W styczniu 2006 r. Spółka zakupiła nieruchomość rolną o powierzchni 4 ha za 1.000.000 zł. Od transakcji został naliczony podatek od czynności cywilnoprawnych w wysokości 2%. Powołując się na art. 9 pkt 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych zwalnia się od podatku czynności cywilnoprawne polegające na przeniesieniu własności nieruchomości, pod warunkiem, że w rozumieniu przepisów o podatku rolnym, w chwili dokonania czynności, nabyte grunty stanowią gospodarstwo rolne.
Czy spółka może złożyć korektę PCC oraz wniosek o stwierdzenie nadpłaty?
Czy spółka może dokonać takiej korekty i wystąpić o stwierdzenie nadpłaty, jeżeli płatnikiem PCC był notariusz, a spółka wpłacała kwotę podatku, zgodnie z aktem notarialnym na konto notariusza?

Warunki do zastosowania zwolnienia są spełnione – nabywane grunty stanowią gospodarstwo rolne (obszar gruntów rolnych przekracza 4ha; nie ma tam budynków mieszkalnych). Pobrana przez płatnika kwota stanowi zatem nadpłatę. Można domagać się jej zwrotu, składając wniosek o stwierdzenie nadpłaty.
W sytuacji przedstawionej w pytaniu odróżnić należy dwie kwestie: po pierwsze formalną możliwość dochodzenia stwierdzenia i zwrotu nadpłaty, po drugie – istnienie merytorycznych podstaw do takiego żądania.

Co do tej pierwszej kwestii stwierdzić należy, że okoliczność, że podatek został pobrany przez płatnika nie jest przeszkodą do dochodzenia stwierdzenia nadpłaty. Regulacje dotyczące nadpłat zawarte są w przepisach ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) - dalej o.p.

Jak wynika z brzmienia art. 75 § 1 o.p., jeżeli podatnik kwestionuje zasadność pobrania przez płatnika podatku albo wysokość pobranego podatku, może złożyć wniosek o stwierdzenie nadpłaty podatku. Tak więc okoliczność, że podatek był pobierany przez płatnika (notariusza) absolutnie nie jest przeszkodą do dochodzenia zwrotu nadpłaty (podatku nienależnie pobranego albo pobranego w zbyt dużej wysokości).

Co zaś do merytorycznych podstaw takiego żądania, należałoby ocenić, czy podatek został przez płatnika pobrany nienależnie, tzn. czy zastosowania nie powinno znajdować zwolnienie określone w przepisach art. 9 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649) - dalej u.p.c.c.

Jak stanowi art. 9 pkt 2 u.p.c.c. zwalnia się z podatku od czynności cywilnoprawnych przeniesienie własności nieruchomości lub ich części, wraz z częściami składowymi, z wyjątkiem budynków mieszkalnych lub ich części znajdujących się na obszarze miast, w drodze umów:

a) sprzedaży,
b) dożywocia,
c) o dział spadku - w części dotyczącej spłat lub dopłat,
d) o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat,
e) darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
f) zamiany - do wysokości wartości rynkowej nieruchomości wraz z jej częściami składowymi,

pod warunkiem, że w rozumieniu przepisów o podatku rolnym, w chwili dokonania czynności, nabyte grunty stanowią gospodarstwo rolne albo utworzą gospodarstwo rolne lub wejdą w skład gospodarstwa rolnego będącego własnością nabywcy.

Zwolnienie ma zatem zastosowanie wówczas, gdy sprzedawane grunty mają charakter użytków rolnych (tak są sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków), ich obszar wynosi co najmniej 1ha, bądź 1 ha przeliczeniowy, zaś przedmiotem zbycia nie są budynki mieszkalne lub ich części znajdujące się na obszarze miast.

Z pytania wynika, że te warunki są spełnione – nabywane grunty stanowią gospodarstwo rolne (obszar gruntów rolnych przekracza 4ha; nie ma tam budynków mieszkalnych). W związku z tym zastosowanie powinno znaleźć zwolnienie podatkowe.

Pobrana przez płatnika kwota stanowi zatem nadpłatę. Można domagać się jej zwrotu, składając wniosek o stwierdzenie nadpłaty.