Rozmowa z notariuszem Arturem Kędzierskim, Izba Notarialna w Warszawie.

- Czy decyzje Komisji do spraw usuwania skutków prawnych decyzji reprywatyzacyjnych dotyczących nieruchomości warszawskich, wydanych z naruszeniem prawa przy Ministrze Sprawiedliwości będą sprawiać notariuszom problemy i kiedy może to nastąpić?
- Problemy są już teraz, a czy będą w przyszłości, to trudno przewidzieć. W znacznej części sprawy reprywatyzacyjne zabrnęły tak daleko, że "odkręcanie" sytuacji prawnej powoduje problemy. Na pewno odpowiedź na większość pytań znajdziemy dopiero w rozstrzygnięciach Sądu Najwyższego. Trudno ocenić decyzje Komisji ze względu na przepisy regulujące działanie tej Komisji, ale i skutki prawne wydanych decyzji. Jakie konsekwencje dla wielu osób powoduje wydanie decyzji przez Komisję nie jest do końca jasne.

- Jakiego rodzaju są to problemy?
- W razie wydania decyzji przez Komisję pojawia się pytanie, co z podmiotami, które nabyły nieruchomość od osób, które uzyskały je w wyniku reprywatyzacji, co ze spadkobiercami tych osób, co z umowami ustanowienia odrębnej własności lokali w "odzyskanych" budynkach, które były przedmiotem reprywatyzacji. Pojawiają się kolejni właściciele, którzy nabyli nieruchomości lub lokale na podstawie kolejnych zdarzeń prawnych, w 99 proc. wypadków w dobrej wierze i w zaufaniu do ksiąg wieczystych. W oparciu o podstawową instytucję obrotu nieruchomościami w Polsce - rękojmi wiary publicznej ksiąg wieczystych. Jeśli zaszły nieodwracalne skutki prawne, osoby takie powinny się czuć bezpiecznie i nie powinny odczuć negatywnych skutków działania Komisji.


- Czy to znaczy, że decyzje, które podejmuje obecnie Komisja wiceministra Patryka Jakiego nie odbierają nikomu prawa własności? Czy te decyzje nie są ostateczne?
- W mojej ocenie decyzje Komisji, w przypadkach w których zaszły nieodwracalne skutki prawne, nie mogą nikomu odbierać skutecznie nabytych praw. Ponadto wszystkie decyzje Komisji, dla ich prawnej skuteczności, muszą się stać ostateczne w administracyjnym toku postępowania i prawomocne po ich ewentualnym zaskarżeniu do właściwego sądu.

- Kiedy więc może nastąpić wpis do księgi wieczystej nowego właściciela, po wydaniu decyzji przez Komisję?
- Poza ewentualnymi wpisami odpowiednich ostrzeżeń w działach III ksiąg wieczystych, inne wpisy (w tym „powrotne” wpisy własności na rzecz m.st. Warszawy) winny być dokonywane tylko i wyłącznie na podstawie decyzji ostatecznych i prawomocnych. Ufam, że działalność Komisji przyniesie nie tylko bardzo dobre skutki społeczne ale nie zachwieje bezpieczeństwa, jasności i pewności obrotu prawnego.


Rozmawiała: Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska