Pytanie

Spółka obciążyła materialnie pracowników powstałym zawinionym niedoborem w wartości sprzedaży (cena detaliczna).

Czy powstały niedobór zawiniony w cenie sprzedaży podlega w całości opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych?

Odpowiedź

Obciążenie pracownika odpowiedzialnego materialnie (przez pracodawcę) kosztem powstałych niedoborów skutkuje powstaniem przychodu po stronie spółki. Przychód taki równy będzie kwocie odszkodowania jakie musi wypłacić pracownik i zostanie uzyskany dopiero w momencie faktycznego otrzymania przez pracodawcę zapłaty.

Uzasadnienie

Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - dalej u.p.d.o.p., przychodem są m.in. otrzymane pieniądze. To w moim przekonaniu przesądza o tym, że uzyskane przez pracodawcę od pracownika odszkodowanie wypłacane w związku z powstałymi niedoborami stanowi przychód podatkowy pracodawcy.

Wyznaczając moment uzyskania przychodu należy odwołać się do art. 12 ust. 3e u.p.d.o.p., zgodnie z którymi w przypadku gdy nie mają zastosowania inne przepisy definiujące moment uzyskania przychodu (a tak jest w analizowanym przypadku) za datę powstania przychodu uznaje się dzień otrzymania zapłaty.

Zatem wraz z otrzymaniem od pracownika odszkodowania za powstałe niedobory, pracodawca uzyskuje przychód podatkowy. Kwota przychodu wyznaczana jest wysokością otrzymanego odszkodowania a nie bezpośrednio cenami utraconych towarów (chociaż oczywiście wartość taka ma wpływ na kwotę przychodu gdyż wysokość odszkodowania kalkulowana jest na podstawie faktycznie poniesionej strat).

Zaznaczyć przy tym trzeba, że jeżeli świadczenie otrzymane przez pracownika jest w kwocie brutto to w takiej też kwocie winien być rozpoznany przychód. W tym przypadku nie występuje kwota VAT, która podlegałaby wyłączeniu z przychodów.

Uwagi

Gdyby, z uwagi na okoliczności wystąpienia straty, podatnik nie mógł zaliczyć do kosztów kwot wydatkowanych wcześniej na nabycie towarów, wówczas należałoby rozważyć możliwość zastosowania wyłączenia zapisanego w art. 12 ust. 4 pkt 6a u.p.d.o.p., zgodnie z którym do przychodów nie zalicza się zwróconych wydatków niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów.

Jednocześnie w takim przypadku niekiedy wskazuje się na to, że wyłączenie takie nie przysługuje gdy podatnik sam przyczynił się do tego, że wydatek nie mógł być kosztem podatkowym. Jednak moim zdaniem, wobec braku stosownego zapisu w ustawie podatkowej, wnioski takie są zbyt daleko idące.

Dowiedz się więcej z książki
CIT. Komentarz. Podatki i rachunkowość
  • rzetelna i aktualna wiedza
  • darmowa wysyłka od 50 zł