W przedmiotowej sprawie fiskus zakwestionował wysokość podatku naliczonego na podstawie faktury VAT wystawionej przez kancelarię radcy prawnego, obejmującej wynagrodzenie tego radcy za świadczoną usługę prawną. Radca prawny prowadził sprawę przeciwko kontrahentowi podatnika o zapłatę odszkodowania z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy.

Zdaniem fiskusa kwota odszkodowania jest czynnością wyłączoną z opodatkowania podatkiem od towarów i usług, ponieważ nie stanowi ani dostawy towarów, ani świadczenia usług. A skoro kwota wypłaconego na podstawie wyroków sądowych odszkodowania nie podlega opodatkowaniu, to wynagrodzenie radcy prawnego z tytułu świadczenia usług prawnych o zasądzenie odszkodowania za niewywiązywanie się kontrahenta z warunków umowy, związane jest z tą konkretną czynnością niepodlegającą opodatkowaniu.

Sprawa trafiła do WSA w Krakowie. Zdaniem sądu stanowisko fiskusa jest za daleko idące. Sąd uznał, że poniesione wydatki na usługę prawną celem wystąpienia na drogę postępowania sądowego o niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy wpływa na uzyskanie obrotu opodatkowanego VAT. Samo odszkodowanie nie stanowi czynności opodatkowanej, jednak usługa radcy prawnego związana z jego dochodzeniem podejmowana była w związku z szeroko rozumianą działalnością gospodarczą. Niezbędnym warunkiem zastosowania odliczenia podatku jest istnienie związku między wydatkami a czynnościami opodatkowanymi, związek ten może mieć charakter bezpośredni lub pośredni (jak w niniejszym przypadku).

Zatem jeżeli przedmiotem działalności gospodarczej prowadzonej przez podatnika są czynności opodatkowane podatkiem VAT, to wydatki ponoszone przez niego za sporną usługę prawną należy uznać za czynności, które służą prowadzeniu działalności opodatkowanej. A sąd uznał, że zlecenie usługi radcy prawnemu w niniejszej sprawie było związane z działalnością gospodarczą i opodatkowaną podatnika.

Wyrok WSA w Krakowie z 28 sierpnia 2013 r., I SA/Kr 459/13