Kapituła w składzie: Jacek Jasionek, Danuta Przywara, Paula Sawicka przyznała nagrodę „za działania związane z pomocą ofiarom przestępstw Ewie Hofmańskiej za powołanie i rozwijanie Projektu Sunflower, czyli zbudowanie systemu pomocy ofiarom wojny w Ukrainie, rzetelne dokumentowanie zbrodni i naruszeń praw człowieka oraz stworzenie bezpiecznego mechanizmu zgłaszania przestępstw i zbrodni wojennych, za upowszechnianie wiedzy o prawach osób pokrzywdzonych wojną oraz za zwiększanie wrażliwości społecznej na zło".
Przypomnijmy, uczestnikami konkursu mogą być autorzy publikacji z zakresu ochrony praw osób pokrzywdzonych przestępstwem, które zostały opublikowane od 1 lipca 2024 r. do 30 czerwca 2025 r., lub osoby albo organizacje, które w tym samym okresie przeprowadziły działania mające na celu pomoc ofiarom przestępstw. Konkurs jest skierowany do organizacji oraz pełnoletnich osób fizycznych.
Czytaj: Ewa Hofmańska z nagrodą Epiq Woman Award for Justice and Advocacy>>
Akademiczka walcząca o prawa człowieka
Dr Ewa Hofmańska to doktor nauk prawnych, akademiczka z krajowym i międzynarodowym doświadczeniem, m.in. w Funduszu Powierniczym na rzecz Ofiar Przestępstw Międzynarodowego Trybunału Karnego w Hadze (Trust Fund for Victims). Wykładała na Wydziale Prawa Uniwersytetu w Białymstoku, Uniwersytecie Krakowskim im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego oraz na Uczelni Łazarskiego w Warszawie. W 2002 roku odbyła staż naukowy na Uniwersytecie Nowej Południowej Walii w Sydney (Australia).
Jest założycielką Projektu Sunflowers, który zbiera informacje na temat dowodów zbrodni prawa międzynarodowego i innych poważnych naruszeń praw człowieka, do których dochodzi w Ukrainie, oraz informacji o osobach poszkodowanych i wyrządzonych im szkodach. Dr Hofmańska wiosną 2024 r. została uhonorowana przez New York City Bar Association nagrodą Epiq Woman Award for Justice and Advocacy podczas 5. dorocznej międzynarodowej konferencji prawniczej na temat statusu kobiet.
Zobacz w LEX: AI w kancelarii prawnej – jak korzystać bezpiecznie i zgodnie z prawem? >
Laureatka o priorytetach
Laureatka w rozmowie z Prawo.pl podkreśla, że największe wyzwania, z jakimi dziś mierzy się Projekt Sunflowers, wynikają przede wszystkim z realiów życia ludzi dotkniętych wojną w Ukrainie. – Wiele osób, które mogłyby podzielić się swoimi historiami, skupia się obecnie na podstawowych potrzebach: bezpieczeństwie i żywności. W takiej sytuacji udział w odległych procesach wymierzenia sprawiedliwości ich oprawcom często schodzi na dalszy plan. Dochodzi do tego silne zmęczenie informacyjne — w Ukrainie działa wiele organizacji zbierających dane, więc ludzie są zwyczajnie wyczerpani powtarzającymi się prośbami o informacje. Trudnym obszarem jest też kontakt z diasporą ukraińską. Wielu Ukraińców, którzy wyjechali z kraju, nie chce wracać do traumatycznych wspomnień, co całkowicie rozumiemy, ale to również utrudnia dokumentowanie zdarzeń, które mogą być uznane za zbrodnie międzynarodowe czy dokumentowanie wyrządzonych im szkód – mówi.
Dodaje, że kolejnym wyzwaniem są kwestie finansowe. — Jesteśmy stosunkowo nowym projektem, a wielu grantodawców wymaga wieloletniego doświadczenia, rozliczenia wcześniejszych grantów (nawet od innych podmiotów) lub preferuje organizacje zarejestrowane w Ukrainie. Nasza Fundacja jest zarejestrowana w Polsce, choć jej działalność ma międzynarodowy zasięg, co zamyka nam drzwi do bardzo wielu źródeł wsparcia. Jednocześnie nasz zespół pracuje całkowicie pro bono, więc rozwijamy projekt dzięki prywatnym darczyńcom i kampaniom. Tymczasem dla sprawnego działania systemu, w szczególności dla zabezpieczenia bezpieczeństwa zgromadzonych danych, potrzebne są fundusze. Jeśli chodzi o priorytety na przyszłość, koncentrujemy się na zapewnieniu stabilnego finansowania i profesjonalizacji zespołu – podsumowuje.
Czytaj: Adwokat Paweł Knut i Stowarzyszenie Nomada z nagrodami im. Ewy Bieńkowskiej>>
Zobacz też w LEX: Praktyka prawnicza zorientowana na klienta – jak budować relacje i przewagę konkurencyjną kancelarii >
Cel? Nie tylko Ukraina
Dodaje, że ma nadzieję, iż niedługo nadejdzie też taki moment, kiedy będzie można powiedzieć, że Fundacja rozpoczyna zbieranie informacji o zbrodniach i szkodach wyrządzonych w kontekście innego konfliktu zbrojnego.
– To oznaczałoby sukces Projektu Sunflowers, skupiającego się na wojnie w Ukrainie. Przez sukces rozumiem tu wykorzystanie przez kompetentne organy i instytucje zebranych przez nas informacji w ramach prowadzonych przez nich procedur zmierzających do ukarania sprawców zbrodni w Ukrainie i naprawienia szkód wyrządzonych ludności cywilnej. Nasza aplikacja ma bowiem uniwersalny charakter i może być wykorzystana – przy naprawdę niewielkich zmianach, bo głównie językowych – do zbierania informacji w kontekście każdego innego konfliktu zbrojnego. Powstrzymujemy się na razie przed uruchomieniem nowego projektu, na przykład w kontekście konfliktu w Gazie, bo chcemy mieć pewność, że proponowany przez nas system zbierania, przechowywania i przekazywania informacji jest skuteczny. W tym sensie Projekt Sunflowers jest projektem pilotażowym – zaznacza.
Istotna działalność edukacyjna
Laureatka zaznacza, że ze względu m.in. na brak stabilnego i pełnego finansowania działalności, w lipcu podjęta została decyzja o zawieszeniu zbierania informacji za pomocą aplikacji Sunflowers, jednocześnie zabezpieczając już zgromadzone dane. – W ubiegłym roku utrzymanie bezpiecznego serwera kosztowało nas prawie 40 tys. zł. Od początku istnienia Projektu Sunflowers prowadzimy też działalność edukacyjną i to na niej obecnie się skupiamy. Wiosną tego roku zorganizowaliśmy intensywny kurs międzynarodowego prawa karnego dla studentów prawa z Kijowa, który okazał się wielkim sukcesem! Przygotowujemy się do zorganizowania letniej szkoły międzynarodowego prawa karnego dla polskich prawników i aktywistów. Wiemy już, że jest takie zapotrzebowanie. Nie każdy wydział prawa w Polsce oferuje kurs z tego zakresu, a zainteresowanie tą tematyką jest coraz większe i to nie tylko wśród prawników, ale też aktywistów na co dzień pracujących w organizacjach pomocowych, w których mają kontakt z osobami uchodźczymi, w tym uchodźcami wojennymi – wskazuje.
Jak dodaje, nadal organizowane są otwarte webinary, których celem jest podniesienie świadomości społecznej na temat prawnych i społecznych skutków konfliktów zbrojnych. – Od tego roku eksperckie webinary współorganizujemy z Krakowskim Centrum Wymiaru Sprawiedliwości w Sprawach Karnych przy Uniwersytecie Jagiellońskim. Cieszą się one coraz większą popularnością, czego dowodem jest szybko rosnąca liczba uczestników kolejnych spotkań. Z pewnością to zasługa naszych znakomitych prelegentów i tematów, które poruszają, a które budzą wiele emocji na świecie. Nie ustajemy też w naszej działalności rzeczniczej, apelując między innymi do decydentów o solidarność z ofiarami wszystkich konfliktów zbrojnych – podsumowuje.
Zobacz też w LEX: Twoja kancelaria – jak rozpocząć, utrzymać i rozwijać swoją działalność prawniczą >
Cena promocyjna: 53.1 zł
|Cena regularna: 59 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 41.3 zł
Dotychczasowi laureaci
W I edycji Konkursu wyróżniona została Fundacja Projekt Starsi za zwrócenie uwagi i opisanie pomijanego problemu przemocy wobec osób starszych oraz kompetentne opracowanie narzędzia diagnostycznego i procedur zaradczych. Nagrodę im. Ewy Bieńkowskiej otrzymała Grupa Granica za zbudowanie systemu opartego na społeczeństwie obywatelskim, gdy zawiodły służby publiczne, a władza kryminalizowała działania pomocowe.
W 2024 r. nagrodzeni zostali adwokat Paweł Knut (KMA Kancelaria Adwokacka-Radcowska) za pracę „Mowa oporu jako odpowiedź na mowę nienawiści – na przykładzie społecznych praktyk odpowiadania na homofobiczną i transfobiczną mowę nienawiści w Polsce" oraz NOMADA – Stowarzyszenie na Rzecz Integracji Społeczeństwa Wielokulturowego – m.in. za systematyczne i wszechstronne działania na rzecz osób i środowisk z doświadczeniem migracyjnym. Wyróżnienie otrzymało natomiast Warszawskie Centrum Opieki Medycznej Kopernik.
Czytaj też w LEX: Odpowiedzialność cywilna za szkody wyrządzone klientom w wyniku wykorzystywania przez radców prawnych systemów sztucznej inteligencji >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
