Warto odwołać się tu do wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 22 sierpnia 2008 r. (sygn. akt I FSK 994/07). W sprawie, która stała się przedmiotem rozpoznania sądu spółka sprzedaje produkty spożywcze. Chce wprowadzić do sprzedaży towar będący zestawem złożonym z dwóch produktów pod hasłem: „kup dwa – płać za jeden”. Cena takiego zestawu ma być w rzeczywistości wyższa niż cena produktu, określanego przez spółkę jako produkt wiodący, sprzedawanego samodzielnie. Produkt ten jest opodatkowany stawką 7%, natomiast produkt drugi stawką 22%. Klienci mają kupować zestaw jako całość i za całość będzie płacił. Każdy zestaw będzie pakowany tak, że niemożliwe będzie jego rozdzielenie bez zniszczenia opakowania, a ponadto będzie posiadał własny kod paskowy.
Podatnik powziął wątpliwość co do stawki VAT, jaką należy zastosować w omawianym przypadku, tzn, czy 7%, czy 22%. Spółka złożyła w tej sprawie wniosek o wydanie wiążącej interpretacji podatkowej. Zdaniem podatnika stawką właściwą dla dostawy zestawu powinna być stawka właściwa dla produktu wiodącego.
Organy podatkowe uznały stanowisko podatnika za błędne. Ich zdaniem w omawianej sprawie należy stosować stawki VAT odrębnie dla każdego z elementów zestawu. Organy podatkowe podkreśliły, że wysokość stawek VAT reguluje wyłączne ustawa o VAT, nie mogą być one przedmiotem uznania podatnika. Dodały, że do zastosowania tej samej stawki podatku, w odniesieniu do obydwu produktów sprzedawanych w zestawie, konieczne jest istnienie funkcjonalnego związku pomiędzy towarem podstawowym a towarem do niego dołączonym. W sytuacji zaś, która ma miejsce w omawianej sprawie brak jest integralnego związku pomiędzy produktem podstawowym i załączonym. W konsekwencji taką transakcję należy traktować jako dostawę dwóch towarów. W przypadku gdy każdy z nich podlega innej stawce VAT, konieczne jest odrębne wykazywanie ich wartości na potrzeby naliczania VAT.
Sprawa na skutek skargi podatnika trafiła na wokandę Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. Sąd ten wskazał na art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535 z późn. zm., dalej jako: ustawa o VAT), w myśl którego opodatkowaniu VAT podlega odpłatna dostawa towarów. Za towary (w myśl art. 2 ust. 6 ustawy o VAT) uważa się rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty. Sąd podkreślił, że jeśli w omawianej sprawie przedmiotem dostawy był zestaw dwóch produktów, pomiędzy którymi brak było związku umożliwiającego uznanie takiego zestawu za jedną rzecz, w szczególności zaś za uznanie produktu załączonego za część składową albo przynależność produktu głównego, to nie można uznać, że przedmiotem dostawy jest jeden towar w rozumieniu art. 2 pkt 6 ustawy o VAT.
Podatnik nie godząc się z wyrokiem sądu pierwszej instancji wniósł skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Argumentował w niej, że omawiane zestawy produktów mają stanowić całość i nie mogą być rozłączone bez utraty ich właściwości. Zestawy te stanowią jeden produkt – podkreśliła spółka.
NSA uznał skargę spółki za bezzasadną i ją oddalił. W uzasadnieniu wyroku sąd podkreślił, że podatnik sam wskazał, że wprowadza na rynek zestaw, składający się z dwóch produktów. Wynika to także z hasła reklamy tego zestawu: „kup dwa – płać za jeden”. Poza tym podatnik nie wykazał, aby pomiędzy elementami zestawu istniał jakikolwiek związek funkcjonalny. Zdaniem sądu należy więc taką transakcję traktować jako dostawę dwóch towarów i odrębnie naliczać dla nich VAT.
NSA podkreślił także, że w Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług nie ma pojęcia „zestaw”. Oznacza to, że skoro sam „zestaw” nie jest przedmiotem klasyfikacji, to towary wchodzące w jego skład, jako odrębne produkty będące przedmiotem klasyfikacji PKWiU, podlegają opodatkowaniu VAT według stawek im przypisanych – podsumował NSA.
Reasumując stwierdzić należy, że jeżeli przedmiotem dostawy jest zestaw dwóch produktów, pomiędzy którymi brak jest związku umożliwiającego uznanie produktu załączonego za część składową albo przynależność produktu głównego, to oznacza to, że dostawa dotyczy dwóch towarów. Dlatego też jeżeli produkty składające się na zestaw podlegają różnym stawkom VAT, wówczas trzeba odrębnie opodatkować każdy element takiego zestawu według przypisanych im stawek VAT.
Podatnik powziął wątpliwość co do stawki VAT, jaką należy zastosować w omawianym przypadku, tzn, czy 7%, czy 22%. Spółka złożyła w tej sprawie wniosek o wydanie wiążącej interpretacji podatkowej. Zdaniem podatnika stawką właściwą dla dostawy zestawu powinna być stawka właściwa dla produktu wiodącego.
Organy podatkowe uznały stanowisko podatnika za błędne. Ich zdaniem w omawianej sprawie należy stosować stawki VAT odrębnie dla każdego z elementów zestawu. Organy podatkowe podkreśliły, że wysokość stawek VAT reguluje wyłączne ustawa o VAT, nie mogą być one przedmiotem uznania podatnika. Dodały, że do zastosowania tej samej stawki podatku, w odniesieniu do obydwu produktów sprzedawanych w zestawie, konieczne jest istnienie funkcjonalnego związku pomiędzy towarem podstawowym a towarem do niego dołączonym. W sytuacji zaś, która ma miejsce w omawianej sprawie brak jest integralnego związku pomiędzy produktem podstawowym i załączonym. W konsekwencji taką transakcję należy traktować jako dostawę dwóch towarów. W przypadku gdy każdy z nich podlega innej stawce VAT, konieczne jest odrębne wykazywanie ich wartości na potrzeby naliczania VAT.
Sprawa na skutek skargi podatnika trafiła na wokandę Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. Sąd ten wskazał na art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535 z późn. zm., dalej jako: ustawa o VAT), w myśl którego opodatkowaniu VAT podlega odpłatna dostawa towarów. Za towary (w myśl art. 2 ust. 6 ustawy o VAT) uważa się rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty. Sąd podkreślił, że jeśli w omawianej sprawie przedmiotem dostawy był zestaw dwóch produktów, pomiędzy którymi brak było związku umożliwiającego uznanie takiego zestawu za jedną rzecz, w szczególności zaś za uznanie produktu załączonego za część składową albo przynależność produktu głównego, to nie można uznać, że przedmiotem dostawy jest jeden towar w rozumieniu art. 2 pkt 6 ustawy o VAT.
Podatnik nie godząc się z wyrokiem sądu pierwszej instancji wniósł skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Argumentował w niej, że omawiane zestawy produktów mają stanowić całość i nie mogą być rozłączone bez utraty ich właściwości. Zestawy te stanowią jeden produkt – podkreśliła spółka.
NSA uznał skargę spółki za bezzasadną i ją oddalił. W uzasadnieniu wyroku sąd podkreślił, że podatnik sam wskazał, że wprowadza na rynek zestaw, składający się z dwóch produktów. Wynika to także z hasła reklamy tego zestawu: „kup dwa – płać za jeden”. Poza tym podatnik nie wykazał, aby pomiędzy elementami zestawu istniał jakikolwiek związek funkcjonalny. Zdaniem sądu należy więc taką transakcję traktować jako dostawę dwóch towarów i odrębnie naliczać dla nich VAT.
NSA podkreślił także, że w Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług nie ma pojęcia „zestaw”. Oznacza to, że skoro sam „zestaw” nie jest przedmiotem klasyfikacji, to towary wchodzące w jego skład, jako odrębne produkty będące przedmiotem klasyfikacji PKWiU, podlegają opodatkowaniu VAT według stawek im przypisanych – podsumował NSA.
Reasumując stwierdzić należy, że jeżeli przedmiotem dostawy jest zestaw dwóch produktów, pomiędzy którymi brak jest związku umożliwiającego uznanie produktu załączonego za część składową albo przynależność produktu głównego, to oznacza to, że dostawa dotyczy dwóch towarów. Dlatego też jeżeli produkty składające się na zestaw podlegają różnym stawkom VAT, wówczas trzeba odrębnie opodatkować każdy element takiego zestawu według przypisanych im stawek VAT.