Covid spowodował, że coraz częściej poszukujemy możliwości realizacji różnych zadań w internecie. Tak jest w przypadku pewnej spółki, która świadczy na rzecz fundatorów usługi, polegające na możliwości korzystania z konta założonego na portalu, jak również usługi pośrednictwa finansowego poprzez umożliwienie przekazywania świadczeń pieniężnych w ramach kampanii crowdfundingowej.
Spółka zorganizował akcję
W ramach takich akcji spółka jest również organizatorem konkursu przeprowadzanego wśród fundatorów, w którym za udzielenie poprawnej odpowiedzi na pytanie konkursowe laureat konkursu wygrywa nagrodę rzeczową w postaci samochodu, akcesoriów samochodowych, elektroniki, gadżetów elektronicznych lub nagrodę pieniężną w zależności od wyboru laureata. Jako organizator konkursu spółka jest odpowiedzialna za wyłonienie zwycięzcy konkursu i przygotowanie oraz zaprezentowanie relacji z wręczenia nagrody na portalu.
Za pośrednictwem konta założonego na portalu internetowym fundator może przekazać środki finansowe poprzez zakup kuponu konkursowego - cegiełki. Pula finansowa zebrana w wyniku zakupu cegiełek przez fundatorów, jest wykorzystywana na zakup nagrody rzeczowej dla zwycięzcy. Spółka organizuje konkursy w celu zarobkowym, promocji własnej działalności, jak również w celu propagowania oraz wspierania działalności charytatywnej. Powzięła ona wątpliwość, czy kwota pieniężna otrzymana fundatorów, przeznaczona na ufundowanie nagrody w konkursie oraz na darowiznę przeznaczoną na cele charytatywne podlega opodatkowaniu podatkiem VAT?
Jej zdaniem, kwota ta, przeznaczona wyłącznie na ufundowanie nagrody oraz na darowiznę na cele charytatywne nie podlega VAT zgodnie z art. 19a ust. 8 ustawy o VAT.
Świadczenie musi być wzajemne
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdził, że z art. 8 ust. 1 ustawy wynika, że przesłanką uznania danego zdarzenia za opodatkowane VAT świadczenie usługi za wynagrodzeniem jest istnienie stosunku prawnego pomiędzy świadczącym usługę i jej beneficjentem, z którego wynika świadczenie wzajemne, w postaci wynagrodzenia płatnego przez beneficjenta usługi na rzecz usługodawcy.
Czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie. Stosownie do art. 19a ust. 8 ustawy, jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, wkład budowlany lub mieszkaniowy przed ustanowieniem spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty, z zastrzeżeniem ust. 5 pkt 4. W sytuacji, gdy przed wykonaniem usługi podatnik otrzyma całość lub część zapłaty, obowiązek podatkowy powstanie z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty.
Czytaj także: Zbiórki publiczne na walkę z epidemią koronawirusa mają skutki podatkowe>>
Dyrektor KIS stwierdził, że ustosunkowanie się do wątpliwości spółki wymaga przede wszystkim ustalenia, czy wpłacane środki pieniężne otrzymywane na ufundowanie nagród w konkursie oraz na darowiznę przeznaczoną na cele charytatywne w ramach akcji crowfundingowej, stanowią przedpłatę, bądź zaliczkę na poczet dostawy towarów bądź świadczenia usług. Ustawodawca nie zamieścił w ustawie definicji zaliczki ani przedpłaty. Zgodnie więc z definicją słownikową, zaliczka to część należności wpłacana lub wypłacana z góry na poczet tej należności. Natomiast przez przedpłatę należy rozumieć określoną sumę pieniędzy, stanowiącą część ceny towaru, wpłacaną z góry w celu uzyskania gwarancji jego zakupu w określonym terminie. Zatem, zaliczkę oraz przedpłatę wpłaca się na poczet przyszłej dostawy towarów lub przyszłego wykonania usługi przed faktyczną dostawą lub faktycznym wykonaniem usługi.
Warunki uznania przedpłaty za zaliczkę według TSUE
Zatem, aby zapłatę na poczet przyszłej należności uznać za zaliczkę musi ona być powiązana z konkretną transakcją, co zostało potwierdzone także przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE).
W wyroku z 21 lutego 2006 r. w sprawie C-419/02 BUPA Hospitals Ltd. i Goldsborough Developments Ltd. przeciwko Commisioners of Customs & Excise, TSUE stwierdził, że w zakresie art. 10 ust. 2 akapit drugi VI Dyrektywy VAT [tj. Dyrektywy Rady z dnia 17 maja 1977 r. ), nie mieści się przedpłata dokonana w kwocie ryczałtowej na towary wskazane w sposób ogólny w wykazie, który może zostać w każdej chwili zmieniony za porozumieniem nabywcy i sprzedawcy, z którego nabywca może ewentualnie wybrać towary, na podstawie umowy, którą może on w każdej chwili rozwiązać, odzyskując w całości niewykorzystaną przedpłatę. Art. 10 ust. 2 akapit drugi powyższej Dyrektywy stanowi, że w przypadku gdy zapłata następuje przed wykonaniem dostawy towarów lub świadczenia usług, podatek staje się wymagalny w momencie otrzymania płatności i od jej wysokości. TSUE podkreślił, że w przypadku dokonania płatności zaliczkowej obowiązek podatkowy w podatku VAT powstaje zanim dostawa towarów lub świadczenie usług zostaną wykonane. Aby obowiązek podatkowy powstał w takiej sytuacji, wszelkie okoliczności mające znaczenie dla zaistnienia zdarzenia podatkowego, tzn. przyszła dostawa lub przyszłe świadczenie usług muszą już być znane, a zatem w szczególności, w momencie dokonania takiej zapłaty, towary i usługi powinny być szczegółowo określone.
Dyrektor KIS podkreślił, że wyrok TSUE zachowuje swoją aktualność na gruncie obecnie obowiązującej Dyrektywy Rady 2006/112/WE, a na podstawie tego wyroku można wysnuć wniosek, że aby zapłatę na poczet przyszłych należności uznać za zaliczkę, muszą zostać spełnione następujące przesłanki: zapłata musi zostać dokonana na poczet konkretnej transakcji, konkretyzacja przyszłego świadczenia powinna być wystarczająco dokładna dla określenia zasad opodatkowania świadczenia.
Dyrektor KIS uznał, że otrzymywane przez spółkę środki pieniężne nie stanowią zaliczki czy też przedpłaty, o których mowa w art. 19a ust. 8 ustawy, ponieważ nie będą związane z konkretnym towarem/usługą, a zatem nie będą stanowiły przedpłaty/zaliczki z tytułu konkretnej dostawy towaru lub usługi. Kwota pieniężna przekazana przez fundatorów, zostanie przeznaczona w całości na ufundowanie nagrody rzeczowej/finansowej na rzecz beneficjenta oraz na darowiznę przeznaczoną na rzecz organizacji charytatywnej.
Ponadto, wpłata środków za pośrednictwem platformy crowdfundingowej związana jest wyłącznie z chęcią wsparcia realizowanego projektu i może (ale nie musi) wiązać się z otrzymaniem w przyszłości towaru w postaci nagrody. W momencie dokonywania wpłaty potencjalny produkt docelowy nie jest na tyle skonkretyzowany, aby uznać tę płatność za zaliczkę na poczet ceny towarów, również fundator w momencie wpłaty pieniędzy nie wie na jaki cel zostaną one przeznaczone (nagrody, darowizna) nie ma również gwarancji, że zostanie zwycięzcą konkursu i wygra nagrodę.
W konsekwencji, z tytułu otrzymania od fundatorów środków pieniężnych przeznaczonych na ufundowanie nagrody w konkursie oraz na darowiznę, spółka stosownie do art. 19a ust. 8 ustawy, nie będzie musiała rozpoznać obowiązku podatkowego, gdyż w chwili ich otrzymania środki pieniężne nie stanowią zaliczki ani przedpłaty za dostawę konkretnego towaru.
Interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 12 października 2020 r. nr 0114-KDIP1-3.4012.395.2020.4.JG.