Przyjęcie numeru PESEL za identyfikator podatkowy dla osób fizycznych objętych tym rejestrem, nieprowadzących działalności gospodarczej i niebędących podatnikiem podatku VAT przewiduje resort finansów w opublikowanym na swojej stronie internetowej projekcie nowelizacji ustawy o NIP.

Celem projektowanej nowelizacji jest uproszczenie systemu ewidencji i identyfikacji podatników i płatników, między innymi poprzez ograniczenie zakresu danych identyfikacyjnych niezbędnych w kontaktach z administracją podatkową, odstąpienie od wielokrotnego wprowadzania tych samych danych do różnych rejestrów i zmianę trybu nadawania numeru NIP.

Przyjęta ma zostać zasada, że osoba fizyczna objęta rejestrem PESEL, która nie prowadzi działalności gospodarczej i nie jest podatnikiem podatku VAT posługiwać się będzie numerem PESEL, po którym zostanie zidentyfikowana przez organy administracji podatkowej. Wybrane dane z rejestru PESEL, takie jak: numer ewidencyjny, nazwisko, pierwsze imię, drugie imię, imiona rodziców, data i miejsce urodzenia, itd., staną się danymi referencyjnymi umożliwiającymi identyfikację podatników i płatników. Obowiązek zgłoszenia i aktualizacji tych danych będzie realizowany tylko w tym rejestrze. Do urzędu skarbowego zgłaszane będą tylko niektóre dane ewidencyjne wymagane dla celów podatkowych, a nie objęte rejestrem PESEL, takie jak adres zamieszkania (gdy jest różny od adresu zameldowania) i informacje dotyczące rachunku bankowego.

Osoby fizyczne, o których tutaj mowa, zostaną automatycznie zarejestrowane w Centralnym Rejestrze Podmiotów Krajowej Ewidencji Podatników pod numerem identyfikacji podatkowej, na podstawie danych ewidencyjnych, które zostaną przesłane z rejestru PESEL. Potwierdzenie nadania NIP będzie udostępniane zainteresowanemu na wniosek, a informacja o tym numerze będzie mogła być przekazywana bez udziału podatnika w ramach administracji publicznej.

Osoby nieobjęte rejestrem PESEL i jednostki organizacyjne podlegać będą nadal obowiązkowi ewidencyjnemu, a nadany im NIP będzie, tak jak dotychczas, służył jako identyfikator wykorzystywany w kontaktach z administracją. Procedura nadawania numeru NIP ma jednak ulec uproszczeniu. Wydawaną w tym zakresie decyzję administracyjną ma zastąpić czynność materialno-techniczna, polegająca na wygenerowaniu w systemie informatycznym administracji podatkowej tego identyfikatora.

W związku ze zmianami dotyczącymi wprowadzania danych oraz procesu ich przetwarzania zmieniona ma zostać nazwa obecnie funkcjonującej Krajowej Ewidencji Podatników (KEP) na Centralny Rejestr Podmiotów KEP. Rejestr ten, podobnie jak aktualnie KEP, będzie prowadzony przez Ministra Finansów, ale zmienić się ma bezpośredni sposób wprowadzania danych z dokumentacji związanej z nadaniem NIP i aktualizowaniem ich, a także ulegnie zmianie zakres i źródło tych danych, bo część z nich będzie transferowana bezpośrednio z rejestru PESEL.

Wejście w życie projektowanej ustawy o zmianie ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników oraz o zmianie innych ustaw  planowane jest co do zasady na dzień 1 lipca 2011 r., jednakże dla części przepisów przewidziano inne terminy początku obowiązywania.

Jolanta Mazur