Minister sprawiedliwości wystąpił do Sądu Najwyższego o uchylenie uchwały Naczelnej Rady Komorniczej w sprawie opodatkowania czynności 23 proc. podatkiem VAT .
Zwiększenie kosztów egzekucji
Zdaniem ministra, uchwała KRK jest niezgodna z konstytucyjną zasadą pewności prawa i nie zaskakiwania obywateli zmianami. Minister zwrócił uwagę, że materię podatkową mogą regulować tylko ustawy. Zdaniem Ministra Sprawiedliwości, zaskarżona uchwała zawiera interpretację, rodzącą poważne skutki procesowe, gdyż zwiększa koszty postępowań egzekucyjnych. Zaskarżona uchwała dotyczy oprócz organów i członków samorządu komorniczego, także - dłużników.
Tylko opinia KRN
Uchwała KRK nr 1460 z 15 września br. powołała się na interpretację ogólną ministra finansów z 9 czerwca 2015 r., że komornicy powinni zostać uznani za podatników VAT w zakresie wykonywanych czynności egzekucyjnych. Krajowa Rada Komornicza rekomendowała komornikom sądowym występowanie do właściwych organów o wydanie interpretacji indywidualnych.
Ministerstwo Finansów opracowało biuletyn, w którym wyjaśniło zasady obliczania podatku VAT w postępowaniu egzekucyjnym. Wskazano w nim jednoznacznie, że podatek VAT mieści się w opłacie egzekucyjnej i nie może być do niej doliczany.
Zdaniem przedstawiciela KRK prof. Witolda Modzelewskiego i szefa Rady Rafała Frączka kwestionowana przez Ministerstwo Sprawiedliwości uchwała stanowi jedynie opinię wyrażoną przez organ samorządu zawodowego w ramach ustawowych kompetencji wynikających wprost z art. 85 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy o komornikach sądowych i egzekucji. Uchwała wydana została w trosce o zapewnienie działań zgodnych z prawem oraz o umożliwienie należytego wykonywania zawodu komornika sądowego wobec braku jakichkolwiek regulacji prawnych, które umożliwiałyby komornikom w sposób zgodny z prawem należyte wywiązanie się z nałożonego przez Ministra Finansów obowiązku podatkowego. A ten w czerwcu br. nagle zmienił dotychczasowe stanowisko, stwierdzając, że VAT wlicza się do opłat komorniczych.
Co istotne, wyrażony w treści uchwały pogląd nie stanowi autorytarnej oceny Krajowej Rady Komorniczej, lecz wynik poczynionych analiz i uzyskanych przez Krajową Radę Komorniczą opinii prawnych najwybitniejszych ekspertów i uznanych autorytetów z różnych dziedzin prawa, w tym prawa podatkowego.
Uchylenie uchwały
Sąd Najwyższy w wyroku z 15 grudnia br. uchylił w całości zaskarżoną uchwałę i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia. Sędzia Krzysztof Staryk podkreślił, że Sąd Najwyższy nie neguje prawa Krajowej Rady Komorniczej do podejmowania uchwał, ale sformułowania zawarte w zakwestionowanej uchwale wykraczają poza opinię. Uchwała KRK jest bardzo kategoryczna, a w szczególności zdanie, że podatek 23 proc. VAT należy zaliczyć do opłat egzekucyjnych. Sformułowanie takie zmienia sytuację prawną przez to, że w skutek uchwały bardzo wielu komorników zastosowało się do niej i zaczęło podnosić kwoty egzekucyjne.
- Sytuacja taka była niezgodna z intencją ustawodawcy - podkreślił sędzia Staryk. - Obywatele zostali obarczeni dodatkowymi opłatami - dodał SN. Przy roszczeniach pieniężnych stawki komornicze dochodzą do 15 proc., nie mniej niż 1/10 wynagrodzenia w gospodarce. A biorąc pod uwagę, że takie przeciętne wynagrodzenie wynosiło w ubiegłym roku 3380 zł, to 1/10 daje około 308 zł. Jeśli na przykład mamy do czynienia z roszczeniem o alimenty w wysokości 400 zł, to przy skutecznej egzekucji wraz z 23 proc. VAT - powódka nie dostanie żadnego świadczenia.
Uchwała nie może zachęcać
SN nie ocenia interpretacji ministra finansów, gdyż należy to do sądów administracyjnych i ewentualnie Trybunału Konstytucyjnego. Prawdą jest też, że w czerwcu br. doszło do diametralnej zmiany interpretacji ministra finansów. Ale egzekucja komornicza dotyka 6 mln osób rocznie, dlatego opłaty powinny być określane precyzyjnie.
SN podkreślił, że sprawa jest ważna nie tylko dla komorników, ale i dla społeczeństwa. Możliwe jest podjęcie uchwały przez KRK w tej kwestii, ale nie powinna ona zachęcać komorników do podwyższania opłaty o podatek VAT. Opinia Rady nie może wpływać na proces prawotwórczy i dawać podstaw do doliczania VAT. Tym samym uchwała przekracza kompetencje KRK.
Sygnatura akt III ZS 10/15, wyrok z 15 grudnia 2015 r.
| Dowiedz się więcej z książki | |
 |
Komornik a podatek VAT
|