.

Czytaj w LEX: Elektronizacja pism procesowych, doręczeń i posiedzeń jawnych w postępowaniu cywilnym w okresie pandemii COVID-19 >