Jesteśmy firmą produkcyjną (spółka z o.o.). Firma japońska świadczy na naszą rzecz usługi doradcze. Faktura jest wystawiana na koniec kwartału i dotyczy 3 miesięcy. Na fakturze nie jest wskazane obciążenie za poszczególne miesiące, ale kwota łączna.
Kiedy powinniśmy wykazać VAT należny od importu usług dotyczący tej transakcji? Czy dopuszczalne jest wykazanie również w miesiącu następującym po kwartale, do 7 dnia miesiąca?
W przedmiotowej sytuacji obowiązek podatkowy powinien być rozpoznawany ostatniego dnia każdego kwartału.
Od dnia 1 stycznia 2010 r. obowiązują nowe reguły określania momentu powstania obowiązku podatkowego w imporcie usług. Co prawda niezmieniona pozostała zasada ogólna, która wskazuje, że obowiązek podatkowy w imporcie usług powstaje na zasadach analogicznych jak w przypadku ich świadczenia na terytorium kraju (zob. art. 19 ust. 19 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm. – dalej u.p.t.u.), jednak zasada ta w chwili obecnej nie jest stosowana zbyt często. Wynika to z faktu, iż w art. 19 ust. 19a u.p.t.u. wprowadzono wyjątek od tej zasady, który ma zastosowanie do większości przypadków importowanych usług.
Zgodnie z przytoczonym art. 19 ust. 19a u.p.t.u. w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b u.p.t.u. (czyli usług opodatkowanych w miejscu siedziby podatnika – usługobiorcy, czyli nowej zasady ogólnej dotyczącej miejsca świadczenia) obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wykonania usług. Zupełnie bez znaczenia jest więc obecnie moment wystawiania faktury przez zagranicznego kontrahenta czy moment wystawienia faktury wewnętrznej.
Dodatkowo wprowadzono specjalną regulację dla usług o charakterze ciągłym, dla których w związku z ich świadczeniem, ustalane są następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń. W tym przypadku obowiązek podatkowy powstaje z chwilą upływu każdego okresu rozliczeniowego, do którego odnoszą się rozliczenia lub płatności (art. 19 ust. 19a pkt 1 u.p.t.u.). Z kolei, usługi świadczone w sposób ciągły przez okres dłuższy niż rok, dla których, w związku z ich świadczeniem, w danym roku nie upływają terminy rozliczeń lub płatności, uznaje się za wykonane z upływem każdego roku podatkowego (art. 19 ust. 19a pkt 2 u.p.t.u.).

Powyższe oznacza, iż obowiązek podatkowy z tytułu importu usługi doradczej od japońskiego kontrahenta, świadczonej w okresach kwartalnych, powinien być rozpoznany ostatniego dnia każdego kwartału. Oczywiście, obowiązek obejmie w tym terminie całość usługi, tzn. nie należy rozbijać jej na trzy części odpowiednio do trzech miesięcy kwartału.
Dodać należy, iż brzmienie powyższego przepisu nie pozostawia wątpliwości, iż znajduje on zastosowanie do wszystkich przypadków importu usług opodatkowanych na zasadzie art. 28b u.p.t.u., co oznacza, iż podatnik nie ma możliwości przesunięcia momentu powstania obowiązku podatkowego na 7 dzień miesiąca następującego po kwartale. Ta zasada, zgodnie z którą obowiązek podatkowy w imporcie usług powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później niż siódmego dnia licząc od dnia wykonania usługi, zgodnie z art. 19 ust. 19 u.p.t.u. znajduje zastosowanie do usług innych aniżeli opodatkowane według art. 28b u.p.t.u.