Organ kontroli skarbowej kończy postępowanie kontrolne wynikiem kontroli w przypadkach wymienionych w art. 24 ust. 1 pkt 2 ustawy o kontroli skarbowej . Dariusz Zalewski - radca prawny zatrudniony w administracji skarbowe - zwraca uwagę, że w praktyce działania organów kontroli skarbowej jest jednak znacznie więcej przypadków, kiedy organ nie kończy postępowania decyzją, a właśnie wynikiem kontroli.

Zdaniem autora w praktyce działania organów kontroli skarbowej daje się zauważyć wyraźną tendencję, że w przypadku, gdy organ skarbowy z powodów formalnoprawnych nie może zakończyć postępowania kontrolnego wydaniem decyzji, wydaje wynik kontroli. Zwłaszcza w sytuacji, gdy niemożliwość wydania decyzji jest spowodowana błędami proceduralnymi, popełnionymi przez organ. Czasem też dyrektorzy urzędów kontroli skarbowej nie przywiązują uwagi do tego, czy w konkretnym przypadku na wydanie wyniku kontroli pozwalają przepisy procedury.

Autor zwraca uwagę, że z punktu widzenia organów skarbowych ta forma zakończenia postępowania wydaje się być bardzo użyteczna z dwóch podstawowych powodów. Po pierwsze, nawet jeśli organ popełnił w trakcie postępowania istotne błędy proceduralne, to zakończenie go wynikiem powoduje brak możliwości odwołania się czy wniesienia skargi do sądu administracyjnego (chyba, że wynik nakłada na stronę określone obowiązki). Po drugie, wynik stwarza organowi możliwość wrócenia do sprawy, a więc ponownego wszczęcia postępowania kontrolnego, w tym samym zakresie, a po wyeliminowaniu błędów czy też przeszkód natury formalnoprawnej do wydania w sprawie decyzji.

Wyniki kontroli wydane z przekroczeniem zakresu określonego w art. 24 ust. 1 pkt 2 u.k.s. są więc kwestionowane przez kontrolowane strony z założeniem, że wkraczają w sferę zastrzeżoną dla decyzji, a więc wydawane są tam, gdzie postępowanie w istocie powinno kończyć się wydaniem przez organ kontroli skarbowej decyzji. Sądy administracyjne uznają jednak, że nie mają kognicji do uchylenia tak wydanych wyników.

Dlatego też zdaniem autora zasadny jest postulat wprowadzenia do ustawy o kontroli skarbowej zmian, które pozwoliłby kontrolowanemu na zażalenie się do organu wyższej instancji lub sądu na wynik kontroli wydany z naruszeniem art. 27 ust. 1 tej ustawy . W praktyce występują bowiem sytuacje, w których kontrolowani uznają, że wydanie wyniku narusza sferę ich praw i interesów, a korzystniejsze dla nich byłoby wydanie w sprawie od razu decyzji, z której treścią mogliby polemizować, stosując zwykłe środki odwoławcze. W innym przypadku nieprawidłowa praktyka wydawania przez organy kontroli skarbowej wyników kontroli w taki sposób i w takiej formie, by nie można było podważać ich treści na drodze sądowoadministracyjnej, zostanie utrwalona.

Więcej w komentarzu Dariusza Zalewskiego Rodzaje wyników kontroli organu kontroli skarbowej opublikowanym w Lex Administracja Skarbowa.

Przywołane akty prawne

Ustawa z 28 września 1991 r. o kontroli skarbowej (Dz. U. z 2011 r. Nr 41, poz. 214 t.j.)