Zwolnienia przedmiotowe
Katalog zwolnień przedmiotowych z obowiązku stosowania kas rejestrujących przy ewidencjonowaniu obrotu i kwot podatku należnego zawiera załącznik do rozporządzenia. Podatnicy wykonujący czynności wymienione w tym załączniku, co do zasady, korzystają ze zwolnienia do 31 grudnia 2014 r. W szczególności w stosunku do rozporządzenia z 2010 r., istotną zmianą jest wyłączenie ze zwolnień usług świadczonych przez szkoły nauki jazdy. Od 1 stycznia 2013 r. ze zwolnienia przedmiotowego nie będą mogli korzystać podatnicy świadczący usługi szkół nauki jazdy (PKWiU 85.53.11). Podatnicy ci będą mogli natomiast korzystać, na ogólnych zasadach, ze zwolnień podmiotowych (tj. z tytułu nieprzekroczenia kwoty obrotu – 20.000 zł).
W stosunku do rozporządzenia 2010 zmieniono także zapis poz. 41 załącznika do rozporządzenia 2012, który wskazuje, że zwolnienie dotyczy także (ewentualnych) należności przyjmowanych przez rewizorów z tytułu usług przewozu przewożonych przez osoby rzeczy i zwierząt.
Zwolnienia podmiotowe
Na lata 2013-2014 został obniżony, w stosunku do lat ubiegłych, limit uprawniający podatników do korzystania ze zwolnienia z obowiązku stosowania kas rejestrujących przy ewidencjonowaniu obrotu i kwot podatku należnego. Zarówno podatnicy, którzy kontynuują prowadzenie sprzedaży na rzecz podmiotów wymienionych w art. 111 ust. 1 ustawy, jak i podatnicy, którzy rozpoczną tę sprzedaż po 31 grudnia 2012 r. będą zwolnieni z obowiązku ewidencjonowania obrotu i kwot podatku należnego za pomocą kas rejestrujących jeśli nie przekroczą obrotu, ze sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, w wysokości 20.000 zł.
Ponadto w przypadku podatników rozpoczynających działalność w trakcie roku podatkowego limit 20.000 zł będzie określany w proporcji do okresu prowadzenia działalności obligującej do stosowania kas rejestrujących. W rozporządzeniu 2010 do podatnika rozpoczynającego sprzedaż dla osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych stosuje się limit 20.000 zł niezależnie od tego, czy rozpoczął on działalność w pierwszym, czy czwartym kwartale roku. Zgodnie natomiast z rozporządzeniem 2012 wysokość limitu dla podatników rozpoczynających działalność będzie uzależniona od okresu prowadzonej w tym roku sprzedaży. Przy czym limit ten należy liczyć od momentu rozpoczęcia sprzedaży dla osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych do końca danego roku podatkowego.
Zwolnienia podmiotowo-przedmiotowe
Utrzymano system zwolnień u podatników, u których udział wartości dostaw towarówi świadczonych usług wymienionych w części I załącznika w obrotach z działalności określonej w art. 111 ust. 1 ustawy o VAT jest większy niż 80 proc.. Zwolnieniem z tego tytułu objęci są zarówno podatnicy, u których udział procentowy obrotu był w poprzednim roku podatkowym wyższy niż 80 proc., jak również podatnicy rozpoczynający po 31 grudnia 2012 r. wykonywanie czynności, o których mowa w art. 111 ust. 1 ustawy o VAT, u których przewidywany udział procentowy obrotu będzie wyższy niż 80 proc.
Utrata prawa do zwolnienia podmiotowego albo podmiotowo-przedmiotowego a prawo do zwolnienia z drugiego tytułu
W § 3 ust. 2 rozporządzenia 2012 zawarto zastrzeżenie, że jeśli podatnik w poprzednim roku podatkowym przestał spełniać warunki do korzystania ze zwolnienia z tytułu limitu obrotu (zwolnienie podmiotowe), nie może ponownie korzystać z tego tytułu zwolnieniowego. Może natomiast skorzystać ze zwolnienia z tytułu „udziału procentowego obrotu” (zwolnienie podmiotowo-przedmiotowe) w przypadku, gdy spełni warunki do korzystania z tego tytułu zwolnieniowego. Taka sama zasada dotyczy utraty zwolnienia z tytułu „udziału procentowego obrotu” (zwolnienie podmiotowo-przedmiotowe) - § 3 ust. 3 rozporządzenia 2012. Jeśli podatnik nie osiągnął w pierwszym lub drugim półroczu poprzedniego roku podatkowego wskaźnika uprawniającego do korzystania z tego tytułu, nie może ponownie z niego skorzystać, natomiast może skorzystać ze zwolnienia z tytułu obrotu (zwolnienie podmiotowe) w przypadku, gdy spełni warunki do korzystania z tego tytułu zwolnieniowego. Jednocześnie wprowadzono zastrzeżenie, że podatnik, który w poprzednim roku podatkowym był obowiązany do ewidencjonowania (niezależnie od przyczyny) nie może korzystać ze zwolnienia z tytułu limitu obrotów.
Wyłączenia ze zwolnienia
Katalog czynności, do których nie mają zastosowania zwolnienia przedmiotowe, podmiotowe oraz podmiotowo-przedmiotowe, zawiera § 4 rozporządzenia 2012. Katalog ten pozostał niezmieniony w stosunku do rozporządzenia 2010. Nadal obowiązują zasady wyłączenia ze zwolnienia od ewidencjonowania przy zastosowaniu kas rejestrujących, m.in. w przypadku dostaw: części do silników (PKWiU 28.11.4), silników spalinowych wewnętrznego spalania w rodzaju stosowanych do napędu pojazdów (PKWiU 29.10.1), nadwozi do pojazdów silnikowych (PKWiU 29.20.1), przyczep i naczep; kontenerów (PKWiU 29.20.2); sprzętu radiowego, telewizyjnego i telekomunikacyjnego, sprzętu fotograficznego. W katalogu tym dokonano jedynie zmian o charakterze porządkującym. W stosunku do rozporządzenia 2010 w rozporządzeniu 2012 zmieniono natomiast zasadę ewidencjonowania czynności dostawy gazu płynnego. Zgodnie, bowiem z rozporządzeniem 2012 ewidencjonowaniu będą podlegały czynności dostawy gazu płynnego, a nie tak jak dotychczas, podatnicy prowadzący działalność w zakresie sprzedaży gazu płynnego. W konsekwencji czynność dostawy gazu będzie objęta obowiązkiem ewidencyjnym na takich zasadach jak pozostałe czynności wymienione w § 4 ust. 1 rozporządzenia 2012.
W rozporządzeniu 2012 zmodyfikowano wyłączenia ze zwolnienia dotyczące świadczenia „usług przewozów regularnych i nieregularnych pasażerskich w samochodowej komunikacji” poprzez usunięcie wyrazów „regularnych i nieregularnych”. Zmiana ta ma charakter wyłącznie doprecyzowujący.
Zmianie uległy również wyłączenia ze zwolnienia dotyczące usług przewozu osób oraz ich bagażu podręcznego taksówkami. Zmiana ta jest konsekwencją nowego brzmienia definicji taksówki zawartej w ustawie - Prawo o ruchu drogowym
W rozporządzeniu 2012 zmieniono również zakres wyłączenia ze zwolnienia dotyczącego nośników danych. Modyfikacja polega na dodaniu wyrażenia „inne analogowe lub cyfrowe nośniki danych”. Zmiana ta uwzględnia postęp technologiczny i stosowanie w obrocie różnych nośników danych, nie tylko tych wymienionych w rozporządzeniu 2010.
@page_break@
Terminy wprowadzenia kas rejestrujących
W rozporządzeniu 2012 utrzymano zasadę, że podatnik traci prawo do zwolnienia z ewidencjonowania sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych po upływie dwóch miesięcy następujących po miesiącu, w którym przestał spełniać warunki danego tytułu zwolnieniowego.
Zasada ta dotyczy zatem podatników:
- kontynuujących prowadzoną w zeszłym roku działalność w ww. zakresie i korzystających dotychczas ze zwolnienia podmiotowego, w związku z przekroczeniem obrotu z tej działalności w wysokości 20.000 zł,
- rozpoczynających w danym roku działalność w ww. zakresie i korzystających ze zwolnienia podmiotowego, w związku z przekroczeniem obrotu z tej działalności w wysokości 20.000 zł (liczonej w proporcji do okresu wykonywania czynności ),
- kontynuujących prowadzoną w zeszłym roku działalność w ww. zakresie i korzystających ze zwolnienia podmiotowo-przedmiotowego, w związku z nieosiągnięciem w danym półroczu roku podatkowego wskaźnika procentowego udziału obrotów przekraczającego 80 proc.,
- rozpoczynających w pierwszym półroczu roku podatkowego działalność w ww. zakresie i korzystających ze zwolnienia podmiotowo-przedmiotowego, w związku z nieosiąganiem w okresie pierwszych sześciu miesięcy z wykonywania tych czynności wskaźnika udziału procentowego obrotów przekraczającego 80 proc.,
- rozpoczynających w drugim półroczu roku podatkowego działalność w ww. zakresie i korzystających ze zwolnienia podmiotowo-przedmiotowego, w związku z nieosiąganiem do końca roku podatkowego wskaźnika udziału procentowego obrotu przekraczającego 80 proc.
Jednocześnie zmodyfikowano (w stosunku do § 3 ust. 3 rozporządzenia 2010) regulację dotyczącą podatników, którzy na skutek utraty prawa do zwolnienia podmiotowoprzedmiotowego musieliby zainstalować ponad 5 000 kas. Zgodnie ze zmianą skrócono, z 2 lat do 1 roku, okres zwolnienia dla podatników korzystających ze zwolnienia określonego w § 3 pkt 3 rozporządzenia 2012, przy jednoczesnym dopuszczeniu zasady ogólnej, wyrażonej w § 6 rozporządzenia 2012, dotyczącej stopniowego wprowadzania kas po upływie tego okresu.
Ponadto zgodnie z brzmieniem § 5 ust. 7 rozporządzenia 2012 podatnik traci prawo do zwolnienia z tytułu limitu obrotów w przypadku wykonania czynności podlegających obowiązkowi ewidencjonowania. Podatnicy, którzy rozpoczną wykonywanie lub wykonują czynności wyłączone w ogóle ze zwolnienia (wymienione w § 4 ust. 1 pkt 1 i 2 rozporządzenia 2012) nie mogą zatem korzystać z tytułu zwolnieniowego wynikającego z limitu obrotu (zwolnienia podmiotowego).
W stosunku do pozostałych czynności, innych niż wymienione w § 4 ust. 1 rozporządzenia 2012, podatnicy mogą korzystać z innych tytułów zwolnieniowych (podmiotowoprzedmiotowych określonych w § 3 ust. 1 pkt 3 i 4 oraz przedmiotowych określonych w § 2 rozporządzenia 2012), o ile spełniają odrębne warunki.
Stosowanie przepisów przejściowych
Podatnicy, którzy przestali spełniać warunki do zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania przed wejściem w życie niniejszego rozporządzenia, w celu rozpoczęcia ewidencjonowania na kasie rejestrującej stosują terminy określone w rozporządzeniu 2010. Ponadto podatnicy, którzy w 2012 r. rozpoczęli wykonywanie sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, w celu określenia limitu za 2012 r. uprawniającego do korzystania ze zwolnienia z ewidencjonowania w 2013 r., nie stosują do jego wyliczenia proporcji do okresu prowadzenia sprzedaży w 2012 r. Podatników tych obowiązywać będzie limit 20 000 zł (niezależnie od tego, w którym miesiącu roku 2012 podatnik rozpoczął wykonywanie sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych). Zatem aby mogli oni w 2013 r. móc korzystać ze zwolnienia podmiotowego, sprzedaż z tego tytułu za 2012 r. nie może przekroczyć kwoty 20.000 zł.
Dodatkowo podatnicy, którzy korzystali ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania do dnia wejścia w życie rozporządzenia 2012 oraz nie będą mieli prawa do dalszego korzystania z tego zwolnienia na podstawie nowych regulacji zostaną zobligowani do rozpoczęcia ewidencjonowania z dniem 1 marca 2013 r. (dotyczy to m.in. podatników, którzy w 2012 r. przekroczyli obrót 20.000 zł, a nie przekroczyli obrotu 40.000 zł na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych).
Rozporządzenie z 29 listopada 2012 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. z 2012 r. poz. 1382) obowiązuje od 1 stycznia 2013 r.
Czytaj także o innych zmianach w przepisach podatkowych:
Zmieniają się przepisy dotyczące transakcji transgranicznych
Zobacz jakie zmiany w VAT czekają nas w 2013 roku