Interpretacje podatkowe przekazują specjalistyczną opinię prawną niosącą ze sobą szczególną ochronę prawną. W opinii resortu finansów opłata związana z jej wydaniem nie koresponduje zarówno z cenami wolnorynkowymi za tego typu usługi, jak również z opłatami za inne czynności administracyjne. Dlatego też Ministerstwo Finansów proponuje zróżnicowanie wysokości opłaty za wydanie interpretacji, poprzez jej podwyższenie dla określonej kategorii wnioskodawców, tj. dla podmiotów, dla których właściwy jest naczelnik wyspecjalizowanego urzędu skarbowego.

Ministerstwo Finansów przedstawiło 10 lutego br. założenia do nowelizacji Ordynacji podatkowej, w których wskazuje na konieczność zróżnicowania opłat za wydanie interpretacji, uregulowania oraz doprecyzowania poszczególnych zagadnień wynikających ze zmieniającego się otoczenia prawnego oraz wprowadzenia zmian usprawniających funkcjonowanie administracji skarbowej w zakresie systemu interpretacji przepisów prawa podatkowego.

Opłata za wydanie

Najbardziej dotkliwy w skutkach dla określonego kręgu podatników są propozycje znacznego zwiększenia opłaty za wydanie interpretacji indywidualnej. Zdaniem resortu finansów obowiązująca w obecnej wysokości opłata za wydanie interpretacji nie odzwierciedla jakości oraz pracochłonności związanej z tą instytucją. Przedstawiane w nich zagadnienia dotyczą bardzo skomplikowanych stanów faktycznych. Powyższe sprawia, że interpretacje podatkowe przekazują specjalistyczną opinię prawną niosącą ze sobą szczególną ochronę prawną. Opłata związana z jej wydaniem nie koresponduje przy tym zarówno z cenami wolnorynkowymi za tego typu usługi, jak również z opłatami za inne czynności administracyjne. Stąd też proponuje się zróżnicowanie wysokości opłaty za wydanie interpretacji, poprzez jej podwyższenie dla określonej kategorii wnioskodawców, tj. dla podmiotów, dla których właściwy jest naczelnik wyspecjalizowanego urzędu skarbowego. Aktualnie opłata za wydanie interpretacji jest jednakowa dla wszystkich podmiotów i wynosi 40 zł.

Z uwagi na powyższe proponuje się, aby wystąpienie z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej przez wnioskodawców, którzy znajdują się we właściwości tzw. dużych urzędów skarbowych, podlegało opłacie w wysokości 1000 zł. Są to podmioty duże lub o skomplikowanej strukturze własnościowej, organizacyjnej i kapitałowej, przez co zagadnienia zawarte we wnioskach o wydanie interpretacji indywidualnych składanych przez te podmioty na ogół charakteryzują się wysokim stopniem złożoności i wymagają dużego nakładu pracy. Przygotowanie interpretacji dla tego typu wnioskodawców wymaga najwięcej czasu, a co się z tym wiąże, generuje największe koszty. Konsekwentnie podniesienie wysokości opłat będzie dotyczyć również przypadków, gdy podmioty te będą występować z wnioskami o wydanie interpretacji indywidualnej do wójta, burmistrza (prezydenta miasta), starosty lub marszałka województwa.

Zmiany z urzędu interpretacji indywidualnej

Proponuje się utworzenie nowej regulacji wskazującej, iż uwzględniając konieczność zapewnienia jednolitości i prawidłowości interpretacji indywidualnych oraz w celu usprawnienia procesu wydawania i zmiany interpretacji indywidualnych, minister finansów może, w drodze rozporządzenia, upoważnić podległe organy do wydawania interpretacji indywidualnych oraz do zmiany interpretacji indywidualnych, w jego imieniu i w ustalonym zakresie, określając jednocześnie właściwość rzeczową i miejscową upoważnionych organów. Organy upoważnione do wydawania interpretacji zostaną dodatkowo delegowane do zmiany z urzędu interpretacji indywidualnej w przypadku:

1) stwierdzenia przez organ, w ramach rozpatrywania wniesionego przez wnioskodawcę wezwania do usunięcia naruszenia prawa, że wydana interpretacja jest nieprawidłowa przez co narusza przepisy prawa, oraz

2) stwierdzenia nieprawidłowości tzw. interpretacji milczącej. Podkreślić jednocześnie należy, iż udzielenie upoważnienia do zmiany interpretacji indywidualnych nie pozbawi ministra finansów kompetencji w tym zakresie.

Ochrona wnioskodawcy w przypadku błędnego pouczenia

Jak wskazują projektodawcy zmian błędne pouczenie może wyrażać się zarówno w niewłaściwym oznaczeniu sądu, do którego należy wnieść środek zaskarżenia, jak i w nieprawidłowo określonym terminie do wniesienia tegoż środka zaskarżenia. Błąd w tym zakresie może negatywnie wpłynąć na pozycję procesową podmiotu, na rzecz którego została wydania interpretacja indywidualna. Dlatego też proponuje się wprowadzić zmianę, która sprawi, że podmiot, który został błędnie pouczony, w zależności od rodzaju wadliwości, może pominąć negatywne dla siebie konsekwencje prawne.

Zawiadomienie o zmienionej interpretacji indywidualnej

Obecna brzmienie art. 14e § 2 ustawy Ordynacji podatkowej może sugerować, iż podmiot któremu w danej sprawie interpretacja została wydana, zostaje jedynie zawiadomiony o fakcie dokonania zmiany interpretacji. Dlatego proponuje się zmianę przepisu, który nie będzie budził wątpliwości, że doręczeniu podlega interpretacja zmieniająca.

Termin do wydania interpretacji, w przypadku wniesienia wniosku za pomocą środków komunikacji elektronicznej

Proponuje się uzupełnienie treści art. 14h Ordynacji podatkowej poprzez wprowadzenie odesłania do odpowiedniego stosowania przepisu art. 165 § 3b tej ustawy, w myśl którego datą wszczęcia postępowania na żądanie strony wniesione za pomocą środków komunikacji elektronicznej jest dzień wprowadzenia żądania do systemu teleinformatycznego organu podatkowego. Precyzyjne określenie początkowej daty postępowania interpretacyjnego ma przy tym istotne znaczenie dla właściwego obliczenia terminu jego zakończenia.

Umorzenie postępowania dotyczącego wydania interpretacji indywidualnej

Instytucja interpretacji indywidualnych, z uwagi na brak w art. 14h Ordynacji podatkowej stosownego odesłania do art. 208, nie przewiduje wprost możliwości umorzenia postępowania dotyczącego wydania interpretacji indywidualnej. Zdarzają się jednak sytuacje, w których brak możliwości umorzenia postępowania powoduje istotne komplikacje, np. w przypadku śmierci wnioskodawcy (osoby fizycznej) lub w przypadku likwidacji wnioskodawcy (osoby prawnej). Projekt przewiduje tym samym wprowadzenie w art. 14h Ordynacji podatkowej odesłania do art. 208. Konstrukcja ta znajdzie również zastosowanie w przypadku wycofania wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej.

Sprostowanie oczywistej omyłki zawartej w interpretacji indywidualnej

Funkcjonowanie instytucji interpretacji indywidualnych utrudnia brak możliwości prostowania błędów rachunkowych oraz inne oczywistych omyłek. Stąd projekt zakłada możliwość sprostowania oczywistej omyłki zawartej w interpretacji indywidualnej z urzędu, jak też na wniosek podmiotu, któremu w danej sprawie interpretacja została wydana.

Bez obowiązku umieszczania w BIP-ie wniosków o wydanie interpretacji

W praktyce opracowywania interpretacji podatkowych stan faktyczny, czy też zdarzenie przyszłe, jak również stanowisko w sprawie oceny prawnej tego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego przedstawione przez wnioskodawcę we wniosku, cytowane jest w treści interpretacji. Tym samym w BIP informacja, co do tych elementów jest dublowana – raz poprzez opublikowanie samego wniosku i drugi raz poprzez zamieszczenie w samej interpretacji zawartego we wniosku stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) oraz ich oceny prawnej. Obowiązek publikacji w BIP wniosku o wydanie interpretacji w znacznym stopniu wydłuża czas wprowadzania interpretacji do bazy. Proponuje się zatem, aby w art. 14i § 3 Ordynacji podatkowej zrezygnować z obowiązku publikowania w Biuletynie Informacji Publicznej wniosku o wydanie interpretacji.

Michał Malinowski