Kancelaria DLA Piper przeprowadziła wstępne badania ustawodawstwa krajów członkowskich Unii Europejskiej oraz Norwegii w zakresie ograniczeń w wysokości wynagrodzeń w spółkach kontrolowanych przez Skarb Państwa. Przeprowadzona analiza ustawodawstwa krajów członkowskich Unii Europejskiej i Norwegii wykazała, że w zdecydowanej większości przypadków wysokość wynagrodzeń członków zarządów i członków rad nadzorczych spółek z udziałem Skarbu Państwa nie jest regulowana na poziomie ustawowym a bardzo często nie podlega jakiemukolwiek powszechnie obowiązującemu aktowi prawnemu. Należy także podkreślić, że jako regułę w krajach Unii Europejskiej traktuje się tożsamość sytuacji prawnej menedżerów pracujących w spółkach należących do Skarbu Państwa a tych, którzy wykonują swoja pracę w spółkach prywatnych.

- Polska ustawa kominowa jest jednym z najbardziej restrykcyjnych rozwiązań w Europie. W skali Unii Europejskiej jesteśmy krajem wyjątkowym, bo wysokość wynagrodzeń menedżerów w spółkach z udziałem Skarbu Państwa określa w Polsce ustawa. W krajach, w których obowiązują podobne ograniczenia, funkcjonują one w formie rozporządzeń i tzw. soft law wytycznych właściwych organów, zapisów w statutach spółek, regulaminach wynagradzania. Jeżeli już takie ograniczenia istnieją, są znacznie mniej restrykcyjne niż w Polsce. Ponadto zazwyczaj nie określa się ściśle zarobków, uzależniając ich wysokość od wielkości przedsiębiorstwa, liczby zatrudnionych czy też wyników finansowych spółki - powiedział dr Krzysztof Wiater, wspólnik zarządzający warszawskim biurem kancelarii DLA Piper.

Według Wiatera ustawa powinna być zniesiona. Analiza przepisów obowiązujących w innych krajach potwierdza tezę, że jest to rozwiązanie archaiczne, za którego utrzymywaniem przemawia wyłącznie populizm. Jeśli nawet chcemy utrzymać pewne limity wynagrodzeń, lepiej wprowadzić stosowne zapisy do statutów spółek czy regulaminów wynagrodzeń, za pomocą których można reagować bardziej elastycznie na sytuację na rynku. A żeby zmienić ustawę, każdorazowo trzeba woli politycznej i sejmowej większości - powiedział Krzysztof Wiater.

Analiza w wybranych krajach:

1. Austria
Ustawodawstwo austriackie nie ogranicza w żaden sposób wysokości wynagrodzenia członków rad nadzorczych bądź członków zarządów spółek z udziałem Skarbu Państwa a sytuacja prawna menedżerów spółek z udziałem Skarbu Państwa nie jest zróżnicowana od sytuacji menedżerów spółek, w których Skarb Państwa nie posiada udziału.

2. Belgia
Ustawodawstwo belgijskie nie ogranicza w żaden sposób wysokości wynagrodzenia członków rad nadzorczych bądź członków zarządów spółek z udziałem Skarbu Państwa a sytuacja prawna menedżerów spółek z udziałem Skarbu Państwa nie jest zróżnicowana od sytuacji menedżerów spółek, w których Skarb Państwa nie posiada udziału.

3. Czechy
Prawo Republiki Czeskiej nie wprowadza ograniczeń w wysokości wynagrodzeń członków rad nadzorczych i członków zarządów spółek z udziałem Skarbu Państwa. Przedmiotowe ograniczenia mogą być wprowadzane przez wewnętrznie obowiązujące akty Ministerstwa Przemysłu i Handlu, ale ich treść a nawet istnienie nie są dostępne dla opinii publicznej.

4. Dania
Ustawodawstwo duńskie nie ogranicza w żaden sposób wysokości wynagrodzenia członków rad nadzorczych bądź członków zarządów spółek z udziałem Skarbu Państwa a sytuacja prawna menedżerów spółek z udziałem Skarbu Państwa nie jest zróżnicowana od sytuacji menedżerów spółek, w których Skarb Państwa nie posiada udziału.

5. Finlandia
Ustawodawstwo fińskie nie ogranicza w żaden sposób wysokości wynagrodzenia członków rad nadzorczych bądź członków zarządów spółek z udziałem Skarbu Państwa a sytuacja prawna menedżerów spółek z udziałem Skarbu Państwa nie jest zróżnicowana od sytuacji menedżerów spółek, w których Skarb Państwa nie posiada udziału. 

6.  Hiszpania
Wysokość wynagrodzenia członków rad nadzorczych i członków zarządów spółek z udziałem Skarbu Państwa nie jest w Hiszpanii regulowana na poziomie ustawowym. Wynagrodzenie każdej z przedmiotowych osób ustalane jest w statucie danej spółki, z co najmniej 50% udziałem Skarbu Państwa, który to statut podlega zatwierdzeniu Rady Ministrów.

(Źródło: DLA/KW)