VAT od współwłasności odliczamy proporcjonalnie do udziału w niej

Podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia wydatków na rzecz objętą współwłasnością, w wysokości odpowiadającej proporcji jego udziału oraz pod warunkiem, że istnieje związek między tymi wydatkami a czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika - wyjaśnia ekspert Vademecum Głównego Księgowego.

Pytanie

Czy z faktury na współwłasność córki i ojca na zakup samochodu ciężarowego można odliczyć VAT?

Współwłasność to: córka 95 proc. ojciec 5  proc.. Córka prowadzi działalność gospodarczą, ojciec jest wspólnikiem spółki cywilnej na siebie nie ma zgłoszonej działalności. Przyczyną tej współwłasności jest skorzystanie z kontynuacji ubezpieczenia ojca.

Odpowiedź

Podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia wydatków na rzecz objętą współwłasnością, w wysokości odpowiadającej proporcji jego udziału (tj. w części odpowiadającej 95 proc.) oraz pod warunkiem, że istnieje związek między tymi wydatkami a czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez tego podatnika.

Uzasadnienie

Zgodnie z art. 195 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny - dalej k.c. - własność tej samej rzeczy może także przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność). Udział we współwłasności, w aspekcie regulacji zawartych w przepisach Kodeksu cywilnego, wyraża zakres uprawnień współwłaściciela względem rzeczy wspólnej (także w stosunku do pozostałych współwłaścicieli) i jest określony odpowiednim ułamkiem.

Powołany przepis jest związany z art. 207 k.c., w myśl którego pożytki i inne przychody z rzeczy wspólnej przypadają współwłaścicielom w stosunku do wielkości udziałów; w takim samym stosunku współwłaściciele ponoszą wydatki i ciężary związane z rzeczą wspólną.

W związku z brzmieniem ww. przepisu zasadnym wydaje się uznanie, że również w kontekście regulacji ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - dalej u.p.t.u. - współwłaścicielowi danej rzeczy (samochodu) przysługiwać będą uprawnienia w stosunku do wielkości posiadanych udziałów.

Należy pamiętać, że prawo do odliczenia przysługuje podatnikowi w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych (art. 86 ust. 1 u.p.t.u.).

Podmiotem, który może dokonać takiego odliczenia, jest podatnik VAT, czyli w analizowanym przypadku osoba fizyczna wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą.

W świetle powyższego w mojej ocenie podatnikowi (córce) – przy zachowaniu warunków uprawniających do odliczenia podatku naliczonego (związek zakupu z czynnościami opodatkowanymi VAT) – jako współwłaścicielowi przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego przy zakupie samochodu, w proporcji odpowiadającej jego udziałowi, tj. w części odpowiadającej 95 proc. kwoty podatku naliczonego wykazanej na fakturze.

Podobne wnioski wynikają z interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 30 marca 2009 r., IPPP1/443-91/09-3/AW, w której organ podatkowy podzielił stanowisko wnioskodawcy co do istnienia prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego z tytułu nabycia udziału we współwłasności.