Pytanie

Osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą, podatnik VAT (w chwili obecnej w okresie zawieszenia działalności) w wyniku nakazu sądowego i podjętych czynności komorniczych w drodze egzekucji komorniczej "sprzedała" rzeczy wykorzystywane w działalności gospodarczej - od tej sprzedaży komornik naliczył i odprowadził VAT do urzędu skarbowego. Ale zlicytowano także rzeczy prywatne z gospodarstwa domowego, które nigdy nie były rozliczane w działalności i nie odliczono VAT przy ich nabyciu - w tym wypadku także komornik naliczył VAT i odprowadził do urzędu skarbowego.

Czy postąpił słusznie?

A jeśli nie, to czy podatnik sam może wystawić fakturę korygującą i skorygować rozliczenie?

Odpowiedź

Jeśli określone towary należały do osoby fizycznej będącej podatnikiem, lecz wchodziły one w zakres jej majątku prywatnego, nie były nigdy używane w działalności, to wówczas w zakresie sprzedaży tych towarów osoba ta nie jest podatnikiem. Skoro nie jest podatnikiem, to ich sprzedaż – także w ramach sprzedaży egzekucyjnej – nie będzie podlegała opodatkowaniu VAT.

Należałoby w związku z tym złożyć wniosek o stwierdzenie nadpłaty do organu podatkowego.

Samo wystawienie faktury korygującej i brak ujęcia obrotów oraz kwoty podatku w deklaracji nie będzie prowadzić do odzyskania podatku, który został przez komornika potrącony z kwot uzyskanych ze sprzedaży egzekucyjnej oraz odprowadzony do urzędu skarbowego.

 

Uzasadnienie

 

Zgodnie z art. 18 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - dalej u.p.t.u., organy egzekucyjne określone w ustawie z 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.

Nie każda oczywiście sprzedaż egzekucyjna może być uznana za dostawę podlegającą opodatkowaniu w rozumieniu u.p.t.u. O zakwalifikowaniu danej sprzedaży do dostawy podlegającej opodatkowaniu decyduje rozstrzygnięcie, czy byłaby ona dostawą wykonywaną przez podatnika.

Jednakże częstotliwość wykonywania przez płatnika sprzedaży egzekucyjnej nie przesądza o tym, że sprzedaż ta dokonywana jest w imieniu podatnika VAT. W szczególności w przypadku sprzedaży towarów należących do osoby fizycznej, niebędącej w ogóle podatnikiem, wykluczone jest uznanie, że sprzedaż dokonywana jest w imieniu podatnika. W związku z tym, chociaż stanowi ona dostawę, nie będzie podlegać opodatkowaniu. Skoro bowiem nie ma tutaj podatnika, nie może być i płatnika podatku od tej samej czynności. Kwestię opodatkowania danej dostawy wykonywanej w trybie egzekucji należy bowiem rozpatrywać nie przez osobę płatnika, lecz "podstawiając" jako dostawcę podmiot, którego towary są sprzedawane. Przykładowo, jeśli dostawa dotyczy towarów używanych przez podatnika, któremu nie przysługiwało w stosunku do nich prawo obniżenia podatku, to ich sprzedaż egzekucyjna nie będzie podlegać opodatkowaniu, lecz powinna być zwolniona z podatku.

Jeśli określone towary należały do osoby fizycznej będącej podatnikiem, lecz wchodziły one w zakres jej majątku prywatnego, nie były nigdy używane w działalności, to wówczas w zakresie sprzedaży tych towarów osoba ta nie jest podatnikiem. Skoro nie jest podatnikiem, to ich sprzedaż – także w ramach sprzedaży egzekucyjnej – nie będzie podlegała opodatkowaniu VAT.

Podatek przez płatnika został pobrany niezasadnie. Stanowi on zatem nadpłatę. Zgodnie z przepisem art. 72 § 1 pkt 2 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa – dalej o.p., za nadpłatę uważa się kwotę podatku pobraną przez płatnika nienależnie lub w wysokości większej od należnej.

W myśl art. 73 § 1 pkt 2 o.p. nadpłata powstaje z dniem pobrania przez płatnika podatku nienależnego lub w wysokości większej od należnej.

Zgodnie z art. 75 § 1 o.p. jeżeli podatnik kwestionuje zasadność pobrania przez płatnika podatku albo wysokość pobranego podatku, może złożyć wniosek o stwierdzenie nadpłaty podatku.

Tak więc należałoby złożyć wniosek o stwierdzenie nadpłaty do organu podatkowego.

Samo wystawienie faktury korygującej i brak ujęcia obrotów oraz kwoty podatku w deklaracji nie będzie prowadzić do odzyskania podatku, który został przez komornika potrącony z kwot uzyskanych ze sprzedaży egzekucyjnej oraz odprowadzony do urzędu skarbowego.

W tym przypadku – ponieważ nadpłata powstała w związku z nienależnym pobraniem podatku przez płatnika – nie trzeba składać skorygowanej deklaracji VAT. W deklaracji VAT kwoty z tej sprzedaży (która w istocie nie podlegała podatkowi a została przez podatnika niesłusznie opodatkowana) po prostu nie zostaną ujęte.

 

Dowiedz się więcej z książki
Komornik a podatek VAT
  • rzetelna i aktualna wiedza
  • darmowa wysyłka od 50 zł